Η θάλασσα εμπνέει… και τη street art

1. Χελώνες της Καραϊβικής

Οι χελώνες έχουν επιβιώσει στον πλανήτη από την εποχή των δεινοσαύρων. Αυτό σημαίνει ότι δεν είναι ένα ακόμα είδος του ζωικού βασιλείου αλλά η σύνδεσή μας με το παρελθόν. Τα αιωνόβια ερπετά υμνήθηκαν ανά τους αιώνες στους μύθους του Αισώπου, σε κλασικά μυθιστορήματα της αμερικανικής λογοτεχνίας (χαρακτηριστική φιγούρα στα Σταφύλια της Οργής τον Τζον Στάινμπεκ είναι μια γέρικη χελώνα). Και πιο πρόσφατα, στην τέχνη του δρόμου, όπως φαίνεται από το γκράφιτι που φιλοτέχνησε ο street artist, Jimmy Sheikboudhou, στον Άγιο Μαρτίνο, ένα νησί της Καραϊβικής, στα ανατολικά του Πουέρτο Ρίκο. Στην Καραϊβική εντοπίζονται πολλά είδη θαλάσσιας χελώνας (κεραμοχελώνες, Caretta caretta, δερματοχελώνες, χελώνες του Kemp, πράσινες χελώνες), που διανύουν τεράστιες αποστάσεις -της τάξης των 2.600 χλμ.- ανάμεσα στα σημεία όπου βρίσκουν την τροφή τους και σε εκείνα όπου φτιάχνουν τις φωλιές τους. Το πιο εντυπωσιακό είναι ότι συχνά μπορούν να επιστρέψουν στην παραλία στην οποία εκκολάφθηκαν, για να αφήσουν εκεί τα δικά τους αυγά.    

  

2. Μάρλιν του Μαριγκό

Ο ίδιος καλλιτέχνης, στο ίδιο νησί, τον Άγιο Μαρτίνο της Καραϊβικής, σε κάποιο τοίχο της πόλης Μαριγκό, ζωγράφισε ακόμα ένα θαλασσινό θέμα: ένα ψάρι της οικογένειας Μάρλιν, με μακρόστενο ρύγχος, ένα μεγάλο πτερύγιο σαν λοφίο στο επάνω μέρος, γουρλωμένα μάτια, ασημί σώμα και κόκκινο στόμα. Έναν ροκ σταρ της θάλασσας. Το εικονιζόμενο Μάρλιν αποτυπώθηκε σε μια στιγμή κυνηγιού. Δεν ξέρουμε τι ακριβώς κυνηγάει, όμως παραδοσιακά τα Μάρλιν σε μικρή ηλικία τρέφονται με ζωοπλαγκτόν, ενώ αργότερα προτιμούν τα μεγάλα ψάρια με οστέινους σκελετούς και τα καλαμάρια. Παρότι είναι δυνατοί θηρευτές, τα Μάρλιν είναι ταυτόχρονα και θηράματα, όχι όμως για πολλά είδη. Στην πραγματικότητα, όταν ενηλικιωθούν οι μόνοι που απειλούν να τα φάνε είναι οι καρχαρίες.   

3. Γοργόνες του Ατλαντικού

Οι σειρήνες ήταν μυθολογικές φιγούρες του αρχαίου κόσμου, κάτι ανάμεσα σε ανθρώπους και πουλιά (είχαν ανθρώπινο κεφάλι, φτερά και πόδια με νηκτική μεμβράνη). Ενίοτε, όμως, παρουσιάζονταν και σαν άνθρωποι-ψάρια, δηλαδή σαν γοργόνες, μια εκδοχή που έγινε πολύ δημοφιλής στα μεσαιωνικά χρόνια. Ακόμα και ο Χριστόφορος Κολόμβος, στη διάρκεια του ταξιδιού του προς την Αμερική, είδε τρία μεγάλα υδρόβια θηλαστικά (μανάτους) και θεώρησε ότι ήταν γοργόνες. Ο μύθος της γυναίκας-γοργόνας επιβιώνει μέχρι τις μέρες μας. Συνήθως τα πλάσματα αυτά μοιάζουν όμορφα, σαγηνευτικά, αλλά και περιορισμένα λόγω της διπλής τους φύσης που δεν τους επιτρέπει να ενσωματωθούν πλήρως ούτε στον κόσμο των ανθρώπων ούτε σε αυτόν των ψαριών. Η εικονιζόμενη γοργόνα, παρόλα αυτά, αποτυπώθηκε ελεύθερη και χαρούμενη να κάνει κούνια μέσα στη θάλασσα, χαϊδεύοντας ταυτόχρονα ένα δελφίνι, σε μία πόρτα της οδού Santa Maria, στην πόλη Funchal του πορτογαλικού νησιού Madeira, στον Ατλαντικό ωκεανό.   

