Γοητευτικές διαδρομές σε άγονα τοπία, βυζαντινά μνημεία, πέτρινα χωριά γεμάτα πύργους και μυστικά, παραλίες έξω από τα συνηθισμένα. Η Ανατολική (ή Μέσα) Μάνη είναι ένας αλλιώτικος προορισμός: λίγο άγρια, λίγο κινηματογραφική, αυστηρή και με ειδικό «βάρος», ιδανική για ταξιδευτές που δεν αποζητούν τα εύκολα και τα προφανή. Χωρίς ωστόσο να της λείπουν και αυτά.
Δρόμοι της πέτρας
Περιηγηθείτε στο άγονο τοπίο της Μέσα Μάνης, ανάμεσα σε κοφτερά βράχια, γυμνές εκτάσεις σπαρμένες με πέτρες και χωριά φτιαγμένα εξ ολοκλήρου από πέτρα, με αυστηρούς πολεμόπυργους. Ενενήντα οκτώ παραδοσιακοί οικισμοί απλώνονται σε όλη τη χερσόνησο, συχνά χωριά-φαντάσματα, σαν σκηνικά.
Από τη δημοφιλή Αρεόπολη και το γοητευτικό Λιμένι μέχρι τον ανεπτυγμένο Γερολιμένα, την εγκαταλελειμμένη Βάθεια –το πιο χαρακτηριστικό χωριό της Μάνης– και τα άγνωστα χωριά στο Κατωπάγκι (Οχιά) και στον Σαγγιά (Μουντανίστικα) θα καταλάβετε μέχρι και την ιδιαίτερη ιδιοσυγκρασία των Μανιατών, την οποία όρισε το τοπίο γύρω τους, όπως και την αρχιτεκτονική και τους ηθικούς κανόνες τους.
Δρόμοι του Άδη
Στη Μέσα Μάνη θα απολαύσετε μία από τις ομορφότερες πεζοπορίες σε ολόκληρη την Πελοπόννησο. Στο Ακροταίναρο, το νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ελλάδας και της Βαλκανικής, σύμφωνα με τον μύθο, βρισκόταν μία από τις πύλες του Άδη. Από αυτήν μπήκε ο Ορφέας για να πάρει την Ευρυδίκη αλλά και ο Ηρακλής αναζητώντας τον Κέρβερο στον δωδέκατο και τελευταίο άθλο του. Εδώ καρτερούσε τις ψυχές ο περαματάρης, εδώ ήταν το ψυχοπομπείο και το ιερό του Ποσειδώνα, θεού του Κάτω Κόσμου. Το μονοπάτι ξεκινά από τα Κοκκινόγεια και καταλήγει έπειτα από μόλις 2 χλμ. στον φάρο του 1882. Στο ενδιάμεσο θα έχετε δει το εκκλησάκι του Ασώματου, φτιαγμένο από αρχαία λιθάρια, και το ρωμαϊκό ψηφιδωτό δάπεδο από το Ιερό του Ταινάριου Ποσειδώνα.
Δρόμοι της πίστης
Στη Μάνη οι βυζαντινοί ναοί είναι αναρίθμητοι και πραγματικά έργα τέχνης. Μέχρι και τα νεκροταφεία είναι αλλιώτικα και αξίζει να τα παρατηρήσετε, καθώς αποτελούν μικρογραφίες των χωριών, με πέτρινους τάφους σαν μικρά πυργόσπιτα. Βάσει των τοπικών άγραφων νόμων, οι Μανιάτες απαγορεύεται να φύγουν άκλαυτοι, θεωρούνται αγγελιαφόροι και τα οκτασύλλαβα μοιρολόγια τους συγκλονίζουν. Μάλιστα έχουν και τον δικό τους άγιο: ο Αϊ-Στράτηγος, ο Μιχαήλ Αρχάγγελος, θεωρείται ψυχοπομπός και πολεμιστής σαν εκείνους. Φοράει στρατιωτική στολή, φέρει αποτροπαϊκές κεφαλές, σπαθί και ένα βρέφος στο χέρι, σύμβολο της ψυχής. Τον ωραιότερο θα τον δείτε στη Μονή Ντεκούλων, στο Οίτυλο. Δικοί μας αγαπημένοι ναοί είναι η Αγήτρια στην Αγία Κυριακή, του Σωτήρος στη Γαρδενίτσα, ο Αϊ-Στράτηγος στον Δίπορο και ο δίδυμος ναός Αγίας Παρασκευής – Αγίου Δημητρίου στην Κηπούλα.
