Κεντρικός σταθμός τρένων του Αμστερνταμ· θες να κάνεις ένα δικό σου, εντελώς προσωπικό «προσκύνημα» στη φλαμανδική-ολλανδική τέχνη αλλά και στη δημιουργία του γύρω κόσμου· ταξιδιώτες ανεβοκατεβαίνουν, τρένα πηγαινοέρχονται στην ώρα τους (εξάλλου, στις Κάτω Χώρες κανείς δεν παίζει με τη συνέπεια). Κρατάς φωτοτυπίες και χάρτες· πρέπει να αλλάξεις δύο τρένα και ένα λεωφορείο για να βρεθείς στην ενδοχώρα· χρειάζεσαι μιάμιση ώρα για να φτάσεις στο Apeldoorn και άλλη μισή στο Εθνικό Πάρκο Hoge Veluwe· δεν είναι πολύ αν σκεφτείς ότι στην Ολλανδία υπάρχει το ανέκδοτο που λέει ότι, αν ταξιδεύεις για πάνω από τρεις ώρες, σίγουρα είσαι εκτός χώρας.
Το μουσείο Kröller Müller βρίσκεται στην καρδιά του πάρκου· κι όπως όλες οι καρδιές, χρειάζεται ένας κάποιος κόπος για να τις φτάσεις. Στη διαδρομή από την είσοδο ώς το μουσείο, ξεδιπλώνεται όλη η ομορφιά της Ολλανδίας, όπως ακριβώς τη φαντάζεσαι ή την έχεις ζήσει· πράσινο, δρόμοι, δρομάκια, ζωάκια, ποδήλατα, περιπατητές, σύννεφα, βροχή, ήλιος, αέρας, ησυχία – όλα σε συνεχείς εναλλαγές και, πάλι, συνέπεια.
Ωσπου φτάνεις στο μετριόφρον κτίριο, που δεν «φωνάζει» –τον αδοκίμαστο για πολλούς– θησαυρό του· μπαίνοντας, μένεις άφωνος· Βαν Γκογκ (Χοχ, με βαριά, βαρύτατη προφορά), Πικάσο, Σεζάν, Γκογκέν, Μοντριάν, Ισραελς, Κοντσαλόφσκι, Ρενουάρ, Σινιάκ, Ντε Βρις κι αμέτρητοι άλλοι, γηγενείς και μη· ξεχνάς ότι έχεις πάει αμέτρητες φορές στην Πλατεία Μουσείων κι έχεις δει, όπως νομίζεις, τον καλύτερο Βαν Γκογκ, έχεις εντρυφήσει στον Ρέμπραντ, όντας τυχερός που πέτυχες τη βιντεο-εγκατάσταση του Γκρίναγουεϊ για τη «Νυχτερινή περίπολο». Και τα 160 έργα στον Κήπο των Γλυπτών; Ογκίστ Ροντέν και Χένρι Μουρ, για «ορεκτικό»· και, μετά, μικρές αρχιτεκτονικές εγκαταστάσεις· ομορφιά που βιώνεται σε κάθε βλέμμα και σε κάθε στροφή.
Το μουσείο Kröller Müller είναι ένας προσβάσιμος παράδεισος· κι ας χρειάζεσαι τρένα, λεωφορεία, πόδια και ποδήλατα για να φτάσεις· ποιος σου είπε ότι η Εδέμ κατακτάται με διακτινισμό;
