Ενα απολαυστικό road trip στη Ρουμανία 

Οι τόποι που ταξιδέψαμε μικροί πάντα κρύβουν μια νοσταλγία και μια προσδοκία επιστροφής. Τα Βαλκάνια που επισκέφθηκα έφηβος, ωστόσο, λίγα κοινά έχουν με τη σημερινή πραγματικότητα. Οι χώρες αυτές περνώντας τις Συμπληγάδες βίαιων ιστορικών αλλαγών, εκσυγχρονίστηκαν, άλλαξαν και ταυτόχρονα έχασαν αρκετή από την «αθωότητα» και την ασφάλεια (για τους τουρίστες) που παρείχαν από την εποχή του σοσιαλιστικού παρελθόντος.

Προορισμός: Ρουμανία. Με αυτοκίνητο ξανά όπως τότε, αλλά τώρα καλοκαίρι και με εξοπλισμό κάμπινγκ. Επιλέγουμε για ενδιάμεση διανυκτέρευση, στην αρχή και στο τέλος του ταξιδιού, ένα ορεινό κάμπινγκ στο εθνικό πάρκο Rila μετά το μοναστήρι Rilski. Ως τη Σόφια οδηγούμε σε αυτοκινητόδρομο, όμως μετά ο επαρχιακός δρόμος προς Montana γίνεται ορεινός, διασχίζοντας δάση, ενώ έχει έντονη κίνηση με αυτοκίνητα και νταλίκες. Μερικές ώρες αργότερα προσεγγίζουμε για πρώτη φορά το Δούναβη στο Archar, πριν από την παραμεθόρια πόλη Vidin.

Διασχίζουμε το ιστορικό ποτάμι και περνάμε στη Ρουμανία. Ακολουθούμε την ανατολική όχθη του ποταμού, αφήνοντας πίσω μας αχανείς καλλιέργειες ηλιοτροπίων, και καταλήγουμε στην κωμόπολη Orsova, κοντά στις «Σιδερένιες Πύλες του Δούναβη», μια σειρά από φαράγγια στο στενότερο σημείο του. Η ξενάγηση με βάρκα ξεκινάει με τη επιγραφή Tabula Traiana, που μνημονεύει την κατασκευή δρόμου στα ρωμαϊκά χρόνια. Ακολουθεί η τεράστια προτομή του βασιλιά Decebalus που πολέμησε τους Ρωμαίους, το νέο μοναστήρι Mraconia και η σπηλιά Veterani. Το απόγευμα στην πόλη, περπατώντας στην προκυμαία, δίπλα στα ήσυχα νερά του Δούναβη, ντόπιοι ψαρεύουν ή κάνουν χαλαρές βόλτες.

Συνεχίζουμε προς τον καταρράκτη Bigar. Βρίσκεται σε γεωγραφικό πλάτος ακριβώς 45 μοιρών και θεωρούνταν από τους θεαματικότερους του κόσμου. Σήμερα δεν εντυπωσιάζει τόσο, καθώς το 2021 κατέρρευσε μέρος του. 

Με χαμηλή μέση ταχύτητα οδηγούμε στις επαρχιακές οδούς και καταμεσήμερο που η ζέστη ανεβαίνει, σταματάμε για καφέ στη Resita. Στο Bautar αγοράζουμε σμέουρα στον δρόμο και απόγευμα καταλήγουμε στο Sibiu, που διατηρεί τον μεσαιωνικό χαρακτήρα του με τις οχυρώσεις και το προσεκτικά διατηρημένο ιστορικό κέντρο. Την αποκαλούν και «πόλη με τα μάτια», από τα παράθυρα στις στέγες που έχουν σχήμα ματιών. Έχει παράδοση στο θέατρο και φιλοξενεί κάθε χρόνο διεθνές φεστιβάλ θεάτρου. Δεσπόζει ο λουθηρανικός καθεδρικός ναός, που το καμπαναριό του προσφέρει την καλύτερη θέα της πόλης. Στα αξιοθέατα περιλαμβάνονται το τεράστιο υπαίθριο μουσείο ASTRA με κτίρια, νερόμυλους και ανεμόμυλους και το μουσείο Μπρούκενταλ με έργα των Μποτιτσέλι, Τιτσιάνο και Βαν Ντάικ.

