«Η γενιά μου βλέπει τον κόσμο σαν μια κολεκτίβα», λέει χαριτολογώντας η 28χρονη Αναστασία. Η ίδια συγκατοικεί εδώ και δύο μήνες με τον φίλο της Στέλιο σε ένα διαμέρισμα 75 τ.μ. στα Ιλίσια. Μοιράζονται το ενοίκιο των 780 ευρώ και μαζί με αυτό το σαλόνι, το μπάνιο και τις δουλειές του σπιτιού. «Πιο πριν έμενα με μια φίλη μου σε ένα διαμέρισμα στα Εξάρχεια. Ανακαινισμένο μεν, σκοτεινό και ισόγειο δε. Το ενοίκιο ήταν 600 ευρώ, μια τιμή που δεν ανταποκρινόταν στην πραγματική αξία του σπιτιού. Οταν η φίλη μου αποφάσισε να φύγει για να συγκατοικήσει με το αγόρι της, αποφάσισα πως ήρθε η ώρα να μετακομίσω και εγώ».
Είναι προτιμότερο να συγκατοικήσεις με κάποιον ή κάποια που τα βρίσκετε, αλλά δεν είστε και τόσο κοντά. Οπότε αν πάει στραβά, δεν θα νιώσεις πως χάνεις κάτι, πέρα ίσως από το σπίτι.
Το ενδεχόμενο του να μείνει μόνη της δεν πέρασε από το μυαλό της. Εργάζεται σε μια πολυεθνική εταιρεία, πρόσφατα πήρε προαγωγή και αν και ο μισθός της είναι αρκετά πάνω από τον βασικό η Αναστασία, όπως και οι περισσότεροι συνομήλικοί της, δεν έχει τη δυνατότητα να συντηρήσει μόνη της ένα σπίτι. «Σε όσους και όσες είπα πως αναζητώ συγκάτοικο έδειξαν μεγάλο ενδιαφέρον. Η πρώτη τους ερώτηση είναι αν έχω βρει κάποιο καλό σπίτι. Το καλό σπίτι υπερνικά τα πάντα, ακόμα και μια μέτρια συγκατοίκηση. Στον δικό μου κύκλο τουλάχιστον είναι ελάχιστοι αυτοί που θα πουν ότι προτιμούν να μείνουν μόνοι τους ή με τους γονείς τους. Θα μπορούσα άνετα να μείνω και πάλι με κάποια γυναίκα φίλη μου, προτίμησα όμως να μείνω με τον Στέλιο που τον γνωρίζω από τα φοιτητικά μου χρόνια στη Θεσσαλονίκη», λέει η Αναστασία. Οπως εξηγεί με αφοπλιστική ειλικρίνεια, «είναι προτιμότερο να συγκατοικήσεις με κάποιον ή κάποια που τα βρίσκετε, αλλά δεν είστε και τόσο κοντά. Οπότε αν πάει στραβά, δεν θα νιώσεις πως χάνεις κάτι, πέρα ίσως από το σπίτι».
Οι δυο τους συμφώνησαν πως μπορούν να διαθέσουν μέχρι 300-350 ευρώ έκαστος για ενοίκιο. Με αυτό το ποσό στα χέρια τους θεώρησαν πως θα έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν ανάμεσα σε μια αρκετά μεγάλη γκάμα διαμερισμάτων. «Προκειμένου να μείνουμε σ’ ένα σπίτι που μας άρεσε πραγματικά φτάσαμε να δίνουμε ο καθένας μας σχεδόν 400 ευρώ. Δεν το έχουμε μετανιώσει, αν όμως μας γίνει η παραμικρή αύξηση στο μέλλον, ή αν αλλάξει κάτι στις δουλειές μας, τότε θα χρειαστεί να φύγουμε».
