Οταν ο επικεφαλής των Εθνικών Προγραμμάτων Παρατήρησης Γης του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Διαστήματος(ESA), Γκουίντο Λεβρίνι, έμαθε πως η ελληνική Πολιτεία επιθυμεί να αποκτήσει τους δικούς της «δημόσιους» δορυφόρους και είδε τα πιεστικά χρονοδιαγράμματα του Ταμείου Ανάκαμψης και την ανάγκη για ολιστική αναδιάρθρωση του ελληνικού δορυφορικού προγράμματος, απάντησε: «Αυτό είναι το Mission Impossible».
Πράγματι, όπως εξηγεί στην «Κ» ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου, η απόφαση των αρμοδίων να «τρέξουν» όλες τις απαραίτητες διαδικασίες με σκοπό αφενός η χώρα να ανταποκριθεί σε μια σειρά από κρίσιμες εθνικές ανάγκες, αφετέρου να τονωθεί η εγχώρια διαστημική βιομηχανία αλλά και το οικοσύστημα του space technology, ήρθε σε μία δύσκολη στιγμή μετά τις ανυπολόγιστες καταστροφές στη Θεσσαλία και τον Εβρο.
«Αναθεωρήσαμε τον αρχικό σχεδιασμό και σχεδιάσαμε εξ’ αρχής το εθνικό πρόγραμμα μικροδορυφόρων με σκοπό να καλύπτει όλο το φάσμα παρατήρησης της Γης και να μας παρέχει πολύτιμα δεδομένα, βοηθώντας σημαντικά πολλούς φορείς του Δημοσίου» σημειώνει.
Εν τέλει το διαστημικό πρόγραμμα – με τη σημαντική βοήθεια και του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος – προέκυψε μέσα από μια άκρως ανταγωνιστική διαδικασία, καθώς οι τεχνικές προδιαγραφές, η στρατηγική, ο διαγωνισμός και η συμφωνία ολοκληρώθηκαν σε διάστημα 10 μηνών. Ετσι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Διαστήματος (ESA) υπέγραψε χθες με την ανάδοχο εταιρεία Open Cosmos τη συμφωνία για την κατασκευή και την εκτόξευση του σμήνους επτά μικροδορυφόρων πολύ υψηλής ανάλυσης με έδρα την Ελλάδα.
«Greece proved me wrong, δηλαδή “Η Ελλάδα με διέψευσε”», ανέφερε χτες ο κ. Λεβρίνι κατά την υπογραφή της συμφωνίας, η οποία ανοίγει τον δρόμο προκειμένου οι ελληνικοί μικροδορυφόροι να είναι σε λειτουργία το καλοκαίρι του 2026.
Πού θα χρησιμεύσει
Μέχρι πρότινος κάθε υπηρεσία ή οργανισμός προμηθευόταν ξεχωριστά από ιδιωτικούς φορείς, εικόνες και δεδομένα από το διάστημα, με αποτέλεσμα πολλές φορές να υπάρχει σπατάλη πόρων για το ίδιο υλικό. Πλέον όμως η χώρα θα αποκτήσει τη δική της αυτονομία καθώς τα δορυφορικά δεδομένα και τα προϊόντα που θα προκύπτουν από τους μικροδορυφόρους θα κατανέμονται σε μία σειρά από φορείς του Δημοσίου, όπως για παράδειγμα τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ναυτιλίας, την Αστυνομία και την Πυροσβεστική.
Ιδιαίτερα χρήσιμη θα είναι η παροχή δεδομένων από τους μικροδορυφόρους στην αντιμετώπιση φυσικών καταστροφών καθώς οι εικόνες που θα συλλέγονται από το διάστημα θα λειτουργούν συμπληρωματικά με τα δεδομένα του συστήματος Copernicus και τις υπηρεσίες του Ελληνικού Κέντρου Διαστήματος.
Τα δορυφορικά δεδομένα και τα προϊόντα που θα προκύπτουν από τους μικροδορυφόρους θα κατανέμονται σε μία σειρά από φορείς του Δημοσίου, όπως για παράδειγμα τα υπουργεία Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Ναυτιλίας, την Αστυνομία και την Πυροσβεστική.
Σύμφωνα με πληροφορίες, εκτός από την παρακολούθηση φυσικών καταστροφών, η δυνατότητα λήψης εικόνων υψηλής ευκρίνειας θα βοηθήσει στην καταγραφή αυθαίρετης δόμησης και στην παρακολούθηση της θαλάσσιας ρύπανσης και της παράνομης αλιείας. Επιπλέον, θα συλλέγονται πολύτιμα δεδομένα για τις καλλιέργειες σε όλη τη χώρα, αλλά και την αξιολόγηση των έργων ανανεώσιμης ενέργειας.
Πολυφασματικά δεδομένα
«Με τους επτά μικροδορυφόρους θα έχουμε πολυφασματικά δεδομένα που θα καλύπτουν καθημερινά όλη την ελληνική επικράτεια. Με αυτόν τον τρόπο θα παρακολουθούμε τις διαχρονικές μεταβολές του περιβάλλοντος. Σε μια εποχή που συνεχώς βιώνουμε παγκοσμίως τα αποτελέσματα της κλιματικής κρίσης, αξιοποιούμε τους πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης και επενδύουμε στο διάστημα αποκτώντας μια μοναδική “τεχνολογική εργαλειοθήκη”. Με τη βοήθειά της θα προστατεύσουμε ανθρώπινες ζωές και τη φύση» τόνισε χθες ο υπουργός Ψηφιακής Διακυβέρνησης, Δημήτρης Παπαστεργίου στο πλαίσιο της εκδήλωσης για την υπογραφή της σύμβασης.
Σημειώνεται πως σύμφωνα με ρεπορτάζ της «Κ» εκτός από τους επτά μικροδορυφόρους, η χώρα σχεδιάζει να αποκτήσει και τέσσερις δορυφόρους θερμικής απεικόνισης που θα δημιουργήσουν ένα σύστημα ανίχνευσης δασικών πυρκαγιών σε συνεργασία με την εταιρεία OroraTech και κοινοπραξία από Ελληνες υπεργολάβους.
Συνολικά η Ελλάδα, μέσω του προγράμματος των μικροδορυφόρων ύψους 200 εκατ. ευρώ που χρηματοδοτείται από το Ταμείο Ανάκαμψης, σχεδιάζει να θέσει σε τροχιά συνολικά 15 μικροδορυφόρους, θερμικής απεικόνισης, πολυφασματικούς και ραντάρ έως το 2026.
