Μια μικρή χελώνα Μύδας απελευθερώθηκε με επιτυχία πριν από μερικές μέρες στην παραλία μπροστά από το Ενυδρείο Θαλασσόκοσμος, στην Κρήτη. Ποια ήταν όμως η διαδρομή της μέχρι να ξημερώσει γι’ αυτήν η «μεγάλη μέρα» της επιστροφής στο φυσικό της περιβάλλον;
Ο βιολόγος Μιχάλης Δρετάκης τη βρήκε τραυματισμένη πριν από 7½ περίπου μήνες κοντά στη Σητεία, στη διάρκεια μιας αποστολής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας Κρήτης. Την επόμενη μέρα τη μετέφερε στις εγκαταστάσεις του «Θαλασσόκοσμου», έτσι ώστε να της προσφέρουν τις πρώτες βοήθειες στο Τμήμα Ενυδρειολογίας.
Στο λαιμό της είχε αρκετά εξωτερικά τραύματα. Ευτυχώς, δεν είχε καταπιεί αγκίστρι!
Στη διάρκεια της περίθαλψης οι χελώνες ελέγχονται στενά, γι’ αυτό και βρίσκονται σε περιορισμένες δεξαμενές – για να παίρνουν τα αντιβιοτικά τους και να ελέγχο- νται μήπως έχουν αφυδατωθεί. Στη συνέχεια, μεταφέρονται σε μεγαλύτερες δεξαμενές και αθαίνουν να τρέφονται ξανά με ζωντανή τροφή – ψάρια, καβούρια κ.ά. Οι συνθήκες, δηλαδή, εκεί μοιάζουν με τις πραγματικές, έτσι ώστε να μπορούν αργότερα να αντεπεξέλθουν στο φυσικό περιβάλλον. Η συγκεκριμένη χελωνίτσα ανταποκρίθηκε στη θεραπεία, ζωήρεψε και τη στιγμή που διαβάζεις αυτές τις γραμμές κολυμπάει στα ζεστά κρητικά νερά με τους χελωνοφίλους της.
Όπως μας εξηγεί η κ. Ασπασία Στεργιώτη, βιολόγος-υπεύθυνη Τμήματος Ενυδρειολογίας στο «Θαλασσόκοσμο», «οι χελώνες που έρχονται στο ενυδρείο για περίθαλψη συνήθως είναι Καρέτα καρέτα, η συγκεκριμένη όμως ήταν Μύδας ή Πρασινοχελώνα, φυτοφάγος κυρίως. Προστατευόμενα είδη και τα δύο, όπως και η Δερματοχελώνα. Αυτές αποτελούν τα τρία είδη χελωνών της Μεσογείου».
Η απελευθέρωση είναι σαν μια μικρή γιορτή;
Α. Σ.: Έρχονται κάτοικοι της περιοχής αλλά και μαθητές… Τα παιδιά ενημερώνονται για τη χελώνα και ευαισθητοποιούνται για την προστασία του θαλάσσιου περιβάλλοντος. Ενθουσιάζονται, αν και δεν μπορούν να πλησιάσουν τη χελώνα πολύ κοντά. Οριοθετούμε την περιοχή στην οποία θα κινηθεί. Δεν μπαίνει κατευθείαν στο νερό, είναι αρκετά μέτρα μακριά, ώστε να κατευθυνθεί προς τα εκεί. Πρέπει να την αφήνουμε μόνη, για να μην την αποπροσανατολίσουμε. Καμιά φορά, κάνει πισωγυρίσματα, δεν την ενοχλούμε όμως. Πρέπει μόνη της να «μυρίσει» τη θάλασσα και να πάει. Η συγκεκριμένη χελώνα έμεινε λίγο μαζί μας, μόλις 7 μήνες, οπότε δεν έχει «ξεχάσει» τη θάλασσα. Όμως άλλες, με σοβαρά προβλήματα, που μπορεί να μείνουν ένα και δύο χρόνια σε συνθήκες «εγκλεισμού», «ξεχνούν».
Τι γίνεται όταν μια χελώνα καταπιεί αγκίστρι;
Α. Σ.: Το ζώο ναρκώνεται, ακολουθεί χειρουργείο, ενώ απαιτείται αρκετός χρόνος για την ανάνηψη, το ξύπνημα δηλαδή. Ξυπνάει μετά από δύο μέρες περίπου! Στην πραγματικότητα, κοιμάται, ξυπνάει και ξανακοιμάται μέχρι που ξυπνάει εντελώς. Μάλιστα, εξαιτίας αυτού έχουν «χαθεί» πολλές χελώνες στη φάση της ανάνηψης, επειδή πίστευαν ότι μετά το χειρουργείο το ζώο συνερχόταν αμέσως στο πρώτο ξύπνημα. Έτσι, αύξαναν το χαμηλό νερό που υπήρχε στη δεξαμενή για τη φάση της ανάνηψης και, όταν το ζώο έπεφτε ξανά σε λήθαργο, απορροφούσε νερό, που πήγαινε στους πνεύμονες. Ευτυχώς, τώρα γνωρίζουμε πλέον ότι η χελώνα έχει ξυπνήσει εντελώς όταν είναι σε θέση να καταναλώσει τροφή. Τότε μόνο ανεβάζουμε τη στάθμη του νερού.
Η κρίση ευνοεί τις χελώνες!
Οι χελώνες καταπίνουν αγκίστρια συχνά, καθώς αρπάζουν το δόλωμα που προορίζεται για τα ψάρια. Στο παρελθόν οι ψαράδες αγόραζαν γερά, ανοξείδωτα αγκίστρια για να εξασφαλίσουν μια καλή ψαριά, ενώ τώρα, με την οικονομική κρίση, αγοράζουν πιο φθηνά. Αυτά, λόγω της χαμηλής ποιότητάς τους, διαβρώνονται στο στομάχι από τα γαστρικά υγρά της χελώνας, με αποτέλεσμα η χελώνα να γλιτώνει την εγχείρηση!
