Το «ελληνικό καλοκαίρι» είναι το απόλυτο brand της χώρας μας. Κάτι σαν ιεροτελεστία: επιβίβαση στο καράβι, άφιξη στο νησί -κατά προτίμηση κυκλαδίτικο, με γαλανόλευκα γραφικά σπιτάκια και καρτποσταλικά ηλιοβασιλέματα- κολύμπι σε ειδυλλιακές παραλίες και διαμονή σε άνετα, αν όχι λουξ, ξενοδοχεία, παγωτό στο χέρι στα σοκάκια και για το βράδυ, κοκτέιλ στο κύμα (ή και κλάμπινγκ).
Αυτό το «πακέτο» είναι που τραβάει χιλιάδες τουρίστες κάθε χρόνο τους καλοκαιρινούς μήνες στη χώρα μας, αυτό έχουμε ακολουθήσει κι εμείς εδώ και δεκαετίες: δεν είναι καλοκαίρι αν με κάποιον τρόπο, δεν ζήσεις όλα τα παραπάνω. Και ενώ οι ξένοι τουρίστες συνεχίζουν να συρρέουν στην Ελλάδα για να ζήσουν την ελληνική εμπειρία με τον «ορθόδοξο» τρόπο, οι τσουχτερές τιμές στα ακτοπλοϊκά και τη διαμονή, κάνει για πολλούς Έλληνες τουρίστες την εμπειρία δύσκολη, αν όχι αδύνατη.
Μάλιστα, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα του Ινστιτούτου Ερευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), ο ένας στους τρεις έχει σκοπό να ξοδέψει φέτος λιγότερα χρήματα στις διακοπές του από ό,τι συνήθιζε, ενώ, οι τέσσερις στους δέκα θα προχωρήσουν σε «περικοπές» που θα ξεπερνούν το 50%.
Ολα αυτά δείχνουν πως πολλοί παραθεριστές θα ζήσουν φέτος την εμπειρία του ελληνικού καλοκαιριού αλλιώς. Είτε επιλέγοντας έναν παραθαλάσσιο προορισμό στη στεριά, ώστε να κινηθούν οδικώς, είτε μειώνοντας το κόστος με μία σκηνή ή ένα τροχόσπιτο, είτε ακόμα και επιλέγοντας να ταξιδέψουν στο εξωτερικό, γιατί, μπορεί τελικά να βγαίνει σχεδόν το ίδιο.
Εντός, εκτός και… οδικώς
Η Μαίρη ζει στην Ιεράπετρα και είναι παντρεμένη με δύο παιδιά. Ως οικογένεια δεν συνηθίζουν να πηγαίνουν σε νησιά το καλοκαίρι γιατί ο σύζυγός της εργάζεται στον τουρισμό. Πέρυσι επέλεξαν για τις καλοκαιρινές διακοπές τους το Παρίσι. Εχοντας κλείσει αρκετούς μήνες πριν τα εισιτήρια, τα αεροπορικά τούς κόστισαν 660 ευρώ.
Φέτος, αποφάσισαν να κινηθούν εντός εσωτερικού. Εχουν μάλιστα κληρωθεί σαν οικογένεια και στα κουπόνια του κοινωνικού τουρισμού κι έτσι, είχαν εξασφαλίσει την κάλυψη του μεγαλύτερου μέρος των εξόδων της διαμονής τους, σε όποιο από τα συνεργαζόμενα καταλύματα επέλεγαν.
Αρχικά, έπεσε στο τραπέζι η ιδέα να πάνε φέτος σε κάποιο άλλο νησί -τα παιδιά της εξάλλου, 8 και 13 ετών, ζητούσαν την εμπειρία του «μικρού νησιού». Ψάχνοντας ακτοπλοϊκά από Ηράκλειο προς νησιά όπως η Πάρος και η Νάξος, η Μαίρη δεν άργησε να συνειδητοποιήσει πως το κόστος μεταφοράς για τέσσερα άτομα υπερέβαινε τα 500 ευρώ. Τους φάνηκε μεγάλο, ιδιαίτερα όταν με 160 ευρώ περισσότερα πέρυσι πετούσαν για την Πόλη του Φωτός.
Έτσι, προκειμένου να μη χάσει την ελάφρυνση του κοινωνικού τουρισμού αλλά ούτε και τις καλοκαιρινές διακοπές της, η οικογένεια αποφάσισε να πάει στον Πλακιά, στη Νότια Κρήτη. Ένα ταξίδι που θα κάνουν οδικώς από την Ιεράπετρα και τα κόστη μεταφοράς -δηλαδή, η βενζίνη- θα φτάσουν πάνω-κάτω τα 100 ευρώ. Κατά τ’ άλλα, θα δώσουν μια συμμετοχή της τάξεως των 130 ευρώ, για τέσσερις διανυκτερεύσεις και τελικά, θα απολαύσουν πενταήμερες διακοπές με τα χρήματα που ίσως τέσσερα άτομα θα χρειάζονταν για μία ημέρα σε ένα δημοφιλές νησί σε high season.