Αντίστοιχη είναι και η περίπτωση του 27χρονου Γιάννη, που συγκατοικεί εδώ και έναν χρόνο με τη φίλη του την Αννα σε ένα διαμέρισμα 80 τ.μ. στο Παγκράτι. Οπως εξηγεί στην «Κ», δεν είναι μόνο τα εξωφρενικά ακριβά ενοίκια, αλλά και οι λογαριασμοί του ρεύματος όπως και τα έξοδα του σούπερ μάρκετ που τον οδήγησαν στη συγκατοίκηση. «Στην πραγματικότητα είχα δύο επιλογές: ή που θα έμενα σε μια περιοχή που δεν με βολεύει και σ’ ένα σπίτι που δεν θα μου άρεσε, ή που θα συγκατοικούσα. Με μεγάλη ευκολία επέλεξα το δεύτερο. Δεν είχα συγκατοικήσει με κάποιον φίλο ή φίλη στο παρελθόν, όταν όμως ήμουν φοιτητής έμενα με τον αδερφό μου, οπότε η ιδέα δεν μου ήταν εντελώς ξένη. Η Αννα έμενε ήδη στο σπίτι και έψαχνε νέο συγκάτοικο γιατί η προηγούμενη έφυγε στο εξωτερικό. Το ενοίκιο που μοιραζόμαστε είναι 650 ευρώ. Το σπίτι είναι παλιό, αλλά τουλάχιστον είναι ευρύχωρο και φωτεινό».
Η Gen Z συγκατοικεί περισσότερο και από τους φοιτητές
Σύμφωνα με έρευνα που διεξήγαγε από τον Μάρτιο και τον Απρίλιο του 2024 η πλατφόρμα συγκατοίκησης MyRoomie, στη χώρα μας υπάρχει υψηλό ενδιαφέρον για συγκατοίκηση κυρίως για οικονομικούς λόγους, αλλά και εξαιτίας κοινωνικών παραγόντων. Η έρευνα, η οποία συγκέντρωσε πληροφορίες από περισσότερους από χίλιους ερωτηθέντες, αποκαλύπτει ότι το 45% των συμμετεχόντων έχουν συγκατοικήσει στο παρελθόν, ενώ το 40% των ερωτηθέντων απαντάει ότι το θεωρεί ως βιώσιμη επιλογή διαβίωσης. Το 70% όσων ενδιαφέρονται για συγκατοίκηση αναφέρουν τη μείωση του κόστους διαβίωσης ως το βασικό κίνητρό τους, ενώ ένα αξιοσημείωτο 22% των δυνητικών συγκατοίκων προσελκύονται από την ευκαιρία για κοινωνική σύνδεση και γνωριμία με νέους ανθρώπους.
«Τα στοιχεία από την έρευνα υπογραμμίζουν τον σημαντικό ρόλο που διαδραματίζει η συγκατοίκηση στη νέα εποχή που διαμορφώνεται στην αγορά κατοικίας στην Ελλάδα και σε ολόκληρη την Ευρώπη», εξηγεί ο Δομίνικος Πρίτης, διευθύνων σύμβουλος στο MyRoomie, μιας πλατφόρμας που βοηθάει τους χρήστες να βρουν τους ιδανικούς συγκάτοικους και τους χώρους διαβίωσής τους. «Η αυξανόμενη τάση της συγκατοίκησης είναι εμφανής στην GenZ, η οποία σε ποσοστό 74% δηλώνει πως θα ήταν θετική να συγκατοικήσει. Είναι μάλιστα εντυπωσιακό πως από τις πρώτες μας έρευνες διαπιστώσαμε ότι το συγκεκριμένο ηλικιακό κοινό κατέχει την μερίδα του λέοντος στο κομμάτι της συγκατοίκησης, περισσότερο και από τους φοιτητές, που αρχικά θεωρούσαμε πως θα είναι το βασικό μας κοινό».
