Γαβριήλ Χαλκίδης
Ακούστε το άρθρο
Η διαδρομή κατά μήκος του θρυλικού αυτοκινητόδρομου Karakoram, που εκτείνεται για 413 χλμ. από το Kashgar της Κίνας μέχρι το πέρασμα Khunjerab στα σύνορα με το Πακιστάν και συνεχίζεται μέχρι το Islamabad καλύπτοντας συνολικό μήκος 1.300χλμ., είναι το απόλυτο road-trip που θα ενθουσίαζε και τον πιο απαιτητικό ταξιδιώτη.
Γνωστός ως Karakoram από την πλευρά του Πακιστάν και αυτοκινητόδρομος Φιλίας Κίνας-Πακιστάν από την κινεζική, πρόκειται για έναν από τους ψηλότερους ασφαλτοστρωμένους δρόμους στον κόσμο – φτάνει σε μέγιστο υψόμετρο τα 4.714μ. Για την κατασκευή του χρειάστηκαν κοντά στα 20 χρόνια και υπήρξαν αμέτρητες δυσκολίες -εξ ου και αποκαλείται «όγδοο θαύμα» του κόσμου-, ενώ στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από χίλιους εργάτες, κυρίως από κατολισθήσεις – Karakoram στα τούρκικα σημαίνει θρυμματισμένος βράχος.
Ο αυτοκινητόδρομος ακολουθεί ένα από τα αρχαία μονοπάτια του Δρόμου του Μεταξιού, απ’ όπου πέρασε και ο Marco Polo, ο οποίος φτάνοντας στην οροσειρά Pamir και σε υψόμετρο 4.500μ. κατέγραψε στο ημερολόγιό του τα εξής: «Η φωτιά δεν ήταν τόσο φωτεινή και τα φαγητά δεν ήταν καλά μαγειρεμένα». Ο εξερευνητής, αφού διέσχισε 250χλμ. σε δύο μήνες, έφτασε στη Δυτική Κίνα κοντά στο Tashkurgan, στα σύνορα με το Αφγανιστάν και το Τατζικιστάν, για να συνεχίσει το ταξίδι του προς το Kashgar.
Μέχρι πριν από κάποια χρόνια ο αυτοκινητόδρομος ήταν κλειστός για τους ταξιδιώτες λόγω τρομοκρατικών επιθέσεων από τους Ταλιμπάν, όμως η ασφάλεια έχει αποκατασταθεί και η ιδέα να τον διασχίσω από το Kashgar μέχρι το Tashkurgan με ένα 4WD ήταν δελεαστική. Ξεκινήσαμε με ξεναγό τον Ζαμίρ. Μετά από μία περίπου ώρα οδήγησης, κι ενώ δεν είχαμε διανύσει πολλά χιλιόμετρα λόγω των χαμηλών ορίων ταχύτητας, σταματήσαμε στο χωριό Upal που κατοικείται από μέλη της εθνότητας του Ουιγούρων, για να ξεμουδιάσουμε και να εφοδιαστούμε με σνακ και φρούτα για το υπόλοιπο της διαδρομής. Ενώ απολαμβάναμε το τσάι μας, ο Ζαμίρ με ενημέρωσε ότι οι ταξιδιώτες του Δρόμου του Μεταξιού άλλαζαν τις καμήλες με γιακ για να διασχίσουν την οροσειρά Pamir, καθώς είναι πιο ανθεκτικά ζώα στις δύσκολες συνθήκες των ψηλών βουνών της Κεντρικής Ασίας.
Λίγη ώρα μετά την αναχώρησή μας από το Upal άρχισαν να προβάλλουν σουρεαλιστικά τοπία, όπως το φαράγγι Oytagh, περιοχή ιδιαίτερα δημοφιλής στους Κινέζους αν κρίνω από το πλήθος των αυτοκινήτων που ήταν παρκαρισμένα. Όλα τα γύρω βουνά έχουν μια κόκκινη απόχρωση, κάτι που τα καθιστά ιδανικά για φωτογράφηση. Ο θρύλος λέει ότι υπήρχε εκεί ένας δράκος που τρομοκρατούσε το κοντινό χωριό. Όταν οι Ουιγούροι τον νίκησαν, το αίμα του απλώθηκε στα βουνά και τα έβαψε κόκκινα – υποθέτω πως η αιτία είναι η ποσότητα σιδηρομεταλεύματος που κρύβουν. Κάνουμε μια βόλτα για να θαυμάσουμε το τοπίο και συνεχίζουμε την πορεία μας, με τη διαδρομή να γίνεται όλο και πιο εντυπωσιακή.
Η λίμνη Bulongkul στα 3.300μ. είναι η επόμενη στάση μας. Γνωστή και ως «λίμνη της λευκής άμμου», είναι μια τεράστια δεξαμενή νερού που περιβάλλεται από χιονισμένες κορυφές στη μια πλευρά και τεράστιους αμμόλοφους στην άλλη, θυμίζοντας σεληνιακό τοπίο. Κιργίζιοι με τα χαρακτηριστικά ψηλά καπέλα, τα γιακ και τις βακτριανές καμήλες τους περιμένουν στην ακτή για να ποζάρουν αντί ολίγων RMB – το τοπικό νόμισμα. Προχωρώντας συναντάμε άλλη μια λίμνη στα 3.960μ., την Karakul -γνωστή και ως «μαύρη λίμνη»-, την ψηλότερη της οροσειράς Pamir.