Η Ρένα, από την άλλη, κάποτε πήγαινε κάθε καλοκαίρι στο Αιγαίο, πλέον δεν επιλέγει διακοπές «με σκοπό να κάνει μπάνιο στη θάλασσα». Από το 2017 μαζί με τον σύζυγό της και αισίως τα τελευταία δυόμιση χρόνια με το μωρό τους, προτιμούν να πηγαίνουν διακοπές στο εξωτερικό. Συν τοις άλλοις, ο σύζυγός της παίρνει άδεια μόνο τον Αύγουστο -επίσης, δουλεύει και Σάββατα, κάτι που δεν επιτρέπει μικρές εξορμήσεις ούτε το Σαββατοκύριακο- κι έτσι, αυτή είναι ουσιαστικά η μόνη περίοδος που μπορούν να κάνουν κάποιο ταξίδι εκτός συνόρων.
Είναι τυχεροί, μιας και έχουν πολλούς γνωστούς και φίλους σε άλλες χώρες, που συχνά μπορούν να τους φιλοξενήσουν. Φέτος, βέβαια, που επέλεξαν να πάνε στη Χώρα των Βάσκων κι από εκεί οδικώς στη Μαδρίτη, δεν κρύβουν ότι έπαθαν ένα μικρό σοκ από τις τιμές στις οποίες κυμαίνεται η διαμονή στο Σαν Σεμπαστιάν.
Η αλήθεια είναι πως αν για παράδειγμα επέλεγαν κάμπινγκ σε ένα ελληνικό νησί, το κόστος θα ήταν χαμηλότερο. «Το πρόβλημά μου είναι ότι βρίσκεις δύσκολα value for money επιλογές, τουλάχιστον για το δικό μας μπάτζετ», σχολιάζει η Ρένα. «Δηλαδή, 300 ευρώ για ένα δωμάτιο Airbnb με κοινή τουαλέτα; Ε, όχι. Ξαπλώστρα στη Μύκονο με 100 ευρώ; Σίγουρα όχι».
Επομένως η Ρένα, που ταξιδεύει στο εξωτερικό με κάθε ευκαιρία, κάνει αυτό ακριβώς και το καλοκαίρι. Κι έπειτα, κατά την επιστροφή, περνά με τον σύζυγο και τον γιο της τις υπόλοιπες μέρες του Αυγούστου στο εξοχικό τους στη Φοινικούντα, οπότε, δεν στερούνται τελικά και τη θάλασσα.
Επιστροφή στη φύση
Αν υπάρχει ένας τρόπος διακοπών που είναι οικονομικός και συνάμα εξερευνητικός, αυτός είναι εκείνος που απαρνείται τους τέσσερις τοίχους.
Το κάμπινγκ αποτελεί μια σταθερά του εναλλακτικού τουρισμού, όσων αγαπούν λίγο παραπάνω τη φύση, αλλά και των φοιτητών, μιας και για τους περισσότερους, είναι ο μόνος τρόπος που το μπάτζετ τους τους επιτρέπει να απολαύσουν καλοκαιρινές διακοπές.
Μπορεί να έχουν περάσε μερικά χρόνια από όταν ο 32χρονος Κώστας ήταν φοιτητής και τα τελευταία χρόνια να προτιμούσε με την παρέα του να διαμένει σε δωμάτια στους καλοκαιρινούς προορισμούς που επέλεγε, όμως αυτό το καλοκαίρι αποφάσισε να στήσει και πάλι σκηνή.
«Λέγαμε εδώ και καιρό με τη σύντροφό μου ότι φέτος, θέλουμε να πάμε σε κάποιο μεγάλο νησί και να μείνουμε αρκετές μέρες για να το εξερευνήσουμε. Βέβαια, τα ποσά διαμονής για μία εβδομάδα ή και παραπάνω, ήταν απαγορευτικά για ανθρώπους που παίρνουν τριψήφιο μισθό», εξηγεί.
Κάπως έτσι, άρχισαν να σκέφτονται την εναλλακτική του κάμπινγκ, αν και οι δύο είχαν να το κάνουν χρόνια. Τελικά, αποφάσισαν να πάνε στην Κεφαλονιά, ένα νησί το οποίο ήθελαν εδώ και καιρό να επισκεφθούν: «Βρήκαμε ένα οικονομικό κάμπινγκ στο νησί και επίσης, είναι μια διαδρομή που στο μεγαλύτερο μέρος της πας με αμάξι -παίρνεις μόνο ένα σχετικά σύντομο πλοίο από Κυλλήνη. Με το κόστος διαμονής να μειώνεται πολύ με την επιλογή του κάμπινγκ, θα μείνουμε δέκα μέρες. Και το κάμπινγκ που διαλέξαμε είναι πολύ καλά οργανωμένο, οπότε, έχουμε σκοπό να μαγειρεύουμε κιόλας για να γλιτώσουμε κάποιες φορές τα έξοδα της ταβέρνας», λέει ο Κώστας.
Έτσι, το ζευγάρι θα επισκεφθεί το νησί που τόσο ήθελε, ακόμα κι αν η λύση της σκηνής είναι προσωρινή και σκέφτεται ήδη το επόμενο καλοκαίρι: «Το βλέπουμε και λίγο σαν πρόκληση να μείνουμε τόσες μέρες σε σκηνή, έχουμε “ξεσυνηθίσει”. Βέβαια, δεν μας πειράζει και τόσο. Σκεφτόμαστε ότι αν μας αρέσει πολύ το νησί, του χρόνου θα επιστρέψουμε και ίσως μπορέσουμε να μείνουμε σε ένα ωραίο ξενοδοχείο».