4. Φάλαινες της Καλιφόρνιας

Ό,τι είναι για την Ευρώπη τα μουσεία, είναι για τις ΗΠΑ η φύση. Ένας επισκέπτης της Γηραιάς Ηπείρου θα αφιερώσει ώρες ολόκληρες μπροστά σε έργα τέχνης. Το ίδιο θα κάνει στην Αμερική με τον φυσικό κόσμο. Στην Καλιφόρνια ένα από τα πιο δημοφιλή χόμπι είναι η παρατήρηση φαλαινών, το λεγόμενο whale watching. Δύο είναι οι βασικές σεζόν για κάτι τέτοιο: από Δεκέμβριο έως Απρίλιο που από τα νερά του Ειρηνικού περνούν οι γκρίζες φάλαινες και από Ιούνιο έως Σεπτέμβριο, οπότε και εντοπίζονται οι γαλάζιες και οι μεγάπτερες φάλαινες. To Σαν Φρανσίσκο, η Σάντα Μπάρμπαρα, το Μοντερέι και το Σαν Ντιέγκο είναι κάποια από τα πιο δημοφιλή μέρη για να παρατηρήσει κανείς τα θαλάσσια θηλαστικά που αγαπήθηκαν, αλλά και που κυνηγήθηκαν όσο λίγα για το λίπος, το κρέας και τις μπαλένες τους. Κάπου ανάμεσα σε όλα αυτά τα μέρη της Δυτικής Ακτής βρίσκεται και το παραθαλάσσιο θέρετρο Laguna Beach, όπου μπορεί να δει κανείς τοιχογραφίες όπως αυτή. Με σκηνές από τη θαλάσσια ζωή, με δελφίνια που προπορεύονται και συνοδεύουν τη μεγάλη κυρία του ωκεανού, τη φάλαινα.  

5. Μια σύγχρονη Αφροδίτη στην Τοσκάνη

Η Αφροδίτη του Μποτιτσέλι πρωταγωνιστεί σε έναν από τους πιο διάσημους πίνακες του κόσμου. Μπορεί κανείς να μην ξέρει πολλά για την τεχνοτροπία, μπορεί να μην γνωρίζει ούτε καν τον δημιουργό, Σάντρο Μποτιτσέλι (1445-1510). Αποκλείεται όμως να μην έχει δει κάπου την εικόνα της αναδυόμενης θεάς του έρωτα και της ομορφιάς πάνω στο κοχύλι, με τα μακριά μαλλιά της να καλύπτουν τα σημεία του σώματος που θα μπορούσαν να σκανδαλίσουν. Ο πίνακας εκτίθεται στην Πινακοθήκη Uffizi, στη Φλωρεντία, την πρωτεύουσα της Τοσκάνης. Το ενδιαφέρον είναι ότι σε όχι πολύ μακρινή απόσταση, μόλις 82 χλμ. δυτικά της Φλωρεντίας, επίσης στην Τοσκάνη, βρίσκεται η πόλη Λούκα. Εκεί, σε μια παλιά μεταλλική πόρτα, ο street artist Blub αποτύπωσε μια μακρινή απόγονο της Αφροδίτης του Μποτιτσέλι, με γυαλιά θαλάσσης και μπλε επιδερμίδα, μια κολυμβήτρια που αναδύεται στην ιταλική τέχνη δρόμου του σήμερα με την ίδια χάρη. Εδώ, η Αφροδίτη δεν είναι πια θεά, αλλά μια σύγχρονη νεαρή γυναίκα, αποδεικνύοντας με την παρουσία της πόσο διαχρονική ήταν η απεικόνιση του Μποτιτσέλι.