Χιονισμένα βουνά την περιβάλλουν, με τo Muztagh Ata (7.546μ.) από τα πλέον εξέχοντα. Στις όχθες της, Κιργίζιοι νοικιάζουν άλογα για όσους θέλουν να βιώσουν πιο έντονα το τοπίο, ενώ μερικές γιούρτες -παραδοσιακές σκηνές- προσφέρονται για διαμονή και φαγητό. Εκεί άρχισα να νιώθω την επίδραση του υψομέτρου με έναν ελαφρύ πονοκέφαλο, χωρίς ωστόσο να χρειαστεί να πάρω παρακεταμόλη. Μετά τη λίμνη Karakul ο αυτοκινητόδρομος διέρχεται από το πέρασμα Subash στα 4.084μ., το υψηλότερο σημείο στην κινεζική πλευρά του Karakoram. Η θέα προς το Τατζικιστάν -που απέχει μόλις 20χλμ.- είναι εξωπραγματική! Κατεβαίνουμε σιγά σιγά σε μια κοιλάδα στα 3.600μ. και φτάνουμε στο Tashkurgan, έδρα της «Αυτόνομης περιφέρειας Tashkurgan – Τατζικιστάν».
Το Tashkurgan, στους πρόποδες της οροσειράς Pamir, διοικείται από Κινέζους Τατζίκους, μια εθνική μειονότητα με πληθυσμό λίγο περισσότερους από 50.000 ανθρώπους, τα χαρακτηριστικά των οποίων είναι διαφορετικά από την κυρίαρχη εθνική μειονότητα των Ουιγούρων – έχουν βαθιά γαλανά ή ανοιχτά πράσινα μάτια και πιο έντονες μύτες. Οι γυναίκες φορούν διακριτικά καπέλα με πέπλα που προστίθενται αφού παντρευτούν. Στην κεντρική πλατεία ξεχωρίζει το άγαλμα ενός μεγαλειώδους αετού, έμβλημα των Τατζίκων, που αυτοχαρακτηρίζονται περήφανα «αετοί των ψηλών βουνών».
Το βράδυ στην πλατεία προβάλλεται η ταινία του 1963 «Επισκέπτες στο παγωμένο βουνό», που θεωρείται μια από τις καλύτερες ασπρόμαυρες κινέζικες ταινίες, διαδραματίζεται στο Tashkurgan και έχει θέμα μια επική ιστορία αγάπης και πολέμου. Οι ντόπιοι, ντυμένοι με την παραδοσιακή ενδυμασία, όπως και οι ήρωες της ταινίας, ποζάρουν με τους τουρίστες.
Την επόμενη το πρωί επισκεπτόμαστε τα ερείπια της Πέτρινης Πόλης, έδρας του βασιλείου του Τατζικιστάν πριν από 2.000 χρόνια, που για πολλούς αιώνες προστάτευε τα καραβάνια κατά μήκος του Δρόμου του Μεταξιού. Μερικοί ιστορικοί πιστεύουν ότι η Πέτρινη Πόλη είναι ο Πέτρινος Πύργος που ανέφερε ο Πτολεμαίος και σηματοδοτεί το ενδιάμεσο σημείο μεταξύ Ευρώπης και Κίνας. Μεγάλο μέρος του κάστρου έχει καταστραφεί, αλλά η θέα στα λιβάδια των νομάδων (Grassland) είναι μοναδική. Μια σειρά από ξύλινους διαδρόμους πάνω από το ελώδες τοπίο κάνει το περπάτημα στο λιβάδι εύκολο, ενώ τα ρυάκια και τα μεταβαλλόμενα χρώματα του γρασιδιού με φόντο τα χιονισμένα βουνά πίσω από τα οποία βρίσκονται το Πακιστάν και Αφγανιστάν αποτελούν εξαιρετικές εικόνες για φωτογράφηση. Βλέποντας το σκηνικό που απλώνεται μπροστά μου, ο νους μου τρέχει στους ταξιδιώτες του Δρόμου του Μεταξιού, που για να φτάσουν στην Κίνα ακολουθώντας αυτήν τη διαδρομή θα έπρεπε ν’ ανέβουν από την πεδιάδα στα 4.000-5.000μ. με τη θερμοκρασία αρκετούς βαθμούς κάτω από το μηδέν, για να φτάσουν μετά από λίγες μέρες στην καυτή έρημο Taklamakan της Κίνας, ένα από τα πιο άνυδρα σημεία του πλανήτη.
Το συνοριακό πέρασμα Khunjerab είναι η τελευταία στάση στην κινέζικη πλευρά του αυτοκινητόδρομου Karakoram πριν μπει κανείς στο Πακιστάν. Για να φτάσεις όμως μέχρι τα σύνορα, γύρω στα 125χλμ. από το Tashkurgan, χρειάζεται έγκυρη πακιστανική βίζα. Έτσι, αποφασίζουμε να επιστρέψουμε στο Kashgar, κάνοντας μια στάση για μεσημεριανό στη λίμνη Karakul, σε μια οικογένεια Κιργιζίων βοσκών που μένουν σε γιούρτα. Φτάνουμε στο Kashgar αργά το απόγευμα, μετά από ένα επικό ταξίδι, έχοντας διασχίσει πανύψηλα χιονισμένα βουνά και γνωρίσει διαφορετικούς πολιτισμούς στην πορεία μας. Ένα ταξίδι που δεν θα ξεχαστεί ποτέ!