Η συγκατοίκηση λειτουργεί ως μια ουσιαστική πράξη ενηλικίωσης, καθώς ντρέπομαι να δείξω στη συγκάτοικό μου πόσο ακατάστατος μπορώ να γίνω.
Ο κ. Πρίτης σχολιάζει ότι παρά ορισμένες προκλήσεις που προκύπτουν, όπως οι διαφωνίες για τον καθαρισμό και τους κοινόχρηστους χώρους, ο θετικός κοινωνικός αντίκτυπος της συγκατοίκησης είναι εμφανής. Περίπου το 32% των ερωτηθέντων ανέφεραν μεγάλη βελτίωση στην κοινωνική τους ζωή λόγω της συγκατοίκησης, ενώ ένα 45% παρατήρησε μια μικρή βελτίωση. Ο Γιάννης από την πλευρά του σχολιάζει ότι δεν είδε διαφορά στην κοινωνική του ζωή, καθώς ο καθένας τους είχε από πριν τις παρέες του. «Μου αρέσει το ότι υπάρχει ένας άνθρωπος στο σπίτι στον οποίον μπορώ να λέω καθημερινά τα νέα μου, χωρίς να ξοδεύουμε χρήματα για να βρεθούμε έξω. Στην ουσία για μένα η συγκατοίκηση λειτουργεί ως μια ουσιαστική πράξη ενηλικίωσης, καθώς ντρέπομαι να δείξω στη συγκάτοικό μου πόσο ακατάστατος μπορώ να γίνω. Για πρώτη φορά στη ζωή μου εξοικειώθηκα πραγματικά με τις δουλειές του σπιτιού».
Είναι πιο ξεκούραστο το να μοιράζεσαι την καθημερινότητα με κάποιον που βρίσκεται στην ίδια φάση με σένα. Ή μάλλον, είναι ξεκούραστο μέχρι να αρχίσει να σε κουράζει.
Η Χριστίνα στα 29 της δεν έχει μείνει ποτέ μόνη της. Το τελευταία δύο χρόνια συγκατοικεί με τη Σοφία. «Σπούδασα στην πόλη μου, οπότε ως φοιτήτρια έμενα με τους γονείς μου. Οταν θέλησα να φύγω από το πατρικό μου συγκατοίκησα για τρία χρόνια με μια ξαδέρφη μου. Στη συνέχεια, για έναν χρόνο έμεινα στο σπίτι ενός πρώην μου και τώρα με μια φίλη μου». Οπως λέει, η σημαντικότερη διαφωνία δεν είναι τα πιάτα ή το σκούπισμα, αλλά το ποιος θα κατεβάσει τα σκουπίδια. «Στην πραγματικότητα δεν έχω τσακωθεί ποτέ σοβαρά για τις δουλειές του σπιτιού. Πιο ενοχλητικό είναι το να θέλεις να κοιμηθείς και ο άλλος να ακούει για παράδειγμα δυνατή μουσική. Στην ηλικία όμως που είμαστε νομίζω υπάρχει η κοινή λογική του να επιλέγεις συγκατοίκους με παρόμοια ωράρια, αλλά και μουσικά γούστα». Ο μισθός της Χριστίνας θα της επέτρεπε να νοικιάσει ένα σπίτι γύρω στα 500 ευρώ, η ιδέα όμως του να μένει μόνη της την απωθεί. «Δεν μπορώ να πω ότι φοβάμαι, γιατί μέσα σε αυτά τα διαστήματα συγκατοικήσεων υπήρξαν περίοδοι που έμεινα μόνη σε κάποιο σπίτι. Απλά είναι πιο ξεκούραστο το να μοιράζεσαι την καθημερινότητα με κάποιον που βρίσκεται στην ίδια φάση με σένα. Ή μάλλον, είναι ξεκούραστο μέχρι να αρχίσει να σε κουράζει. Τότε, ή κλείνεις την πόρτα του δωματίου σου ή ανοίγεις την εξώπορτα…»
