Η προέλευση του χαρταετού έχει τις ρίζες της στην Κίνα, χρησιμεύοντας με πολλούς τρόπους, όπως για καλή τύχη, μετάδοση μηνυμάτων, αλλά και… πολεμική προπαγάνδα.
Η δημιουργία του χαρταετού χρονολογείται από τη Δυναστεία της Άνοιξης και του Φθινοπώρου, μετρώντας ήδη πάνω από 2.000 χρόνια ιστορίας. Στην αρχαία Κίνα, ο χαρταετός ήταν γνωστός με την ονομασία «χάρτινο πουλί» ή αλλιώς «Yao» στη νότια Κίνα και «Yuan» στη βόρεια Κίνα.
Ο πρώτος χαρταετός στον κόσμο θεωρείται ότι κατασκευάστηκε από τον μεγάλο φιλόσοφο της Κίνας, Moqu, ο οποίος χρειάστηκε τρία χρόνια για την ολοκλήρωσή του. Το υλικό του πρώτου χαρταετού ήταν το ξύλο και λέγεται ότι κατάφερε να πετάξει για μόνο μία μέρα.
Αργότερα, ένας δημοφιλής ξυλουργός στην Κίνα, ονομαζόμενος Luban κατασκεύασε έναν χαρταετό από μπαμπού καθώς αυτό το υλικό ήταν και ελαφρύτερο αλλά και ομορφότερο από το ξύλο. Με το πέρασμα του χρόνου, στη Δυναστεία Τang, οι χαρταετοί φτιάχνονταν πλέον από μπαμπού και χαρτί και διακοσμούνταν με σχέδια που θεωρείται πως φέρνουν καλούς «οιωνούς».
Η χρήση όμως του χαρταετού δεν ήταν μόνο ψυχαγωγική αλλά, σύμφωνα με τις μαρτυρίες, διαδραμάτισε πολλαπλούς ρόλους. Στον πόλεμο μεταξύ της δυναστείας Chu και Han, χιλιάδες χρόνια πριν, την περίοδο που η Αθήνα βίωνε τον Χρυσό της Αιώνα, οι χαρταετοί στην Κίνα κατασκευάζονταν από δέρμα βοδιού και διέθεταν ένα φλάουτο από μπαμπού που σφύριζε με τον άνεμο. Με αυτόν τον ήχο, οι πολίτες της Δυναστείας Han τραγουδούσαν τα τραγούδια της πατρίδας των πολιτών της Δυναστείας Chu, έτσι ώστε να κάνουν τους αντιπάλους τους να νοσταλγήσουν την πατρίδα τους και να θελήσουν να γυρίσουν στα σπίτια τους. Έτσι, οι στρατιώτες της Δυναστείας Chu αρνούνταν να πολεμήσουν αφού τους έκαιγε η επιθυμία για επιστροφή στην πατρίδα τους.
Μια ακόμη χρήση του χαρταετού στην Κίνα ήταν η μετάδοση μηνυμάτων. Μια απ’ αυτές τις περιπτώσεις συναντάμε το 549 μ.Χ., όταν ο αυτοκράτορας Liang, που ήταν παγιδευμένος, σήκωσε τον χαρταετό για να ζητήσει βοήθεια. Ο άνεμος όμως δεν φυσούσε προς τη σωστή κατεύθυνση οπότε η προσπάθειά του απέτυχε.
Αλλά και στην Ελλάδα, ο χαρταετός δεν ήταν άγνωστος. Αναφέρεται ότι τον 4° αιώνα π.Χ. ο Έλληνας αρχιμηχανικός Αρχύτας του Τάραντα, χρησιμοποίησε στην αεροδυναμική του τον αετό, ενώ υπάρχουν και παραστάσεις σε αγγεία της εποχής που απεικονίζουν μια κόρη που κρατά στα χέρια της ένα είδος αετού με το νήμα του, που είναι έτοιμο να πετάξει.
Πολύ αργότερα, τον 13° αιώνα, ο Ιταλός Μάρκο Πόλο γυρίζοντας από τα ταξίδια του φέρνει τον χαρταετό στην Ευρώπη, όπου τον περιγράφει με χαρακτηριστικά παρόμοια του σημερινού αεροπλάνου. Πράγματι, ο χαρταετός φαίνεται να είναι το πρώτο πράγμα που μπορούσε να πετάει στον αέρα, παρόμοια με το σημερινό αεροπλάνο.
Ένας από τους συμβολισμούς του χαρταετού στην Κίνα είναι η ικανότητά του να διώχνει μακριά τις ασθένειες αλλά και την κακή τύχη καθώς πετάει στον ουρανό. Ακόμα και σήμερα, σύμφωνα με το σεληνιακό ημερολόγιο, κάθε τρίτη μέρα του Μαρτίου γιορτάζεται το Φεστιβάλ του Χαρταετού, που έχει πολλά κοινά στοιχεία με την ελληνική γιορτή της Καθαράς Δευτέρας.
Στην Κίνα, η πόλη Weifang στην επαρχία Shangdong είναι παγκοσμίως γνωστή ως η πόλη του χαρταετού, καθώς διαθέτει μακρόχρονη ιστορία στην κατασκευή του.
Από το 1984 διεξάγεται κάθε χρόνο το Παγκόσμιο Φεστιβάλ Χαρταετού από τις 20 έως τις 25 Απριλίου. Σε αυτό το φεστιβάλ παρουσιάζονται χαρταετοί με σχέδια δράκων, φοινίκων και άλλα που πιστεύεται ότι φέρνουν καλή τύχη στους ανθρώπους.
Πηγή: China-Greece Times
