Γιόγκα για πολύ αρχάριους
Όταν η μαμά είπε πως θα με πάρει μαζί της στο μάθημα της γιόγκα, σάστισα. Απαριθμώντας τις δεξιότητές μου σε εκείνη την ηλικία, ήξερα πως τα κατάφερνα καλά με τους μαραθώνιους θηλασμούς και πως μόλις είχα αρχίσει να μένω ξύπνιος για ένα σκάρτο οκτάωρο. Σίγουρα δεν ήξερα πώς να βρω το κέντρο μου, ούτε πώς να κάτσω χωρίς να πέσω στο πλάι. Αποφάσισα να αντιμετωπίσω την ώρα χαλάρωσης της μαμάς σαν ένα κοινό στρατηγικό σχέδιο και να πάρω έναν υπνάκο. Το μάθημα αποδείχτηκε ιδανικό για αρχάριους σαν εμένα, καθώς όχι μόνο εγώ αλλά και οι άλλοι συνομήλικοι που βρεθήκαμε στην αίθουσα κάναμε αυτό που ξέραμε καλύτερα: να σερνόμαστε με την κοιλιά στο πάτωμα και να κοιτάζουμε με τα μάτια καρφωμένα στους άλλους. Namaste.
«Η post natal άσκηση συνίσταται σε προγράμματα αποκατάστασης για τη μαμά, τα οποία επαναφέρουν το πυελικό έδαφος, σταθεροποιούν τη λεκάνη και γενικά επαναφέρουν το σώμα, με όποιον τρόπο και αν έχει γεννήσει. Παράλληλα της δίνουν την ευκαιρία να αλληλεπιδράσει με το μωρό της σε έναν άνετο χώρο. Ταυτόχρονα, η ήπια άσκηση μετά τον τοκετό βοηθά σημαντικά στην καταπολέμηση του άγχους που βιώνουν αρκετές νέες μητέρες. Το κομμάτι της εκγύμνασης που αφορά τα μωρά μπορεί να περιλαμβάνει κινητοποίηση των άκρων τους βελτιώνοντας συνολικά τις σωματικές λειτουργίες, τη μυϊκή ενδυνάμωση και την ισορροπία, ενώ δημιουργεί καλή διάθεση και ενισχύει την κοινωνικοποίηση και των δύο», αναφέρει η Ιωάννα Βαπορίδη, ιδρύτρια του Aquabirth στον Χολαργό, MSC καθηγήτρια φυσικής αγωγής, εξειδικευμένη στην άσκηση κατά την εγκυμοσύνη και τη λοχεία. Η συμμετοχή σε ένα σταθερό ομαδικό πρόγραμμα, όπως το Mom’s stroller, που διοργανώνει το Aquabirth και αφορά άσκηση της μητέρας παρέα με το μωρό στο βρεφικό καρότσι στο πάρκο, φαίνεται πως επανεκκινεί τις γυναίκες που αναζητούν να επανενταχθούν κοινωνικά και να μοιραστούν προβληματισμούς, όπως η παρηγοριά για τις νύχτες χωρίς ύπνο.
Μαθήματα κολύμβησης
Την πρώτη φορά που με πήγε στο κολυμβητήριο ήμουν τριών μηνών. Η αίσθηση του να είμαι μαζί της μέσα σε χλιαρό νερό ήταν αρκετά οικεία, αυτό συνέβαινε και όσους μήνες με κουβαλούσε στην κοιλιά της. Στην πισίνα όμως την είχα στην αγκαλιά μου, μου έδινε να ζουλάω παιχνίδια ή με κρατούσε ανάσκελα και κουνούσε τα πόδια μου πάνω κάτω. Γελούσα καθώς πιτσιλούσα όποιον μας πλησίαζε, αφού μαζί με εμένα υπήρχαν και λίγοι ακόμα φίλοι στην πισίνα με τις μαμάδες ή τους μπαμπάδες τους. Όλοι κάναμε ό,τι έδειχνε στους γονείς μας μια κυρία που φαινόταν να ξέρει τι λέει. Όσο ήμουν ανάσκελα, το νερό έμπαινε μέσα στα αυτιά μου, και αυτό χρειάστηκε να το συνηθίσω. Το χειρότερο συνέβη όταν οι γονείς μάς σήκωσαν ψηλά, πάνω από τα κεφάλια τους, και τότε σε κάποιους από μας κόπηκε το γέλιο στην κυριολεξία. Η μαμά τότε με κατέβασε, με πήρε ξανά αγκαλιά και, αφού βγήκαμε, ρούφηξα μια μεγάλη ποσότητα γάλακτος και έπεσα ξερός. To κολύμπι είναι εξουθενωτικό σε αυτή την ηλικία, κοιμόμουν για τρεις ώρες συνεχόμενα.
