Λακωνία: Μπουτίκ φιλοξενία

Πυργόσπιτα και άλλα ιστορικά κτίσματα μετατρέπονται σε ξενοδοχεία, επαναπροσδιορίζοντας τη θέση της στον χάρτη των διακοπών μας.

«Το νότιο μέρος της Πελοποννήσου μοιάζει με παραμορφωμένο δόντι που μόλις έχει αποσπαστεί από το ούλο του, με τα τρία ακρωτήρια να προβάλλονται προς τον νότο σαν ακανόνιστες και χαλασμένες ρίζες». Αυτή η γλαφυρή παρομοίωση που έκανε ο Πάτρικ Λι Φέρμορ το 1958, μετά τις περιπλανήσεις του στη νότια Πελοπόννησο, σου έρχεται στον νου όταν κοιτάζεις τη Λακωνία στον χάρτη. Στην εποχή του, το ταξίδι ήταν δύσκολο και μακρύ. Σήμερα χρειάζονται μόλις δύο ώρες από την Αθήνα μέσω του νέου αυτοκινητόδρομου Α71, και ξεπροβάλλει υποβλητικός ο Ταΰγετος. Μπορείς εύκολα να φτάσεις στις «ρίζες» των «δοντιών», όπως είδε ο Φέρμορ τα δύο ακρωτήρια, το Ταίναρο και τον Μαλέα, και να αντικρίσεις το «στόμα»: τα βαθιά νερά της Μεσογείου. Η Σπάρτη, η Μάνη, η Μονεμβασιά, το Γύθειο και οι παραλίες της Ελαφονήσου έχουν έρθει πλέον πιο κοντά.

Όλα τα έχει η λακωνική γη. Έχει μέρη που μοιάζουν βγαλμένα από το «Game of Thrones», βουνά καπελωμένα με σύννεφα ακόμα και το καλοκαίρι, κάστρα, τείχη και απότομους γκρεμούς, απόκρημνα λιμανάκια, όπου, αν πας εκτός σεζόν, νιώθεις ότι σου ανήκουν, ψαροχώρια, γραφικούς οικισμούς και «ξεμόνια» (όπως ονομάζουν οι Μανιάτες τους μικρούς οικισμούς που ιδρύθηκαν μετά από βεντέτες, από κατοίκους μεγαλύτερων χωριών). Από την τουριστική πίτα που «ζυμώθηκε» στη Μεσσηνία με τη δημιουργία της Costa Navarino και αργότερα με την αναβάθμιση του αεροδρομίου της Καλαμάτας, πήρε και η Λακωνία το μερίδιό της. Οι περιπετειώδεις –κυρίως– Γερμανοί που την εξερευνούσαν πριν από δεκαπέντε είκοσι χρόνια έχουν πια συνοδοιπόρους, ανάμεσά τους Αυστριακούς, Βρετανούς, Δανούς, που ενθουσιάζονται από το γεγονός ότι λίγες ώρες μετά την προσγείωσή σου στην Αθήνα κάνεις ένα απίστευτο road trip, απολαμβάνοντας καλό φαγητό. Ο λόγος όμως που η Λακωνία έγινε από σύντομο διάλειμμα προορισμός διακοπών είναι η ανάπτυξη της μπουτίκ φιλοξενίας. Τα μισογκρεμισμένα πυργόσπιτα και τα παλιά κτίρια αναστηλώνονται και μετατρέπονται σε σύγχρονους ξενώνες, ενώ άλλοι χτίζονται εξ αρχής με προσήλωση στην παραδοσιακή αρχιτεκτονική, ακόμα και σε δυσπρόσιτα σημεία. Οι περισσότεροι έχουν σεβαστεί απόλυτα τον χαρακτήρα της περιοχής. Τα καλοκαίρια, τα χελιδόνια κάνουν στις πισίνες τους χαμηλές πτήσεις για να δροσιστούν.