Μικρές ανακαλύψεις στα Νότια Καρπάθια

Με ορμητήριο το Sibiu κατευθυνόμαστε προς τα Νότια Καρπάθια, στο χιονοδρομικό κέντρο Paltinis. Τα δάση προσελκύουν επισκέπτες του Σαββατοκύριακου που κάνουν πικνίκ, ενώ τα καφέ είναι γεμάτα κόσμο που απολαμβάνει τον ήλιο. Ένα τοπικό ράλι δημιουργεί μια αναστάτωση, καθώς αγωνιστικά μάς προσπερνούν κατευθυνόμενα προς την επόμενη ειδική διαδρομή. Κατηφορίζοντας, προσεγγίζουμε την περίφημη διαδρομή Transalpina στην βόρεια αρχή της. Πρόκειται για μια από τις ομορφότερες στη Ρουμανία, συνολικού μήκους 148 χλμ. Ξεκινώντας από το Sebes, διασχίζει τα Νότια Καρπάθια περνώντας από γραφικά χωριά, δάση, το φράγμα Oasa, ένα ορεινό πέρασμα και καταλήγει στο Novaci. Αποτελεί δημοφιλή προορισμό για μοτοσυκλετιστές που τους συναντάς σε ομάδες να «χορεύουν» στις συνεχείς δασωμένες στροφές. 

Αφήνουμε το Sibiu προς το παραμυθένιο κάστρο Corvinlor, που είναι από τα μεγαλύτερα της Ευρώπης. Χτισμένο τον 15ο αιώνα από τον κυβερνήτη Jonas Hunyadi, κυριαρχεί με τη γοτθική αρχιτεκτονική και το μέγεθός του. Η περιπλάνηση στις αψιδωτές αίθουσες, στις επάλξεις και στα μπουντρούμια του, αφήνει μια ισχυρή γεύση από τη σκληρή εκείνη εποχή. Συνεχίζουμε μεσημέρι με ισχυρό καύσωνα προς τα γερμανόφωνα χωριά. Στην περιοχή εγκαταστάθηκαν από το 12 αιώνα Γερμανοί Σάξονες. Στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο οι περισσότεροι πολέμησαν με ζήλο στο πλευρό των Ναζί και μετά τη λήξη του πολλοί μετανάστευσαν στην Γερμανία. Ένα δεύτερο κύμα μετανάστευσης ακολούθησε την πτώση του Τσαουσέσκου και πλέον στην περιοχή έχουν μείνει λίγοι.

Στο Valea Vilor μια κυρία μας ξεναγεί στην οχυρωμένη εκκλησία του 14αιώνα, μιλώντας άπταιστα γερμανικά. Συνεχίζουμε ως το Biertan με την επίσης επιβλητική γοτθική εκκλησία Εκτός από τα δυο αυτά χωριά, η περιοχή φιλοξενεί πολλά μνημεία της UNESCO. Η παρουσία των Ρομά επίσης είναι σημαντική. Ο πληθυσμός τους φτάνει ανεπίσημα το 8%, και είναι η δεύτερη μεγαλύτερη εθνοτική ομάδα στη χώρα. Οι περισσότεροι είναι κοινωνικά ενταγμένοι, κατοικώντας σε οικισμούς, χωρίς όμως να λείπουν οι κοινωνικές ανισότητες.

Κάνουμε μια μικρή στάση στο Medias. Ο καθεδρικός της Αγίας Μαργαρίτας υψώνεται πάνω από τα καλοδιατηρημένα κτίρια του κέντρου. Αφήνοντας την πόλη, διασχίζουμε το χωριό Ρομά Brateiu, με υπερβολικά περίτεχνα σπίτια. Στον δρόμο πουλάνε χάλκινα χειροποίητα μπρίκια, ταψιά ως και αποστακτήρια ολόκληρα. Πιάνουμε τη κουβέντα με τον Εμίλ, που παζαρεύει σκληρά ξεκινώντας από εξωφρενικές τιμές. Καταλήγουμε στο μεγάλο πολύχρωμο σπίτι όπου ζει με την οικογένειά του, μας κερνάει γκράπα και μας ξεναγεί στο εργαστήριο του.

