Αργά ή γρήγορα, σχεδόν όλοι χρειάζονται γυαλιά για το διάβασμα. Καθώς γερνάμε, τα μάτια φυσιολογικά χάνουν την ικανότητα εστίασης σε ό,τι είναι κοντά. Η πάθηση αυτή λέγεται πρεσβυωπία. Αυτό συμβαίνει όταν οι φακοί του ματιού χάνουν την ελαστικότητά τους.
Στα συνήθη συμπτώματα της πρεσβυωπίας περιλαμβάνεται η ανάγκη να απομακρύνει κανείς κάτι που θέλει να διαβάσει τεντώνοντας το χέρι, αλλά και η θολή όραση και η κόπωση των ματιών όταν κάνει κοντινές εργασίες.
«Η πρεσβυωπία δεν μπορεί να προληφθεί ούτε να αναστραφεί», παρατηρεί ο δρ Matthew Gardiner, επίκουρος καθηγητής Οφθαλμολογίας στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts Eye and Ear. «Η πάθηση μπορεί να επιδεινώνεται με τον χρόνο, σε σημείο που θα χρειαστεί να αλλάζετε γυαλιά συχνά. Ωστόσο, μέχρι τα 60, οι περισσότερες μεταβολές στην κοντινή όραση αρχίζουν να επιβραδύνονται και θα χρειάζεστε αλλαγή γυαλιών λιγότερο συχνά».
Εξεταστείτε
Όλοι οι άνθρωποι άνω των 50 ετών πρέπει περιοδικά να υποβάλλονται σε αξιολόγηση της όρασής τους, ακόμη κι αν δεν παρατηρούν προβλήματα, λέει ο δρ Gardiner. «Ο οφθαλμίατρός σας μπορεί να εντοπίσει μεταβολές στην όρασή σας, ακόμη κι αν εσείς δεν μπορείτε».
Πέρα από το να σας γράψει συνταγή για γυαλιά διαβάσματος ή διπλοεστιακούς φακούς, εάν επιπλέον δεν βλέπετε καλά μακριά, ο γιατρός σας μπορεί να σας εξετάσει και για άλλα οφθαλμολογικά προβλήματα, όπως ο καταρράκτης (θόλωμα του φακού), η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας και το γλαύκωμα.
Εάν η πρεσβυωπία σας δεν είναι ιδιαίτερα σοβαρή, μπορείτε να δοκιμάσετε τα γυαλιά διαβάσματος του φαρμακείου, αντί για τα γυαλιά με συνταγή γιατρού. «Είναι μια χαρά και δεν θα βλάψουν τα μάτια σας, καθώς λειτουργούν σαν μεγεθυντικοί φακοί», λέει ο δρ Gardiner.
Η δύναμη του φακού στα γυαλιά μετριέται σε διοπτρίες (αναφέρονται με τη συντομογραφία D στην ετικέτα). Στα περισσότερα γυαλιά κυμαίνεται από +1,25 έως +3,50 και αυξάνεται ανά +0,25. Δοκιμάστε πρώτα τη χαμηλότερη δύναμη και πειραματιστείτε μέχρι να βρείτε τους σωστούς βαθμούς, οι οποίοι σας επιτρέπουν να διαβάζετε καθαρά, σε μια άνετη απόσταση.
Δείτε καθαρά
Ακόμη και με κανονικά γυαλιά διαβάσματος, μπορεί να δυσκολεύεστε να δείτε καθαρά σε κοντινή απόσταση. Διαβάστε παρακάτω ορισμένες τεχνικές που μπορεί να σας βοηθήσουν:
Χρησιμοποιήστε ένα λιπαντικό οφθαλμικό διάλυμα. Οι δακρυϊκοί σας αδένες παράγουν λιγότερα δάκρυα με τα χρόνια. Τα δάκρυα λιπαίνουν τη λεία ανακλαστική επιφάνεια του ματιού. Χωρίς επαρκή ενυδάτωση, τα μάτια γίνονται ξηρά, κάτι που δυσκολεύει την εστίαση σε ό,τι βρίσκεται κοντά. Εάν υποφέρετε τακτικά από ξηροφθαλμία, δοκιμάστε τα τεχνητά δάκρυα που πωλούνται χωρίς συνταγή. «Ωστόσο, μη χρησιμοποιείτε προϊόντα που είναι σχεδιασμένα για την ανακούφιση από ερεθισμούς του ματιού», επισημαίνει ο δρ Gardiner. «Αναζητήστε προϊόντα με βασικό συστατικό τον φυσιολογικό ορό».
