Ομιλοι φουσκωτών απ’ όλη την Ελλάδα μαζεύτηκαν στη Σύρο για να παρευρεθούν στην 9η Πανελλήνια Συνάντηση Ομίλων Φουσκωτών Σκαφών. Βασικός διοργανωτής της συνάντησης, ο Ομιλος Φουσκωτών και Ταχυπλόων Σκαφών Σύρου, ένας «νεοσύστατος όμιλος, που ξεκίνησε πριν από μερικούς μήνες από 7 άτομα και τώρα αριθμεί 65», όπως μου λέει ο αντιπρόεδρός του, Γουλιέλμος Πρίντεζης. Μετά βίας τον ακούω βέβαια. Βρισκόμαστε στην Ερμούπολη, στην επίσημη τελετή εισόδου των φουσκωτών στο λιμάνι, κόσμος πάει πάνω-κάτω, φωνές, κόρνες, ένα αεροπλανάκι πετάει χαμηλά, πάνω από τη θάλασσα, δύο ρυμουλκά του Νεωρίου δημιουργούν μια υδάτινη αψίδα, κάτω από την οποία περνούν τα σκάφη, και είναι κι αυτή… η γυναικεία, ραδιοφωνική φωνή μιας 24χρονης κοκκινομάλλας με σγουρά μαλλιά, της Μαριλίας, η οποία έχει αναλάβει το σπικάζ της εκδήλωσης. Η Μαρίλια είναι μέλος του ομίλου της Σύρου, χωρίς να έχει η ίδια σκάφος, και αυτό είναι πολύ ενδιαφέρον, το ότι δηλαδή, ακόμη κι αν δεν είσαι κάτοχος του μέσου, μπορείς να συμμετέχεις στον όμιλο.
Στον αντίποδα της Μαριλίας, ο Σπύρος Χαλάστρας, μέλος του ΔΣ του Ομίλου Φουσκωτών Σκαφών Αλεξανδρούπολης, ασχολείται με τα σκάφη από το 1981· μια εποχή όπου «μας έβλεπαν και μας έλεγαν “τι το θες αυτό το πράγμα, τη μπανιέρα αυτή;”». Με τον όμιλο της Αλεξανδρούπολης έχει ταξιδέψει σε Θάσο, Σαμοθράκη, Λήμνο, Αγιο Ευστράτιο, αλλά και Κυκλάδες, Δωδεκάνησα, Κρήτη, αν και η σημερινή οικονομική κατάσταση δεν διευκολύνει τα μακρινά ταξίδια, γιατί το φουσκωτό θέλει βενζίνη, και η βενζίνη κοστίζει.
Με τον Σπύρο στεκόμαστε σ’ ένα στενάκι πίσω από το λιμάνι και τα λέμε. Ολους εκεί τους πάω για να μιλήσουμε, είναι αδύνατον να ανοίξεις συζήτηση κάτω στο λιμάνι, με τη φασαρία που έχει. Στο στενάκι, σ’ ένα κεφαλόσκαλο καθόμαστε και με τον Παναγιώτη Ζαμτράκη, τον σχετικά νεαρό -μόλις 36 χρόνων- πρόεδρο του Ομίλου Φουσκωτών Σκαφών Λέσβου, τον άνθρωπο που στο γαμήλιο ταξίδι πήρε τη γυναίκα του και πήγανε με το φουσκωτό στις Σποράδες για να δουν «φώκιες, δελφίνια, χελώνες, φάλαινες… Η γυναίκα μου γνώρισε έναν κόσμο τελείως διαφορετικό από αυτόν που πιθανόν νόμιζε ότι υπάρχει». Από τα μέχρι τώρα ταξίδια του, ο Παναγιώτης -εκτός από το μπάνιο δίπλα σε φώκιες και μια στιγμή που γύρισε το κεφάλι του προς τα κάτω και είδε μια φάλαινα να περνάει- δεν θα ξεχάσει και μια άλλη φορά, «στο Καρκινάγρι, στην Ικαρία, που δεν είχε χώρο να δέσω και οι ψαράδες πήραν κατευθείαν την ψαρόβαρκά τους πιο πέρα, για να μας εξυπηρετήσουν. Αυτό δείχνει την καλή θέληση, την καλή συμπεριφορά ενός τόπου», μου λέει.