«To baby swimming είναι μια δραστηριότητα που βοηθάει στην ψυχοκινητική ανάπτυξη, εξελίσσει σκελετικά το σώμα των βρεφών και διεγείρει τις αισθήσεις όπως κανένα άλλο περιβάλλον. Επιπλέον, βοηθάει και στην ανάπτυξη αυτοπεποίθησης του γονιού για τη στιγμή που εκείνος θα βρεθεί για πρώτη φορά στη θάλασσα με το μωρό του. Ο ενήλικας εκπαιδεύεται σε ειδικές λαβές για ασφαλή κολύμβηση και μαθαίνει διάφορα αντανακλαστικά των βρεφών, τα οποία θα τους βοηθήσουν σε αυτή την πρώτη περίοδο της μη λεκτικής επικοινωνίας. Ένα τέτοιο είναι και το Moro reflex, ένα σύνολο κινήσεων που εμφανίζουν τα μικρά όταν νιώθουν πως απειλούνται και είναι για εμάς σήμα να σταματήσουμε αυτό που κάνουμε. Μετά το μισάωρο μάθημα, τα βρέφη τρώνε περισσότερο και ξεκουράζονται περισσότερο. Με τον χρόνο, και οι δύο πλευρές κατακτούν δεξιότητες. Το σημαντικότερο για τα μωρά είναι να εξοικειωθούν με την αίσθηση του νερού, να μάθουν να διαχειρίζονται το σώμα τους και αργότερα να γνωρίσουν πώς να παραμείνουν ασφαλή μέσα σε αυτό», αναφέρει η Αλίκη Κωνσταντινίδου, συνιδιοκτήτρια του Little Submarine στο Νέο Ηράκλειο, παιδαγωγός-εκπαιδευτικός, πρωταθλήτρια πετοσφαίρισης και κολυμβήτρια πιστοποιημένη στη βρεφική κολύμβηση.
Μουσικοκινητική εμπειρία
Οι μαμάδες νιώθουν καμιά φορά πως δεν μας διασκεδάζουν αρκετά. Μεγαλώνοντας κατάλαβα πως η δική μου έψαχνε νέους τρόπους ώστε να έχουμε οι δυο μας κοινό χρόνο, μέσα από τον οποίο να απολαμβάνουμε καθετί. Με άφηνε και να βαριέμαι, ήταν ξεκάθαρο πως είχε διαβάσει όσα επιτάσσει η σύγχρονη γονεϊκότητα, αλλά κυρίως νομίζω πως ήθελε να καταλάβει τι μου αρέσει, να με μάθει. Η αλήθεια είναι πως η μουσική μιλούσε στην καρδιά μου και οι γονείς μου το γνώριζαν αυτό. Ήμουν καλός στο να κάνω ήχους, κυρίως προερχόμενους από όργανα που παίζονται με κρούση. Δηλαδή πετούσα στο πάτωμα οτιδήποτε υπήρχε μπροστά μου ξανά και ξανά. Κάθε αντικείμενο έκανε άλλο ήχο, και πιστέψτε με ήταν υπέροχες αυτές οι αυθόρμητες πρώιμες συνθέσεις μου. Γι’ αυτό, μόλις έμαθα να βάζω το φαγητό με τα χέρια μου στο στόμα −και όχι στα μαλλιά−, αποφασίσαμε να δοκιμάσουμε τη μουσικοκινητική.