Δρόμοι του σπηλαίου
Το λιμναίο σπήλαιο Βλυχάδα Διρού (τηλ. 27330-52222, είσοδος 15 ευρώ) συναρπάζει μικρούς και μεγάλους. Η περιήγηση γίνεται με βάρκα και διαρκεί περίπου μισή ώρα. Περνά από επιβλητικές αίθουσες με απίστευτους σταλακτιτικούς και σταλαγμιτικούς σχηματισμούς, ενώ πολύ χαρακτηριστικοί θεωρούνται οι ελικτικοί δίσκοι και οι σωληνοειδείς σταλακτίτες. Το επισκέψιμο τμήμα του έχει μήκος 1,5 χλμ., ενώ στο σύνολό του λέγεται ότι φτάνει τα 15 χλμ. Εκεί βρέθηκαν οστά από ιπποπόταμους, πάνθηρες, ύαινες, λιοντάρια, ελάφια κ.ά., ηλικίας περίπου 30.000 ετών. Κάντε κράτηση εισιτηρίων εγκαίρως.
Δρόμοι της βουτιάς
Στην άγρια Μάνη δεν θα βρείτε πολλές αμμουδιές και «εύκολες» παραλίες. Στην περιοχή του Γυθείου και του Μαυροβουνίου και νοτιότερα έως το Σκουτάρι, στην ανατολική πλευρά δηλαδή, θεωρείται ότι βρίσκονται οι καλύτερες και είναι πράγματι μεγάλες και ήπιες. Ομοίως και στο Νέο Οίτυλο και στο Καραβοστάσι. Στα νοτιοδυτικά, αντίθετα, οι μικρές βοτσαλωτές ή και βραχώδεις ακτές έχουν άλλη γοητεία. Δείτε το Πόρτο Στέρνες, τους Κάππους, την Καινήπολη, τα Γυάλια, το Μαρμάρι και το Πόρτο Κάγιο, αλλά και τη φυσική πισίνα στη Μέζαπο.
Δρόμοι της γεύσης
Για ψάρια και θαλασσινά όλοι θα σας στείλουν στον Τάκη (τηλ. 27330-51327) στο Λιμένι. Στο διπλανό Καραβοστάσι θα βρείτε τη ΜανηΒέllα (τηλ. 27330-54000) για μεζέδες και ευφάνταστα κοκτέιλ. Εξαιρετικά θα φάτε στο εστιατόριο του ξενοδοχείου Κυρίμαι (τηλ. 27330-54288) στον Γερολιμένα, ενώ υπέροχα θα περάσετε και στο wine bar Matapan (τηλ. 6934-737373) στα Άλικα και στο ατμοσφαιρικό Ήταν Καιρός (τηλ. 27330-54036) στον Πύργο Διρού. Στην Τριανταφυλλιά καθίστε στην ταβέρνα του Βαγγέλη (τηλ. 27330-52219), στο Χωσιάρι στην ταβέρνα της Βεατρίκης (τηλ. 27330-93804), ενώ στα ορεινά επιλέξτε τη Δροσοπηγή (τηλ. 27330-93283) στο ομώνυμο χωριό. Νέα, πολλά υποσχόμενη άφιξη είναι το εστιατόριο Aspasia (τηλ. 6981-477561) στο Σταυρί, δημιούργημα της γνωστής Μανιάτισσας σεφ Σταυριανής Ζερβακάκου, με μενού που αλλάζει καθημερινά αξιοποιώντας τα υλικά της εποχής και της περιοχής.