Ενας ακόμη καπετάνιος με τον οποίο μιλάω είναι ο Τάσος Μαρδόγλου, ο πρόεδρος του Λεριακού Ομίλου Σκαφών (ο οποίος έχει αναλάβει τη διοργάνωση της πανελλήνιας συνάντησης του 2015). Με τον Τάσο μιλάμε για τα εντός και τα εκτός, για το ραντεβού των μελών «κάθε Τετάρτη βράδυ στις 8 στο εντευκτήριο» και για τα ταξίδια του ομίλου, «δύο-τρία το καλοκαίρι», που πλαισιώνονται από ανεπίσημες εκδρομές σχεδόν κάθε Σαββατοκύριακο. «Παίρνουμε τα σκάφη και φεύγουμε, πάμε Λειψούς, που έχει κάποιες πολύ καλές παραλίες, όπως ο Πλατύς Γιαλός, Αρκιούς, Μαράθι, και σε μία βραχονησίδα πάνω από τη Λέρο, νήσος Αρχάγγελος λέγεται, που έχει μια πολύ μεγάλη παραλία. Κάθε χρόνο, το τρίτο Σαββατοκύριακο του Αυγούστου, κάνουμε και ένα μεγάλο beach party εκεί, όπου έρχεται πάρα πολύς κόσμος, και με σκάφος και χωρίς. Θα το κάνουμε και φέτος», οπότε όποιος ενδιαφέρεται μπορεί να το ψάξει!
Κάπως έτσι περνούν το χρόνο τους τα μέλη των ομίλων φουσκωτών και… κάπως έτσι τελειώνει το τριήμερο της φετινής πανελλήνιας συνάντησής τους στη Σύρο. Οι καπετάνιοι μπαίνουν στα φουσκωτά τους κι εγώ παίρνω το πλοίο της γραμμής για να γυρίσω σπίτι μου, με μια πολύ ευχάριστη σκέψη για τους ανθρώπους που γνώρισα: ότι είναι ζηλευτό, ανανεωτικό, ψυχοθεραπευτικό το να συμμετέχει κάποιος σε μια ομάδα, όποιο κι αν είναι το κοινό σημείο ανάμεσα στα μέλη, ότι σε καιρούς αστάθειας είναι αγχολυτική η σταθερότητα που απορρέει από τη φράση «κάθε Τετάρτη στις 8 στο εντευκτήριο» ή ότι είναι φοβερό να πηγαίνεις τη γυναίκα σου γαμήλιο ταξίδι με φουσκωτό για να δείτε φάλαινες και να κολυμπήσετε με φώκιες.
Η 9η Πανελλήνια Συνάντηση Ομίλων Φουσκωτών Σκαφών πραγματοποιήθηκε στις 20-22 Ιουνίου, υπό την αιγίδα του ΕΟΤ (www.gnto.gov.gr) και της Ε.ΟΜ.Ο.Φ.Σ. (Ελληνική Ομοσπονδία Ομίλων Φουσκωτών Σκαφών, www.eomofs.gr). Τη διοργάνωση ανέλαβε ο Ομιλος Φουσκωτών και Ταχυπλόων Σκαφών Σύρου, με συνδιοργανωτές την Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου, το Δήμο Σύρου-Ερμούπολης και το Σύλλογο Επαγγελματιών Φοίνικα, ενώ το εγχείρημα στήριξαν και πολλοί χορηγοί.