ΜΑΝΙΑΤΙΚΑ ΠΥΡΓΟΣΠΙΤΑ

Αν ρωτήσεις κάποιον ναυτικό ποιο είναι το σήμα κατατεθέν της Μάνης, θα σου πει ο Κάβος Ματαπάς, όπως αποκαλούν οι ναυτικοί το ακρωτήριο Ταίναρο. Αν ρωτήσεις στεριανό, θα σου δείξει τους πύργους. Στο παρελθόν οι πύργοι την προστάτευαν από τις εχθρικές επιθέσεις, σήμερα πολλοί μεταμορφώθηκαν σε καταφύγια για ταξιδιώτες που αγαπούν την απομόνωση και την υψηλή αισθητική. «Το επόμενο διαθέσιμο δωμάτιο για τριήμερο είναι τον Οκτώβριο», λέει η φωνή στην άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής. Ο επιβλητικός τριώροφος μανιάτικος πύργος, που στεγάζει σήμερα το Tainaron Blue, χτίστηκε κάπου στις αρχές του 1800. Τη δεκαετία του 1990 αγοράστηκε από ένα ζευγάρι αρχιτεκτόνων και εδώ και τέσσερα χρόνια υποδέχεται ενοίκους που αναζητούν ησυχία, σύγχρονες ανέσεις, ποιοτική γαστρονομία και τη φανταστική θέα από ψηλά στο Μαρμάρι και στα Άλικα.

Οι ερειπωμένοι πύργοι και τα πυργόσπιτα της Βάθειας αντιστέκονται στο πέρασμα του χρόνου. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Μόλις 2,5 χλμ. απέχει η μεσαιωνική πυργοπολιτεία-φάντασμα της Βάθειας, με τα εγκαταλελειμμένα κτίσματα και τα στενά καλντερίμια που δίνουν την αίσθηση ότι περιπλανιέσαι σε υπαίθριο μουσείο. Η περιοχή είναι γεμάτη δυνατές συγκινήσεις, που μπορεί κανείς να ζήσει την ίδια ημέρα. Σαγηνευμένοι θα φτάσετε στις πύλες του Άδη, όπου ο Κέρβερος εμπόδιζε τους νεκρούς να βγουν και τους ζωντανούς να εισέλθουν, και έπειτα θα περπατήσετε το χωμάτινο μονοπάτι έως το Ακρωτήριο Ταίναρο, για να αγναντέψετε τον ορίζοντα από το νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ελλάδας. Το μεσημέρι, θα επιβιβαστείτε σε μια βάρκα στο Σπήλαιο του Διρού και θα ανακαλύψετε στη δροσιά όσα φιλοτέχνησε η φύση εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια πριν. Στον Γερολιμένα θα αισθανθείτε δέος μπροστά στο Κάβο Γκρόσο, τον δεύτερο μεγαλύτερο μονοκόμματο βράχο μετά το Γιβραλτάρ. Δημιουργεί μια ατμόσφαιρα μαγική και σε κρατάει καθηλωμένο για ώρα, αν τον κοιτάξεις από τα μεγάλα παράθυρα του ξενοδοχείου Κυρίμαι – άνοιξε το 2003 και είναι το πρώτο που αναβάθμισε τη φιλοξενία στη Μάνη, συνδυάζοντας τις υψηλές ανέσεις με τη σύγχρονη ελληνική κουζίνα.

Εξερευνώντας τις αίθουσες μέσα από τη βάρκα στο Σπήλαιο του Διρού. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Ο πιο γραφικός οικισμός σ’ αυτή την πλευρά είναι η Αρεόπολη. Διατηρεί ακόμα ένα βίντατζ άρωμα με τους πετρόχτιστους ξενώνες, όπως ο Aria Inn, τα μικρά ταβερνάκια, τον φούρνο της Μηλιάς, την εμβληματική εκκλησία των Ταξιαρχών, τα τραπεζάκια κάτω από βουκαμβίλιες που πέφτουν σαν κουρτίνες. Ένα όνομα αρκεί να πεις εδώ για να πιάσεις κουβέντα με τους ντόπιους και να μάθεις ιστορίες και θρύλους: Μαυρομιχάλης. Στο επίνειο της Αρεόπολης, το γραφικό Λιμένι, όπου κάνουν στάση οι ταξιδιώτες για ψαροφαγία, βρίσκεται ο ιστορικός πύργος των Μαυρομιχαλαίων. Αναστηλωμένος με υποδειγματικό τρόπο, υπόσχεται σήμερα διαμονή υψηλών προσδοκιών.

