Μιλώντας με τη φωτογράφο Γιούλια Κόβαλ, καταλαβαίνω πολύ γρήγορα πως η φράση «όπου γη και πατρίς» της ταιριάζει απόλυτα: Γεννήθηκε στο Μπακού του Αζερμπαϊτζάν και μένει τώρα στην Αθήνα, οι γονείς της κατάγονται από το Ουζμπεκιστάν και τη Ρωσία, ενώ ο πόλεμος στο Ναγκόρνο-Καραμπάχ ώθησε την οικογένειά της να μετακομίσει σε μια μικρή πόλη της Ρωσίας.
Μία καλλιτεχνική φλέβα
Η ίδια δούλευε από τα δεκατέσσερά της χρόνια, βοηθώντας στους στολισμούς γάμων. Έτσι, η καλλιτεχνική της φλέβα διοχετεύτηκε σε ανθοστολισμούς και κατασκευές από μπαλόνια. Ύστερα, η Κόβαλ να άνοιξε τα φτερά της στην πρωτεύουσα της Ρωσίας, για να σπουδάσει μηχανικός τηλεπικοινωνιών.
«Ήταν ενδιαφέρων κλάδος, αλλά κατάφερα να βρω τον εαυτό μου γρήγορα στη Μόσχα. Δούλευα σε μία γκαλερί, από την οποία μπόρεσα και μετατέθηκα στη Νέα Υόρκη», λέει. Μεταξύ άλλων, έχει δουλέψει στις δημόσιες σχέσεις στον οίκο Gucci και έχει πειραματιστεί με τη γαστρονομική δημοσιογραφία. Την περίοδο που ξέσπασε ο πόλεμος ανάμεσα στην Ουκρανία και τη Ρωσία, ζούσε στην Κωνσταντινούπολη μαζί με τον σύζυγό της. Μετακόμισαν μαζί στην Αθήνα, με αφορμή ένα πρόγραμμα ψηφιακών νομάδων που εφαρμόστηκε στην ελβετική εταιρεία του συντρόφου της. Στην Ελλάδα, η Κόβαλ πειραματίστηκε πιο ενεργά με την τέχνη της φωτογραφίας.
Χωρίς ίχνος μακιγιάζ
«Πριν από ένα χρόνο, ταξιδεύοντας στα νησιά, ανακάλυψα έναν ταξιδιωτικό οδηγό της Hachette για την Ελλάδα, χρονολογημένο από το 1955. Τον ξεφύλλιζα και παρατηρούσα τις φωτογραφίες και τις περιγραφές, οι οποίες δεν είχαν καμία σχέση με το σήμερα. Για παράδειγμα, στη Μύκονο του 1955 έβλεπες μόνο μουλάρια και όχι ξενοδοχεία», λέει. Τα ταξίδια της στα Δωδεκάνησα (Πάτμος, Σύμη, Νίμος – βραχονησίδα που κατοικείται από μία οικογένεια), στις Κυκλάδες (Τήνος, Αντίπαρος) και στην Αιτωλοακαρνανία την ώθησαν να τραβήξει φωτογραφίες με φιλμ και να συνθέσει το πρότζεκτ «Unspoiled».
Οι φωτογραφίες της απαθανατίζουν στιγμές από μια ανόθευτη Ελλάδα, χωρίς ίχνος μακιγιαρίσματος ή ωραιοποίησης. «Οι εικόνες αποτυπώνουν την ουσία μιας Ελλάδας που, ακόμη και σήμερα, διατηρεί την αίσθηση του θαύματος – αν ξέρεις πού να κοιτάξεις. Τα ζωντανά τοπία της Ελλάδας, η πλούσια ιστορία και η ζεστασιά των ανθρώπων της έχουν πυροδοτήσει το πάθος μου να αποτυπώνω αυτές τις στιγμές σε φιλμ. Η δουλειά μου έχει ως στόχο να αναδημιουργήσει την αίσθηση αυτής της ήρεμης Ελλάδας που εξακολουθεί να υπάρχει».
Η Κόβαλ προσπαθούσε να έρθει σε επαφή με τους ντόπιους μέσω των οικείων της προσώπων, αλλά τα ελληνικά τη δυσκόλευαν. Σε κάθε περίπτωση, σεβόταν τις παραδόσεις και τις ιεροτελεστίες των τόπων που επισκέπτονταν. «Δε θα πήγαινα ποτέ με μία κάμερα μέσα σε μια εκκλησία, την ώρα που οι πιστοί προσεύχονταν. Ούτε σε κάποιο πανηγύρι, όπου δε θα γνώριζα τους κανόνες. Είναι καλό να ρωτάμε ερωτήσεις, τι είναι σωστό και τι όχι σε κάθε περίσταση. Οι παραδόσεις σε κάθε τόπο είναι διαφορετικές», καταλήγει.
Η έκθεση «Unspoiled» φιλοξενείται στην Ταβέρνα των Φίλων (Άργους 66, Κολωνός) έως 30/10. www.yuliakoval.com/unspoiled