Στο πλαίσιο της διοργάνωσης πραγματοποιήθηκαν διάφορα επιμέρους δρώμενα: μια πολύ ενδιαφέρουσα ξενάγηση στη Γυάρο (ένα νησί ΒΔ της Σύρου, γνωστό σε όλους από τη λειτουργία του ως τόπος εξορίας), ξεναγήσεις στο Βιομηχανικό Μουσείο Ερμούπολης, στο Θέατρο Απόλλων και στο Δημαρχιακό Μέγαρο, έκθεση υποβρύχιας φωτογραφίας του Γιώργου Ρηγούτσου, έκθεση ζωγραφικής του Φώτη Γαλανόπουλου, αιμοδοσία που πραγματοποιήθηκε στο Δημαρχιακό Μέγαρο και παράδοση αγαθών, που είχαν συγκεντρωθεί από τους ομίλους, στη Στέγη Ανηλίκων και Εφήβων Σύρου (www.stegi-syrou.gr), με τα παιδιά να ανταποδίδουν προσφέροντας στα μέλη των ομίλων δωράκια που έφτιαξαν μόνα τους.
Εγινε επίσης επίδειξη του Λιμενικού Σώματος με θέμα «Αποκατάσταση θαλάσσιας ρύπανσης και μεταφορά τραυματία από πλοίο» (με τη συμμετοχή αντιρρυπαντικού σκάφος, πλωτών περιπολικών σκαφών, ναυαγοσωστικού σκάφους, δεξαμενόπλοιου, ασθενοφόρου· στην επιχείρηση έλαβαν μέρος γύρω στα 30 άτομα, με επικεφαλής τον Λιμενάρχη Σύρου Νικόλαο Σκευοφύλακα).
ΟΛΕΣ ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΑ ΦΟΥΣΚΩΤΑ
Η Ελληνική Ομοσπονδία Ομίλων Φουσκωτών Σκαφών (www.eomofs.gr) μας δίνει οδηγίες για το τι πρέπει να γνωρίζουμε πριν αγοράσουμε το δικό μας φουσκωτό.
Ενα μέσο φουσκωτό πόσα χρόνια «αντέχει»;
Ενα φουσκωτό μπορεί να φτάσει εύκολα τα 15 χρόνια ζωής χωρίς ιδιαίτερα έξοδα, ενώ είναι δυνατόν να ξεπεράσει τα 20 εάν ο κάτοχός του το προσέχει αρκετά.
Μέχρι πού μπορώ να φτάσω με ένα τέτοιο σκάφος;
Αυτό εξαρτάται από:
α) το μέγεθος των δεξαμενών καυσίμου και την κατανάλωση της/των μηχανής/μηχανών·
β) από την απόσταση των σημείων ανεφοδιασμού. Για παράδειγμα, η Ιταλία είναι ένας προορισμός που σκάφη αυτού του τύπου έχουν επισκεφτεί στο παρελθόν.
Πόσο κοστίζει;
Το κόστος αγοράς σχετίζεται κυρίως με το μέγεθός του. Ενα σκάφος 5 μέτρων, δεκαετίας, κοστίζει περίπου 7.000 ευρώ με τη μηχανή και τον εξοπλισμό του. Από την άλλη, ένα καινούργιο σκάφος 10 μέτρων με δύο μηχανές μπορεί να φτάσει και τις 100.000 ευρώ. Σήμερα, όμως, μπορεί κάποιος να βρει σκάφη πενταετίας σε πολύ καλές τιμές.
Από πού μπορώ να αγοράσω φουσκωτό;
Κατασκευαστές ελληνικών φουσκωτών υπάρχουν στην Αττική, στο Ηράκλειο Κρήτης και στα Χανιά, ενώ υπάρχουν και εισαγόμενα σκάφη. Τα εγχώρια φουσκωτά θεωρούνται πολύ καλά για την πλεύση τους στις θάλασσές μας, κυρίως στο Αιγαίο. Πολύ καλή φήμη, ασφαλώς, έχουν τα ιταλικά.
