πόσα μπράβο αξίζουν στους παραγωγούς των Κυκλάδων; Που δίνουν προτεραιότητα στην ιστορία και στον πολιτισμό των Κυκλάδων, με τόσο μικρό αντίτιμο, που τους λες και τρελούς. Καλλιεργητές, ψαράδες, μελισσοκόμοι, κτηνοτρόφοι, τυροκόμοι, οινοποιοί, ακροβολισμένοι σε άγονα και άνυδρα κατσάβραχα, γίνονται η αφορμή για τα φετινά Βραβεία Ποιότητας του Γαστρονόμου, σήμερα, Κυριακή 20 Οκτωβρίου, στην Ερμούπολη. Λίγοι ανάμεσα σε λίγους, αυτοί που βραβεύονται εκπροσωπούν την παραγωγή των νησιών μας, που βάλλεται από παντού. Στα πρόσφατα ταξίδια της ομάδας του Γαστρονόμου στις Κυκλάδες, οι ντόπιοι παραγωγοί και μεταποιητές μάς μίλησαν για τους δύο μεγαλύτερους εχθρούς τους: τον μαζικό τουρισμό και την κλιματική αλλαγή με τις δραματικές ανομβρίες. Τα πανάκριβα μεταφορικά, οι δυσκολίες στις μετακινήσεις, τα μικρά αγροτεμάχια και οι περιορισμένες παραγωγές είναι μερικά ακόμα εμπόδια, αλλά και οι αιτίες που το τυράκι των Κυκλάδων, λόγου χάρη, έχει μεγαλύτερο κόστος από αυτό της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Ο χορός της βροχής
Κι αν χορεύαμε όλοι μαζί τον χορό της βροχής; Στη Φολέγανδρο και στην Ανάφη, οι δύο μελισσοκόμοι που συναντήσαμε δεν ήξεραν τι θα απογίνουν, αυτοί και τα κοπάδια τους με τις ξελιγωμένες μέλισσες, που δεν έχουν πια τι να τρυγήσουν. Στην Ηρακλειά, όσοι έβαλαν φάβα και στη Φολέγανδρο ρεβίθια δεν έβγαλαν σχεδόν ούτε τον σπόρο τους. Ο Πέτρος Οικονόμου και ο γιος του Ορφέας παιδεύονται στη Σαντορίνη με το απύθμενης νοστιμιάς τοπικό ντοματάκι που κοκκινίζει μεμιάς και πρέπει να το μεταποιήσουν σχεδόν όλο αυθημερόν − δύσκολο ακόμα και για τις περιορισμένες ποσότητες που παράγουν. Ο Γιάννης ο βοσκός από το Φιλώτι στη Νάξο είναι μια ολόκληρη ζωή στα μαντριά με τα ζώα, κάθεται από πάνω από το καζάνι κι ανακατεύει το γάλα με τον ταραχτή, ο Γιώργος, ο τυροκόμος από την Αμοργό, λέει πως η γη έχει στερέψει, τα ζώα δεν βρίσκουν να βοσκήσουν και το αρμυρό τυρί του ολοένα και λιγοστεύει, και η κυρία Ρένα από το Σκαλάδο, που φτιάχνει τα τηνιακά τυράκια ένα ένα με το χέρι και τους δίνει σκαμπίλια για να σμίξουν, έχει την υπομονή του Ιώβ. Οι καϊκάδες βγάζουν μετρημένα ψάρια από τα δίχτυα τους και παραπονιούνται για την υπεραλίευση. Ο Γιάννης Κρητικός στην Τήνο συνεχίζει και φτιάχνει γλίνα (το λίπος του χοίρου) για την τιμή των όπλων, κι ας μην ξέρει πια σχεδόν κανείς πού να το χρησιμοποιήσει το βασιλικό λίπος… Ο Νικόλας Μακρυωνίτης παράγει στη Σύρο τσίπουρα φρέσκα και παλαιωμένα, επιμένοντας να χρησιμοποιεί ντόπια στέμφυλα, κι ας είναι πολύ πιο οικονομικό να φέρει τόνους πατημένα σταφύλια από την Πελοπόννησο λόγου χάρη.
Θα μπορούσαμε να βραβεύσουμε όλους αυτούς και μερικούς ακόμα. Το αξίζουν ένας προς έναν για την ηρωική προσπάθειά τους. Εξάλλου, οι βραβευόμενοι, που θα αποκαλύψουμε στην απονομή και τους οποίους θα σας παρουσιάσουμε αναλυτικά τις προσεχείς ημέρες, εκπροσωπούν όχι μόνο εαυτούς, αλλά και αλλήλους. Μετά κόπων και βασάνων κατάφεραν να συγκεντρωθούν σήμερα στην Ερμούπολη, στο κέντρο των Κυκλάδων, υπερπηδώντας ένα ακόμα εμπόδιο, αυτό της μεταξύ τους δυσμενούς ακτοπλοϊκής σύνδεσης.