Ηλιοβασίλεμα στο γραφικό Λιμένι. (Φωτογραφία: ΠΕΡΙΚΛΗΣ ΜΕΡΑΚΟΣ)

Αν η Αρεόπολη καλούνταν να παραβγεί σε ομορφιά με το Γύθειο, δεν θα κέρδιζε κανείς. Σε μέγεθος πάντως κερδίζει το Γύθειο, ο μεγαλύτερος οικισμός της Μάνης, με τα πολύχρωμα νεοκλασικά κτίρια που προς στιγμή σε μπερδεύουν ότι βρέθηκες ξαφνικά στα Δωδεκάνησα. Ο ρομαντισμός του λακωνικού λιμανιού χάνεται στη βαβούρα του καλοκαιριού, όμως αντισταθμίζεται από τις παραλίες, με πιο δημοφιλείς το Μαυροβούνι, ιδανικό για θαλάσσια σπορ, και το Βαλτάκι, όπου ξεπροβάλλει από τα νερά το ναυάγιο του «Άγιος Δημήτριος». Έχουν γίνει αξιόλογες προσπάθειες στον τομέα της φιλοξενίας και εδώ. Ξεχωρίζουν το 100 Rizes Luxury Seaside Resort, ένας ελαιώνας με πυργόσπιτα κοντά στο ήσυχο χωριουδάκι Σκουτάρι, και το ξενοδοχείο Alistos, που εντάσσει στη διαμονή την αυθεντική εμπειρία. Για παράδειγμα, στους ελαιώνες του μπορεί κανείς να συμμετάσχει στη συγκομιδή της ελιάς.

ΣΤΑ ΚΑΣΤΡΑ

Το πέτρινο καράβι του Γιάννη Ρίτσου, που ασάλευτο τον αρμένιζε στην οικουμένη, «ταξιδεύει» σήμερα τα ερωτευμένα ζευγάρια που περιπλανιούνται χέρι χέρι στα σοκάκια σε παραμύθια βγαλμένα από τον Μεσαίωνα. Η Μονεμβασιά είναι το μοναδικό κάστρο στην Ευρώπη που δεν έπαψε ποτέ να κατοικείται. Θα σας εντυπωσιάσουν οι βυζαντινοί ναοί, θα κοιμηθείτε ακούγοντας τα κύματα που σκάνε στον βράχο, θα ξυπνήσετε με τον ήλιο να λαμπυρίζει στο Μυρτώο. Αν και είναι από τα πιο τουριστικά σημεία της Ελλάδας, η τοπική Εφορεία Αρχαιοτήτων έχει διαφυλάξει τον χαρακτήρα του κάστρου – αυτό σημαίνει ότι θα μείνετε σε σύγχρονους ξενώνες που έχουν αναστηλωθεί με σεβασμό στην αρχιτεκτονική, όπως οι σουίτες της Moni Emvasis. Εκτός κάστρου, το Kinsterna έχει εξελιχθεί σε ξενοδοχείο-προορισμό.

Οι λάτρεις της ιστορίας και της φύσης παραμένουν στον Μυστρά ακόμα και μετά την επίσκεψή τους στον αρχαιολογικό χώρο.

Η ίδια αίσθηση, ότι κάποιος ιππότης πάνω στ’ άλογο θα εμφανιστεί στην επόμενη γωνία, επικρατεί και στη βυζαντινή καστροπολιτεία του Μυστρά. Επί δεκαετίες οι επισκέπτες στην περιοχή περιορίζονταν σε μια βόλτα στον αρχαιολογικό χώρο με τους ναούς-έργα τέχνης, τα παλάτια των Παλαιολόγων, την Αγία Σοφία και το φρούριο, και έφευγαν πίνοντας έναν βιαστικό καφέ στη Σπάρτη. Τα τελευταία χρόνια, όμως, ο Μυστράς ξανάνιωσε χάρη στους νέους χώρους φιλοξενίας που δημιουργήθηκαν, όπως το Mystras Grand Palace Resort & Spa, που έφερε τις ανέσεις και τις εγκαταστάσεις του resort στη σκιά του Ταϋγέτου, και το Euphoria Retreat, που έκανε την περιοχή προορισμό ευεξίας.