Τολμάω ένα άλμα στον χρόνο: αναλογίζομαι τους αναγνώστες του 2050 ή του 2100. Προσπαθώ να προσπεράσω άχρηστες σκέψεις του τύπου «θα υπάρχουν εφημερίδες;» ή τι θα σημαίνει «διαβάζω εφημερίδα» σε 50 χρόνια από σήμερα;
Και πώς θα «διαβάζουν» οι άνθρωποι του 22ου αιώνα την ίδια φράση; Ανοίγω παρένθεση: διατρέχοντας προ ημερών ελληνικό περιοδικό της δεκαετίας του 1950, «έπεσα» πάνω στην παρακάτω είδηση: «τα πέλματα των γυναικών αυξάνονται με τέτοιο ρυθμό που οι επιστήμονες πιστεύουν ότι σε 20 χρόνια από σήμερα άντρες και γυναίκες θα φορούν συγκρίσιμα νούμερα υποδημάτων».
Αυτού του είδους οι μελλοντολογικές ειδήσεις μού αρέσουν πολύ (και για κάποιο λόγο ήταν πολύ δημοφιλείς στα ελληνικά περιοδικά εκείνης της περιόδου), γιατί συνήθως διαψεύδουν τον μελλοντολογικό οίστρο των σημερινών ανθρώπων. Λειτουργούν καθησυχαστικά για ανθρώπους σαν κι εμένα που τους αρέσει να σκέφτονται ότι στην πραγματικότητα τίποτα δεν αλλάζει, παρά την εκρηκτική πρόοδο της τεχνολογίας.
Θέλω να πω ότι μου αρέσει η ιδέα ότι η τεχνολογία προοδεύει, αλλά δεν μου αρέσει η ιδέα ότι ο κόσμος που ξέρω θα πάψει να υπάρχει για να μεταμορφωθεί σε κάτι άλλο. Πρόκειται, προφανώς, για προσωπικό έλλειμμα, μια δική μου «αναπηρία». Με αυτήν την έννοια θέλω να πιστεύω ότι οι εφημερίδες θα υπάρχουν για πάντα και ταυτόχρονα φαντάζομαι τον ηλεκτρονικό αναγνώστη του 2100 να μου γνέφει σαρκαστικά.
Προς το παρόν, ο ρους της ιστορίας είναι μαζί μου: στις Ηνωμένες Πολιτείες η εντυπωσιακή συρρίκνωση του έντυπου Τύπου αποδεικνύεται πρόσκαιρη. Η ορμή του Ιντερνετ μπορεί να έκλεισε εκατοντάδες εφημερίδες σε όλη τη χώρα, όμως τώρα που η σκόνη αρχίζει και κάθεται, υπάρχουν ενδείξεις για αντιστροφή της τάσης.
Οχι, δεν είμαι καθόλου τεχνοφοβικός. Και την περασμένη Τετάρτη, όταν οι άνθρωποι του Ιδρύματος Νιάρχου αποκάλυπταν στους εκπροσώπους του Τύπου το τεχνολογικό επίτευγμα του ενεργειακού στεγάστρου που θα «σκεπάσει» τις νέες εγκαταστάσεις της Εθνικής Βιβλιοθήκης της Ελλάδος και της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, αναλογίζομαι πάλι τον αναγνώστη του 2050. Πώς θα του φαίνεται που στη χρεοκοπημένη Ελλάδα του 2015 χτίστηκαν κτίρια από αρχιτέκτονες του διαμετρήματος ενός Ρέντσο Πιάνο; Θα έχουν την υπoμονή να διαβάσουν για όσα έκαναν τα ιδρύματα των νέων εθνικών ευεργετών; Θα τους ενδιαφέρει να μάθουν τι ήταν το ΕΣΠΑ και πόσα έργα υποδομής χρηματοδοτήθηκαν σε όλη την Ελλάδα καταμεσής της κρίσης;
Σκέφτομαι όλες αυτές τις «λεπτομέρειες» της Ιστορίας και την ίδια στιγμή σκέφτομαι πώς διαβάζουμε εμείς την ιστορία του 1950 ή του 1900. Πόσες «λεπτομέρειες» γλιστράνε μέσα από τα χέρια μας και πόσο καταδικασμένοι είμαστε πάντα να παλεύουμε για να πλησιάσουμε την αλήθεια.
