Σε όλα τα μήκη και πλάτη της Γης πλάθαμε πάντα μύθους για μάγους και δράκους δυνατούς, νεράιδες και ξωτικά, θεούς, γίγαντες και Τιτάνες που ζούσαν για πάντα. Τι να ’ναι άραγε το αθάνατο νερό και τι τα μαγικά φίλτρα; Ποιο να ’ναι αλήθεια το μυστικό της συνταγής του Πανοραμίξ, του δρυΐδη που έδινε στους Γαλάτες την υπεράνθρωπη δύναμή τους;
Ψάχνοντας για την Aθανασία, οι άνθρωποι συναντήσαμε τη Νιότη. Αυτή ήταν που μας αποκάλυψε το μυστικό, κρυμμένο επί αιώνες μες στα αναρίθμητα κύτταρά της. Η συνταγή για το ελιξίριο της αιωνιότητας αποτελούνταν από άφθονο νερό, υδατάνθρακες και πρωτεΐνες, φυτικές ίνες και βιταμίνες, αλλά και ιχνοστοιχεία, όλα απαραίτητα για να δώσουν στο σώμα μας μακροζωία, υγεία και ψυχική ευεξία.
Σήμερα όλοι γνωρίζουμε τις ευεργετικές ιδιότητες των φρούτων και των λαχανικών, των γαλακτοκομικών προϊόντων ή των δημητριακών ολικής άλεσης, όλα τους ικανά να δημιουργήσουν το ελιξίριο της νιότης. Και ενώ οι περισσότεροι θα θέλαμε να καταναλώνουμε τροφές χωρίς λίπος, αλάτι ή ζάχαρη, ο χρόνος συχνά μάς περιορίζει από το να εφαρμόσουμε μια υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή.
Eδώ είναι που παίρνουν τη σκυτάλη οι επιστήμονες, οι οποίοι δουλεύουν πυρετωδώς για την ανάπτυξη τροφίμων που θα μας φτιάξουν πιο γερά κόκαλα, περισσότερο κόκκινα μάγουλα, απαλότερο δέρμα και φωτεινότερο χαμόγελο. Τα αποτελέσματα αυτής της προσπάθειας τα βλέπουμε στις ετικέτες των τροφίμων που καταναλώνουμε: «με χαμηλά λιπαρά», «χωρίς πρόσθετα σάκχαρα», «χαμηλή περιεκτικότητα σε αλάτι», «πηγή εδώδιμων ινών», «πηγή πρωτεϊνών». Και ενώ παλαιότερα τα περισσότερα από αυτά τα προϊόντα είχαν μέτρια έως απαίσια γεύση, τώρα όλο και συχνότερα συναντάμε λαχταριστά γιαούρτια και τυριά με χαμηλά λιπαρά, προϊόντα επάλειψης με φυτοστερόλες που μειώνουν τη χοληστερίνη του αίματος, πεντανόστιμα μπισκότα, γλυκά και αναψυκτικά με γλυκαντικά που έχουν λιγότερες θερμίδες από τη ζάχαρη.
Πώς γίνονται άραγε όλα αυτά;
Mε τη… χημεία! Oι χημικές διεργασίες αποτελούν παράδοση στη βιομηχανία τροφίμων. Xάρη σε αυτές μπορούμε να αφαιρέσουμε από τα τρόφιμα το λίπος ή να τους προσθέσουμε πρωτεΐνες και βιταμίνες. Mε αυτό τον τρόπο, ωστόσο, συχνά η γεύση, το άρωμα και η εμφάνιση των τροφίμων δεν είναι επιθυμητά. Tότε επινοούνται και προστίθενται σε αυτά νέα συστατικά, που αναπληρώνουν τα χαμένα χαρακτηριστικά τους και βοηθούν στη συντήρησή τους: πυκνωτικά μέσα και αντιοξειδωτικά, ενισχυτικά γεύσης και γαλακτοματοποιητές, γλυκαντικά εναλλακτικά της ζάχαρης, αρώματα και χρωστικές ουσίες.
Όμως ποια επίδραση θα μπορούσε να έχει η κατανάλωση όλων αυτών των συστατικών στον οργανισμό μας; Αγνοώντας την επικινδυνότητα που μπορεί να έχει καθετί που εμπεριέχει το φαγητό μας, το καλύτερο που έχουμε να κάνουμε για να νιώθουμε πραγματικά ασφαλείς είναι να τρώμε από όλα και από λίγο. Από την άλλη, η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των τροφίμων κάνει τα πάντα για να διασφαλίσει την ασφάλεια των τροφών που καταναλώνου-με. Αν θέλετε να μάθετε περισσότερα για το επιστημονικό της έργο, ανατρέξτε στην ιστο-σελίδα της EFSA: http://www.efsa.europa.eu. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (http://ec.europa.eu/food/food/index_en.htm), επίσης, έχει ψηφίσει πλήθος κανονισμών σχετικά με την ασφάλεια και την προάσπιση των δικαιωμάτων μας.
Σημειώστε όμως και αυτό:
Δεν ξέρω αν το προσέξατε κι εσείς, μα οι θρεπτικές τροφές έχουν συχνά την τιμητική τους στα αγαπημένα μας παραμύθια. Η κολοκύθα μεταμορφώνεται σε άμαξα στη «Σταχτοπούτα», η κότα κάνει ολόχρυσα αυγά, η μαγική φασολιά οδηγεί τον Τζακ στον ουρανό και τον Κοντορεβιθούλη σπίτι του, ενώ το μπιζέλι κάτω απ’ το στρώμα αποκαλύπτει την αληθινή πριγκίπισσα. Όσο για τις σοκολάτες, τα μπισκότα και τις καραμέλες, μόνο μπελάδες έφεραν στον Χάνσελ και στην Γκρέτελ, γι’ αυτό άλλωστε και θα πρέπει να καταναλώνονται με μέτρο…