Ψάχνετε πώς να ζωντανέψετε την καθημερινή σας άσκηση μέσα στο σπίτι; Ίσως θελήσετε να δοκιμάσετε το exergaming (ψηφιακή διαδραστική άσκηση-παιχνίδι) – τη γυμναστική που επιτυγχάνει την αλληλεπίδραση της άσκησης σε ένα ηλεκτρονικό παιχνίδι. Συχνά χρησιμοποιείται και ο όρος «gamercising» για να περιγράψει αυτή την τάση, η οποία αφορά προπόνηση που μπορεί να σας κινητοποιήσει περισσότερο και να είναι πιο διασκεδαστική απ’ ό,τι ένα κλασικό βίντεο για σωματική άσκηση.
«Ένα πλεονέκτημα του exergaming είναι ότι οι επιλογές σε παιχνίδια είναι τόσο πολλές, που μπορείτε να προσαρμόσετε την άσκηση στα προσωπικά σας ειδικά ενδιαφέροντα», λέει ο δρ Ashwin Babu, φυσίατρος-αθλητίατρος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts General Hospital.
Ανάλογα με το σύστημα βιντεοπαιχνιδιών, μπορείτε να επιλέξετε από ένα μεγάλο εύρος προσομοιώσεων αθλημάτων και δραστηριοτήτων, όπως μπέιζμπολ, μπόουλινγκ, μποξ, ποδηλασία, ποδόσφαιρο, γκολφ, πινγκ πονγκ, αθλήματα στίβου, σκέιτμπορντ, σκι, τένις ή βόλεϊ. Ορισμένες πλατφόρμες προσφέρουν προπονήσεις ενδυνάμωσης, ισορροπίας και διατάσεων, αεροβικές ασκήσεις, χορού και πολεμικών τεχνών. Άλλες περιλαμβάνουν παιχνίδια περιπέτειας, τα οποία «παίζονται» με τις κινήσεις του σώματός σας, π.χ. κινώντας τα χέρια, πηδώντας, κάνοντας βαθύ κάθισμα, επιτόπου τρέξιμο ή πλάγια βήματα.
Δεδομένα για το exergaming
Αρκετές μικρές μελέτες σε μεσήλικες έως ηλικιωμένους δείχνουν ότι το exergaming είναι δυνατό να προσφέρει μια ελαφριάς έως μέτριας έντασης προπόνηση και –όταν γίνεται με συνέπεια– μπορεί να βελτιώσει το επίπεδο φυσικής κατάστασης. Συγκριτικά με την κλασική άσκηση (όπως περπάτημα, τρέξιμο ή ποδηλασία), το exergaming φαίνεται ότι βοηθά τα άτομα να ασκούνται για μεγαλύτερα χρονικά διαστήματα. Επίσης, οι αθλούμενοι τείνουν να συνειδητοποιούν λιγότερο πόση σωματική προσπάθεια έχουν καταβάλει στην πραγματικότητα – ίσως γιατί το παιχνίδι προσφέρει έναν ευχάριστο περισπασμό.
Το exergaming, επίσης, φαίνεται να υπόσχεται πολλά στην αποκατάσταση της καρδιάς ως εναλλακτική μορφή άσκησης, δηλαδή ως ένα πρόγραμμα δομημένης άσκησης πολλών εβδομάδων που είναι σχεδιασμένο ώστε να βοηθά τους ασθενείς να αναρρώσουν από καρδιολογικά προβλήματα ή επεμβάσεις. «Το exergaming μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμο στην παροχή καλύτερων κινήτρων και συμμόρφωσης στην καρδιακή αποκατάσταση», λέει ο δρ Babu.
Τα κέρδη της παιγνιοποίησης
Η επιπρόσθετη έμπνευση μπορεί να προέρχεται από τον παράγοντα της «παιγνιοποίησης». Κατά τη διάρκεια μιας «παρτίδας» ηλεκτρονικού παιχνιδιού, συγκεντρώνετε βαθμούς για να προχωρήσετε στο επόμενο επίπεδο με βάση το πόσο καλά αποδίδετε. Βλέποντας το σκορ σας και τα αποτελέσματα, έχετε τη δυνατότητα να παρακολουθείτε την πρόοδο που κάνετε. Κάποια συστήματα περιλαμβάνουν φορητές συσκευές που καταγράφουν και εμφανίζουν στην οθόνη τους τον καρδιακό σας παλμό και τον αριθμό θερμίδων που καίτε. Ωστόσο, οι αισθητήρες του καρδιακού παλμού δεν είναι σταθερά ακριβείς και ο αριθμός των θερμίδων αφορά αδρή εκτίμηση, προειδοποιεί ο δρ Babu.