Τι πρέπει να κάνω για να γίνω καπετάνιος φουσκωτού;
Πρέπει να αποκτήσεις άδεια χειριστή. Οι εξετάσεις δίνονται στα κατά τόπους Λιμεναρχεία, όπου υπάρχουν και σχολές για μαθήματα. Τα τελευταία διαρκούν περίπου τέσσερις εβδομάδες (θεωρητικά και πρακτικά). Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2013, το κόστος ήταν 350 ευρώ, ενώ σήμερα ανέρχεται στα 600 ευρώ.
Υπάρχουν φουσκωτά που χρησιμοποιούν καύσιμα «φιλικά» στο περιβάλλον;
Τα περισσότερα κινούνται με βενζίνη, ενώ υπάρχουν και πολλά πετρελαιοκίνητα. Σε αρκετά σκάφη έχουν τοποθετηθεί εγκαταστάσεις παραγωγής υδρογόνου. Τα σκάφη αυτά κινούνται με 75% καύσιμο και 25% υδρογόνο. Αυτά βέβαια γίνονται δοκιμαστικά από τους κατόχους των φουσκωτών. Κανένας κατασκευαστής μηχανών μέχρι σήμερα δεν έχει παρουσιάσει μια μηχανή που να κινείται με φιλικότερο προς το περιβάλλον καύσιμο.
Τι χρειάζεται να ξέρω για να συντηρήσω το σκάφος μου και πόσο κοστίζει ετησίως;
Η συντήρηση έχει να κάνει κυρίως με τις μηχανές του φουσκωτού και το κόστος εξαρτάται από το μέγεθός τους. Εάν έχουμε μια μηχανή 50 ίππων, 150 ευρώ το χρόνο είναι αρκετά. Εάν έχουμε δύο των 350 ίππων η καθεμία, τότε το κόστος μπορεί να φτάσει τα 1.200 ευρώ.
Το χειμώνα πού το παρκάρω;
Καλό είναι να υπάρχει θέση σε πάρκινγκ όλο το χρόνο, διότι το φουσκωτό διατηρείται καλύτερα έξω από το νερό. Για ένα σκάφος 6 μέτρων, το κόστος είναι περίπου 750 ευρώ το χρόνο, ενώ για ένα δεκάμετρο το ενοίκιο ανεβαίνει στα 1.300 ευρώ περίπου.
Πώς φορολογείται ένα φουσκωτό;
Σχεδόν κάθε χρόνο το φορολογικό αλλάζει. Σε γενικές γραμμές, πάντως, τα τεκμήρια διαφέρουν ανάλογα με τα μέτρα του σκάφους. Φέτος μπήκε και το τέλος πλόων για σκάφη άνω των 7 μέτρων (7 μέτρα: 100 ευρώ, 8 – 9 μέτρα: 200 ευρώ, 9 μέτρα και άνω: 300 ευρώ).
Ασφαλίζω το φουσκωτό όπως ένα Ι.Χ. αυτοκίνητο;
Ναι. Υπάρχει ασφάλιση προς τρίτους, μεικτή κ.λπ.
Πόσο ακριβό σπορ είναι;
Πρόκειται για ένα αρκετά ακριβό σπορ κυρίως λόγω του κόστους του καυσίμου. Διαφορετικά το ετήσιο κόστος, χωρίς τις βενζίνες, είναι από 1.000 έως 1.800 ευρώ. Η κατανάλωση από σκάφος σε σκάφος διαφέρει. Στα σκάφη των 5 μέτρων η κατανάλωση μπορεί να είναι 0,7 lt/ναυτικό μίλι, ενώ στα μεγάλα φουσκωτά φτάνει και τα 3 lt/ναυτικό μίλι.
Για να δέσουμε σε ένα λιμάνι, πρέπει να πληρώσουμε για τη θέση;
Σαν επισκέπτες, όχι.
Ποιο είναι το μεγαλύτερο ατού ενός φουσκωτού;
Είναι αβύθιστο, ακόμη κι αν γεμίσει με νερό.