Το απόγευμα φτάνουμε στη Sighisoara, στο κάμπινγκ δίπλα στην ορθόδοξη εκκλησία της Αγίας Τριάδας. Στην πανέμορφη πόλη, που επίσης είναι μνημείο UNESCO, ξεχωρίζουν ο πύργος του Ρολογιού, το σπίτι όπου γεννήθηκε ο Vlad Dracula (κυβερνήτης της Βλαχίας, διαβόητος για τη σκληρότητα του, από τον οποίο εμπνεύστηκε ο Μπραμ Στόκερ το μυθιστόρημα Dracula), το δημαρχείο και η σκεπαστή σκάλα που διευκόλυνε τη μετακίνηση όταν χιόνιζε. Γενικά, η αρχιτεκτονική έχει διατηρηθεί αναλλοίωτη με πάμπολλα αξιόλογα κτίρια που κάνουν κάθε γωνιά μοναδική. Ταυτόχρονα, η πολύχρωμη παρουσία των Ρομά προσθέτει μια διαφορετική πινελιά στο φημισμένο τουριστικό προϊόν της Τρανσυλβανίας. 

Αθέατες πλευρές

Όμως εκτός από τα τουριστικά αξιοθέατα, υπάρχει μια αθέατη πλευρά που αποτελεί επίσης συστατικό της χώρας. Αναζητώντας το χωριό Ρομά Hetea, αφήνουμε τον κεντρικό δρόμο, ακολουθώντας έναν χωματόδρομο.

Φτάνοντας στα πρώτα σπίτια, ο δρόμος γεμίζει δεκάδες παιδιά. Η άφιξή μας ξαφνιάζει τους περισσότερους. Μας υποδέχονται με χαρά αλλά και κάποια επιφύλαξη. Περιπλανιώμαστε σε βρώμικους χωματόδρομους όπου κυκλοφορούν άλογα και κάρα ανάμεσα σε πλίνθινα μικρά πάμφτωχα σπίτια, που όμως μας ανοίγουν φιλόξενα τις πόρτες τους. Το ταξίδι σε ένα τέτοιο μέρος -ειδικά χωρίς συνοδεία ντόπιου- απαιτεί ιδιαίτερη προσέγγιση και συμπεριφορά και κάποιος χωρίς παρόμοια εμπειρία μπορεί να νοιώσει άβολα ή και κίνδυνο.

Η Ρουμανία, πλήρες μέλος της Ε.Ε. από το 2007, εκσυγχρονίζεται συνεχώς και οι αλλαγές, ιδιαίτερα στα τουριστικά μέρη, είναι σημαντικές. Για το ελληνικό πορτοφόλι αποτελεί ελκυστικό προορισμό, όμως πρόκειται για φτωχή χώρα με μεγάλες ανισότητες και λιγοστές υποδομές. Η έλλειψη αυτοκινητοδρόμων υπερφορτώνει το επαρχιακό δίκτυο, ενώ στα πάρκινγκ παρατηρείται το λυπηρό φαινόμενο της πορνείας. Επίσης εντύπωση προκαλεί η διαδεδομένη πρακτική του οτοστόπ στις παρυφές των πόλεων.

Τελευταία πόλη της Τρανσυλβανίας που επισκεπτόμαστε είναι το Brasov. Η καλοδιατηρημένη πόλη βρίσκεται κεντρικά στη χώρα και κατοικείται από τη νεολιθική περίοδο. Επί Οθωμανικής Αυτοκρατορίας αποτέλεσε εμπορικό κόμβο. Σήμερα είναι ο δεύτερος μεγαλύτερος τουριστικός προορισμός της Ρουμανίας, ιδιαίτερα για χειμερινά σπορ. Στην πλατεία Sfatului, που κάποτε έκαιγαν μάγισσες, χτυπάει ο σφυγμός της πόλης με τους τουρίστες να γεμίζουν εστιατόρια και καφέ. Στην πλατεία υπάρχει το ιστορικό κτίριο Casa Sfatului αλλά το χαρακτηριστικό της τοπόσημο είναι η επιβλητική Μαύρη Εκκλησία, ο μεγαλύτερος γοτθικός ναός της νοτιοανατολικής Ευρώπης. Πανοραμική θέα προσφέρεται από το λόφο Tampa, που προσεγγίζεται και με τελεφερίκ και φιλοξενεί την -τύπου Χόλυγουντ- επιγραφή «BRASOV», που είναι ορατή από παντού. Κοντά στο κέντρο υπάρχει επίσης ο Δρόμος του Σχοινιού, ένα από τα στενότερα σοκάκια της Ευρώπης που χρησιμοποιούνταν αρχικά από πυροσβέστες. 