Δυναμώστε τον φωτισμό. Αυξήστε τη φωτεινότητα στις λάμπες που χρησιμοποιείτε στο διάβασμα και στην εργασία σας. Ο δρ Gardiner συνιστά τη χρήση λαμπτήρων τουλάχιστον των 100 Watt. Το ψυχρό λευκό φως των λαμπτήρων αλογόνου ή φθορισμού θεωρείται καλύτερο για φωτισμό.
Ξεκουράστε τα μάτια σας. Όταν διαβάζετε από υπολογιστή ή τάμπλετ για μεγάλα διαστήματα, φροντίστε να κάνετε τακτικά διαλείμματα. «Είναι συχνό φαινόμενο να κοιτάμε τις οθόνες για μεγάλα διαστήματα χωρίς να ανοιγοκλείνουμε τα μάτια, γεγονός που τα καταπονεί περισσότερο και τα ξηραίνει γρηγορότερα», επισημαίνει ο δρ Gardiner. Δοκιμάστε τον κανόνα 20-20-20. Κάθε 20 λεπτά, κοιτάξτε μακριά από την οθόνη ένα αντικείμενο στα περίπου 20 πόδια (= 6 μέτρα), για 20 δευτερόλεπτα.
Αλλάξτε το μέγεθος των γραμμάτων. Αυξήστε το μέγεθος της γραμματοσειράς στο πρόγραμμα περιήγησης στο ίντερνετ και στο κινητό σας. Σε ένα iPhone, πηγαίνετε στις Ρυθμίσεις, επιλέξτε Οθόνη και Φωτεινότητα, και πατήστε το μέγεθος κειμένου. Για ένα πρόγραμμα περιήγησης όπως το Chrome, επιλέξτε τις Ρυθμίσεις και στη συνέχεια πατήστε το μενού Εμφάνιση για να δείτε το Μέγεθος γραμματοσειράς. Μπορείτε επίσης να ρυθμίσετε τη φωτεινότητα και το κοντράστ, ώστε να βελτιώσετε την παρακολούθηση στις ηλεκτρονικές συσκευές.
Δοκιμάστε μεγεθυντικούς φακούς σε γυαλιά. Είναι μεγάλοι μεγεθυντικοί φακοί που τοποθετούνται πάνω στα γυαλιά ή σε σκελετό κεφαλής. Είναι ιδανικοί για να πραγματοποιείτε λεπτές εργασίες σε κοντινές αποστάσεις, όπως να γράψετε μια επιστολή ή να κάνετε μια επισκευή. Μια άλλη επιλογή είναι ένας μεγάλος επιδαπέδιος ή επιτραπέζιος μεγεθυντικός φακός παρόμοιος με φωτιστικό. Οι φακοί χεριού είναι χρήσιμοι για να διακρίνετε μικρά αντικείμενα, όπως ετικέτες και οδηγίες φαρμάκων. Οι περισσότεροι έχουν ενσωματωμένο φως.
Με το μάτι στην ασφάλεια
Ένας εναλλακτικός τρόπος να προστατεύσετε την όρασή σας είναι να επενδύσετε σε υψηλής ποιότητας προστατευτικά γυαλιά ή γυαλιά ασφαλείας. «Χρησιμοποιήστε τα για οποιαδήποτε οικιακή ή κηπουρική εργασία, όπως το κούρεμα του γκαζόν, το κλάδεμα, η χρήση ηλεκτρικών εργαλείων ή ακόμη για λουστράρισμα ενός αντικειμένου», σημειώνει ο δρ Matthew Gardiner, επίκουρος καθηγητής Οφθαλμολογίας στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts Eye and Ear. Τα γυαλιά ασφαλείας που εφαρμόζουν καλά και καλύπτουν όλη την περιοχή των ματιών παρέχουν την καλύτερη προστασία. Εάν αυτά δεν είναι άνετα, προτιμήστε προστατευτικά γυαλιά –όχι αυτά που μοιάζουν με γυαλιά ηλίου–, τα οποία παρέχουν κάλυψη από πάνω, από κάτω και από τις πλευρές. Μπορείτε να βρείτε προστατευτικά και γυαλιά ασφαλείας σε χρωματοπωλεία ή σε καταστήματα με εργαλεία.