Ήμουν αξιοσημείωτα ανεξάρτητος για δέκα μηνών. Έτσι, την πρώτη φορά που πήγαμε στο μάθημα και αφού είδα ένα μεγάλο κουτί με μαράκες και τύμπανα στη μέση της αίθουσας, έφυγα από την αγκαλιά της μαμάς, μπουσουλώντας όσο πιο γρήγορα μπορούσα, για να προλάβω να αρπάξω όσα μου είχαν γυαλίσει, πριν προλάβει κάποιος άλλος από την ορχήστρα. Δυστυχώς η μαμά με τράβηξε πίσω στο μαξιλάρι του κύκλου όπου ήμασταν καθισμένοι και απογοητεύτηκα που είχα γυρίσει με άδεια χέρια. Σύντομα κρατούσα ένα αφρικανικό τζέμπε ανάμεσα στα πόδια μου. Δεν ήξερα τι να το κάνω, περίμενα τους άλλους οργανοπαίκτες για τον συντονισμό της ορχήστρας. Τις πρώτες φορές, τα τύμπανα με τρόμαζαν τόσο πολύ, που έτρεχα προς την πόρτα. Έμαθα όμως να παράγω ο ίδιος δυνατούς ήχους και τελικά τους φοβάμαι λιγότερο. Έμαθα και πολλά τραγούδια, που τα λέγαμε με τον μπαμπά μου στη μαμά, όταν εκείνη δεν προλάβαινε να με πάει στο μάθημα. Ένα από αυτά είναι το δημοτικό «Πού πας, αφέντη Μέρμηγκα», που το ήξερε και η γιαγιά μου. Λελεντούμ και βάι, βάι, βάι.
«Τραγουδάμε στίχους με ρίμες, προσφέρουμε ποικιλία ρυθμών και ήχων με κρουστά παραδοσιακά όργανα από την Ελλάδα, την Αφρική, τη Λατινική Αμερική, ώστε το μωρό να αναπτύξει μια ιδιαίτερη γλώσσα επικοινωνίας. Φτιάχνει ουσιαστικά μια γλώσσα ήχων, η οποία του επιτρέπει να εκφράζει τις δικές του συναισθηματικές ανάγκες. Πρόκειται για μια μουσική δραστηριότητα που το παιδί μπορεί να επαναλάβει μέσα στη μέρα. Ο γονιός είναι ο συμπαίκτης. Μέσω αυτού, το ενδιαφέρον του παιδιού αυξάνεται χάρη στη φυσική ροπή για μίμηση του γονέα. Η μουσική επενεργεί άμεσα σε έναν τόσο εύπλαστο και ευαίσθητο κόσμο, όπως είναι αυτός των παιδιών, και συντελεί στην ανάπτυξη μιας ισορροπημένης προσωπικότητας. Επιπλέον, μέσα από το παιχνίδι, τον έλεγχο και τον συντονισμό κινήσεων, το παιδί θα γνωρίσει και την επιτυχία − η οποία θα το οδηγήσει στην αυτοπεποίθηση που χτίζεται σε αυτή την ηλικία», λέει η Χαρά Ασημίνα, μουσικός-εμψυχώτρια και μουσικοπαιδαγωγός στα Ρυθμοπαιχνιδίσματα − Rhythm and play που στεγάζονται στον χώρο του Playground for the arts, στον Βοτανικό. Η ίδια, που έχει μελετήσει το Σύστημα Orff, του συνθέτη και εμπνευστή της μουσικοκινητικής αγωγής Καρλ Ορφ, θεωρεί πως η μουσική αποδεδειγμένα μπορεί να βοηθήσει και το πιο κλειστό άτομο να επικοινωνήσει. «Ο Ορφ, άλλωστε, πίστευε πως η μουσική είναι για όλους και δεν υπάρχουν παιδιά με παντελή έλλειψη μουσικότητας», αναφέρει.