Ξεκινώντας την επιστροφή, κατευθυνόμαστε προς τη Sinaia ακολουθώντας μια ορεινή διαδρομή με υπερβολική κίνηση. Χρειαστήκαμε μιάμιση ώρα για να διανύσουμε 50 χλμ. Η πόλη χτίστηκε γύρω από ένα μοναστήρι αφιερωμένο στο Σινά. Είναι γνωστή όμως για το κάστρο Peles, που έχτισε ο βασιλιάς Κάρολος Α’ το 1873. Ήταν δε, το πρώτο ηλεκτροδοτούμενο κάστρο από τοπικό εργοστάσιο.

Μια μέρα στο Βουκουρέστι

Αφιερώνουμε μια διανυκτέρευση στο Βουκουρέστι, γνωρίζοντας πως μια τέτοια πόλη αξίζει περισσότερες μέρες. Μένουμε στην αρμένικη γειτονιά που βρίσκεται πολύ κοντά με τα πόδια από την Παλιά Πόλη. Περιπλανιώμαστε στα πανέμορφα στενά της, θαυμάζοντας την εξαιρετική αρχιτεκτονική των παλιών σπιτιών και τα μεγαλοπρεπή δημόσια κτίρια. Καταλήγουμε για μπίρα και φαγητό στην παλαιότερη μπιραρία της πόλης, την Caru cu Bere. Η εφηβική ανάμνηση με χτυπάει καθώς μπαίνω από την βαριά περιστρεφόμενη πόρτα, μυρίζοντας την παλιά ατμόσφαιρα —μόνο που τώρα ο χώρος είναι ασφυκτικά γεμάτος και θορυβώδης.

Την επόμενη μέρα, περπατώντας προς το φαραωνικό Παλάτι του Λαού, συνειδητοποιώ τα μεγέθη της πόλης. Το κτίριο που σήμερα στεγάζει το Κοινοβούλιο είναι το μεγαλύτερο στην Ευρώπη και το δεύτερο μεγαλύτερο του κόσμου σε επιφάνεια μετά το Πεντάγωνο. Για την κατασκευή του, που ξεκίνησε το 1985, ισοπεδώθηκαν ολόκληρες γειτονιές και ιστορικά κτίρια. Εντυπωσιακή είναι επίσης η πλατεία Unirii με τα συντριβάνια κοντά στο Παλάτι.

Στη μιάμιση ώρα οδήγησης που χρειάζεται από το Βουκουρέστι ως τα σύνορα, αναλογίζομαι πόσο έχει αλλάξει η χώρα από τα παιδικά μου χρόνια. Όσο ο βλοσυρός και απότομος τελωνειακός -που σίγουρα ήταν αγέννητος τότε- τσεκάρει τις ταυτότητες μας, σκέφτομαι ότι η Ρουμανία που αφήνω πίσω μου, ήταν και παραμένει πανέμορφη, ισορροπώντας ανάμεσα στην ευρωπαϊκή φινέτσα και τη βαλκανική αυθεντικότητα.

ΧΡΗΣΙΜΕΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΕΙΣ 

ΚΑΜΠΙΝΓΚ

Camping Bor, Rilski Manastir, Βουλγαρία, τηλ. +35 9888721212. Βασικές υποδομές σε καταπληκτικό περιβάλλον μέσα στο δάσος. Τα βράδια μπορεί να κάνει αρκετό κρύο.

Camping Mala, Orsova, Ρουμανία, τηλ. +40 721 970696. Καθαρό με καλές υποδομές και εξυπηρέτηση κοντά στο ποτάμι. Απέχει 10 λεπτά από την πόλη.

Camping Aquaris, Sighisoara, Ρουμανία, τηλ. +40 723 717650. Άνετο σε απόσταση βαδίσματος από την πόλη. Διαθέτει μεγάλη πισίνα.

ΦΑΓΗΤΟ

Στο Sibiu

Jacob’s Grill, τηλ. +40 770 972786. Εξειδίκευση στο κρέας με πολύ καλή κουζίνα και εξυπηρέτηση.

Kombinat, τηλ. +40 730354789. Για ρουμάνικη και μοντέρνα κουζίνα.

Στη Sighisoara

Michelangelo, τηλ. +40 752 547597. Ιταλική κουζίνα. Ωραία μακαρονάδα με θαλασσινά.

Στο Brasov

One Soul, τηλ. +40 731 043330. Απλή αλλά εξαιρετική κουζίνα. 

Στο Βουκουρέστι 

Caru cu Bere, τηλ. +40 726282373. Η παλιότερη μπιραρία της Ρουμανίας. Παραδοσιακή ρουμάνικη κουζίνα, εξαιρετικό κότσι και φυσικά καταπληκτική μπίρα.