Πρώτη γνωριμία και μια ματιά στην ιστορία
Μόλις μία ώρα θα χρειαστείτε με το πλοίο της γραμμής για να φτάσετε από το Λαύριο στην Κέα. Το νησί των 2.500 κατοίκων ενδείκνυται για ολιγοήμερες διακοπές αφού, εκτός από γραφικά χωριά και όμορφες παραλίες, διαθέτει επίσης πολλά αξιοθέατα και προσφέρεται για διάφορες δραστηριότητες.
Το καράβι πιάνει στην Κορησσία, 5,5 χιλιόμετρα από την Ιουλίδα, τη Χώρα του νησιού – και οι δύο με τις περισσότερες επιλογές για διαμονή και φαγητό. Στα βόρεια συγκεντρώνουν κόσμο το χωριό Βουρκάρι και ο οικισμός Οτζιάς, ενώ στα νότια οι Ποίσσες, η Κάτω Μεριά και ο Κούνδουρος.
Από αξιοθέατα αξίζει να δείτε τον Λέοντα έξω από την Ιουλίδα, ένα γλυπτό του 6ου-7ου αιώνα π.Χ. λαξευμένο σε έναν συμπαγή βράχο. Ενδιαφέρον έχει και ο φάρος του Αγίου Νικολάου στην Κορησσία, προσβάσιμος από ένα σύντομο και ευκολοδιάβατο μονοπάτι με ωραία θέα στον κόλπο. Κατασκευάστηκε από τη Γαλλική Εταιρεία Φάρων το 1831 και ήταν ο πρώτος που άναψε στις Κυκλάδες. Από εκεί, ανάλογα με τις συνθήκες, ίσως διακρίνετε και την καμινάδα ύψους 45 μέτρων του εργοστασίου Εμαγιέ, που λειτούργησε από το 1927 ως το 1957. Παρότι έχει κριθεί διατηρητέο μνημείο, δεν έχει ωστόσο προχωρήσει η αξιοποίηση του ως μουσείο, μόνο στον προαύλιο χώρο του υπάρχουν μηχανήματα τα οποία συγκεντρώθηκαν με ιδιωτική πρωτοβουλία.
Περίπατοι και καταδύσεις
Αν θέλετε να περπατήσετε στα μονοπάτια της Τζιας, κατάλληλη εποχή για να την επισκεφτείτε είναι πριν πιάσουν οι μεγάλες ζέστες. Οι δώδεκα σχεδιασμένες διαδρομές της έχουν μήκος 36 χιλιομέτρων και είναι χαρακτηρισμένες ως «Δίκτυο Διαδρομών Πολιτιστικού Ενδιαφέροντος», αφού ενσωματώνουν ιστορικά και πολιτιστικά στοιχεία. Πολλά μονοπάτια είναι λιθόστρωτα και η ιστορία τους γυρνάει πίσω στον χρόνο, όταν ήταν ο μόνος τρόπος μετακίνησης των κατοίκων ανάμεσα στα χωριά.
Η διαδρομή «Αρισταίος» συνέδεε την αρχαία Ιουλίδα με την αρχαία πόλη Καρθαία, εκτείνεται στην ενδοχώρα και έχει μήκος περίπου 12 χλμ. Η «Δρυς» ξεκινάει από το βυζαντινό μοναστήρι της Επισκοπής, περνάει από μια πηγή και ένα δάσος με βελανιδιές και καταλήγει μετά από 4,5 χλμ. στην αμμουδιά της Συκαμιάς, στη βορειοανατολική πλευρά του νησιού. Στην αμμουδιά του Σπαθιού καταλήγει η διαδρομή «Υδρούσσα», περνώντας από ρεματιές και σκιερές πλαγιές.
Η Τζια φημίζεται όμως και για τον καταδυτικό της τουρισμό, αφού στα νερά της έχουν γίνει πασίγνωστα ναυάγια. Όπως του «Βρετανικού» -αδελφό πλοίο του «Τιτανικού»-, που βυθίστηκε ανοιχτά του λιμανιού της τον Νοέμβριο του 1916 ενώ μετέφερε Άγγλους τραυματίες, και ανακαλύφθηκε το 1975 από τον Ζακ Κουστώ. Την ίδια χρονιά βυθίστηκε στη βορειοδυτική πλευρά του νησιού το γαλλικό υπερωκεάνειο «Burdigala», ενώ αρκετά χρόνια νωρίτερα, το 1868, είχε ναυαγήσει ανοιχτά του Κούνδουρου το ατμόπλοιο «Πατρίς», ενώ μετέφερε επιβάτες από τον Πειραιά στη Σύρο. Στο νησί λειτουργούν πιστοποιημένες σχολές που οργανώνουν αποστολές στα ναυάγια για έμπειρους δύτες.
Πού θα φάτε
Πάνω στο λιμάνι, το «Οίκος Κέα» (Κορησσία, τηλ. 22880 22507) είναι ένα all day στέκι για καφέ, branch, πίτσα, γλυκά και επιλεγμένα κυρίως πιάτα με βάση το κρέας ή το ψάρι. Η «Καρθαία» (Κάτω Μεριά, τηλ. 22880 24280) είναι μια κλασική ελληνική ταβέρνα που σερβίρει χειροποίητα ορεκτικά -ντοματοκεφτέδες και τυροπιτάρι-, μαγειρευτά -μοσχαράκι κοκκινιστό και κόκορα κρασάτο- και ψητά της ώρας. Στα στενά σοκάκια της Χώρας, το «Στέκι» (Ιουλίδα, τηλ. 22880 22088) σερβίρει λίγα και καλά: από μελιτζάνα φούρνου και σπιτικούς ντολμάδες μέχρι ντόπιο λουκάνικο και σουτζουκάκια. Για ελληνικές γεύσεις με τοπικά υλικά αναζητήστε το «Πέρασμα στο Γυριστή» (Καστανιές, στο δρόμο από την Ιουλίδα στην Κάτω Μεριά, τηλ. 22880 24014).