Χαλάλι τον κόπο
Θα παραδεχτώ ότι αυτή η συνεχής προσπάθεια επέφερε και στους δύο κάποια κούραση, η οποία όμως με τη σειρά της έφερνε τη γαλήνη. Κοιμόμουν βαθιά, γεμάτος νέα γνώση. Αν με ρωτάτε τώρα που μεγάλωσα και είμαι κιόλας τριών, αν όλη αυτή η προσπάθεια είχε σπατάλη, θα σας πω ναι, είχε σπατάλη, χρόνου, πόρων και δυνάμεων. Ωστόσο, κάθε φορά που εξηγούσα στη μαμά μου με νέους φθόγγους πόσο μου άρεσαν όσα κάναμε μαζί, εκείνη έσκαγε ένα χαμόγελο ή έλεγε μια νέα λέξη, και αυτό, πιστέψτε με, άξιζε τόσο, όσο να την παρακολουθώ με περηφάνια να κάνει δέκα μακροβούτια και όλες τις asanas τραγουδώντας μουσικές κλίμακες.
Είναι όλα αυτά απαραίτητα;
Οι μιλένιαλς μπορεί να μη μεγαλώσαμε με baby swimming, ωστόσο τα παιδιά μας, τα μωρά των μιλένιαλς, από βρέφη ακόμα, έχουν πλέον ένα σωρό διαθέσιμες επιλογές. Οι επιστήμονες της βρεφανάπτυξης συνιστούν στους γονείς να δίνουν τη δυνατότητα στα βρέφη να εξερευνήσουν το περιβάλλον και να αντιμετωπίσουν προκλήσεις λογικές για την ηλικία τους. Γι’ αυτό και η βρεφική απασχόληση χρειάζεται συνεχώς αναθεώρηση. «Περνάει καλά ή πιέζεται; Χρειάζεται κριτικό μάτι και οι γονείς να εισέρχονται σε αυτό χωρίς προσδοκία», αναφέρει η Γιούλα Μπλέσιου, υπεύθυνη Παιδαγωγικού Σχεδιασμού στο Παιχνιδαγωγείο στο Ψυχικό. «Πριν κλείσουν τον πρώτο χρόνο ζωής τους, τα βρέφη μπορούν να διαχειριστούν ερεθίσματα από το πολύ δύο ή τρία περιβάλλοντα. Αυτά μάλιστα τα αφομοιώνουν με καθυστέρηση κάποιων ωρών ή ημερών. Γι’ αυτό, καλό είναι να αποφεύγουμε να πηγαίνουμε με το μωρό μας τη μια μέρα για γιόγκα, την επόμενη στο κολυμβητήριο και τη μεθεπόμενη σε θεατρική ομάδα. Χρειάζεται πολύς χρόνος για να καταφέρει να εμπλακεί ουσιαστικά και επίσης αν η δραστηριότητα απαιτεί συνέπεια και επανάληψη, μπορεί να είναι ακατάλληλη για την ηλικία του», αναφέρει η ίδια. Έρευνες δείχνουν πως η έκθεση σε περιβάλλοντα πλούσια σε ερεθίσματα επηρεάζει θετικά τη γνωστική ανάπτυξη, ωστόσο δεν είναι σπάνιο οι γονείς να το παρακάνουν. Γι’ αυτό και συχνά υπάρχει διχογνωμία μεταξύ παιδαγωγών και παιδιάτρων για το θέμα των ερεθισμάτων. «Οι διαφορετικές δραστηριότητες μπορεί τελικά να γεμίζουν με άγχος τόσο το μωρό όσο και τους γονείς, γι’ αυτό η επιλογή της απασχόλησης θα πρέπει να συμβαδίζει με το οικογενειακό πλάνο, να είναι ρεαλιστικό το τι εξυπηρετεί στο σύστημα φροντιστών και βρέφους», καταλήγει η κ. Μπλέσιου.
«Καλό είναι να αποφεύγουμε να πηγαίνουμε με το μωρό μας τη μια μέρα για γιόγκα, την επόμενη στο κολυμβητήριο και τη μεθεπόμενη σε θεατρική ομάδα». ― Γιούλα Μπλέσιου, υπεύθυνη Παιδαγωγικού Σχεδιασμού