Ορισμένα συστήματα διαθέτουν επίσης παιχνίδια για πολλαπλούς χρήστες, τα οποία σας δίνουν τη δυνατότητα αλληλεπίδρασης με άλλα άτομα που παίζουν το ίδιο παιχνίδι στον δικό τους χώρο. Οι αλληλεπιδράσεις αυτές μπορεί να έχουν αγωνιστικό, συνεργατικό ή συλλογικό χαρακτήρα και να κάνουν το βιντεοπαιχνίδι για γυμναστική πιο ελκυστικό.
Κάνοντας την αρχή στο exergaming
Τα ηλεκτρονικά παιχνίδια για ενεργή άσκηση κυκλοφορούν από τη δεκαετία του 1980 και γεννήθηκαν από την ανάγκη ενθάρρυνσης παιδιών εθισμένων στις οθόνες να σηκωθούν από τον καναπέ και να αυξήσουν τη σωματική τους δραστηριότητα.
Τα πρώτα παιχνίδια είχαν καρτουνίστικα άβαταρ (εικονίδια ή σχέδια που αντιπροσωπεύουν ένα συγκεκριμένο άτομο σε ένα παιχνίδι). Ορισμένα από τα σημερινά εικονίδια είναι πιο ρεαλιστικά και μοιάζουν με πραγματικούς ανθρώπους. «Είμαι εντυπωσιασμένος με το πόσο έχουν εξελιχθεί την τελευταία πενταετία», λέει ο δρ Babu.
Εκτός από την κονσόλα ηλεκτρονικού παιχνιδιού, την οποία συνδέετε στην τηλεόρασή σας, το σύστημα συνοδεύεται από αξεσουάρ που ανιχνεύουν την κίνηση του σώματός σας, είτε μέσω κάμερας είτε στην οθόνη σας, ένα χειριστήριο χεριού παρόμοιο με τηλεχειριστήριο ή με τροχό, ή αισθητήρες που προσαρμόζετε στον βραχίονα ή στο πόδι ή και στα δύο.
Οι τρεις πιο δημοφιλείς πλατφόρμες είναι οι Nintendo, Xbox και PlayStation. Αναζητήστε στο διαδίκτυο και παρακολουθήστε βίντεο των παιχνιδιών που προσφέρει κάθε σύστημα, ώστε να εντοπίσετε αν υπάρχει κάτι που ενδεχομένως σας αρέσει να κάνετε, προτείνει ο δρ Babu. Στις ΗΠΑ χρειάζονται τουλάχιστον 200 ευρώ για την κονσόλα, τα περιφερειακά και το παιχνίδι, αν και ίσως μπορεί κανείς να βρει μεταχειρισμένα, ανακατασκευασμένα συστήματα. Επίσης, θα χρειαστεί αρκετός χώρος μπροστά από την τηλεόρασή σας για να κινείται κανείς (περίπου 2 μέτρα ανάμεσα στον αθλούμενο και στην TV και τουλάχιστον 1,5 μέτρο σε κάθε πλευρά).
Το συμπέρασμα
Το exergaming είναι μια πολύ καλή εναλλακτική από το να κάθεστε παθητικά μπροστά στην τηλεόραση. Αλλά μην αφήσετε να αντικαταστήσει πλήρως την άσκηση στο ύπαιθρο και στον καθαρό αέρα ή τη συμμετοχή σας σε «πραγματικά» σπορ και δραστηριότητες. Όσον αφορά την ενέργεια που καταναλώνετε και την καθαρή ψυχαγωγία, η πραγματική άσκηση είναι κατά κανόνα πιο υγιεινή και προσφέρει μεγαλύτερη ικανοποίηση συγκριτικά με τις ηλεκτρονικές προσομοιώσεις.
Δοκιμάστε, λοιπόν, τις ψηφιακές διαδραστικές ασκήσεις-παιχνίδια προκειμένου να συμπληρώσετε την τακτική σας ρουτίνα ή ως εναλλακτική προπόνηση όταν έχει κακοκαιρία ή δεν έχετε διάθεση να πάτε στο γυμναστήριο ή απλώς θέλετε μια αλλαγή.
