Υψηλή χοληστερόλη, υψηλή αρτηριακή πίεση και άγχος: τρεις συχνές παθήσεις που συνήθως αντιμετωπίζονται με φάρμακα. Ωστόσο, ορισμένες φορές οι πάσχοντες δεν ανέχονται αυτά τα φάρμακα ή διστάζουν να τα χρησιμοποιήσουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα διατροφικά συμπληρώματα είναι ίσως μια επιλογή, δηλώνει ο δρ Donald Levy, ιατρικός διευθυντής του Osher Clinical Center for Integrative Medicine στο Brigham and Women’s Hospital και επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Μελέτες έχουν δείξει ότι ορισμένα βότανα, βιταμίνες, μέταλλα και άλλες ουσίες, μόνα τους ή σε συνδυασμό με κλασικές θεραπείες, μπορεί να είναι αποτελεσματικά στην αντιμετώπιση αυτών των παθήσεων, ενώ είναι γενικά ασφαλή στη χρήση – εφόσον τα εγκρίνει ο γιατρός σας.
Υψηλή χοληστερόλη
Οι στατίνες είναι η κατηγορία φαρμάκων που συνταγογραφείται συχνότερα για τη μείωση της υψηλής χοληστερόλης, αλλά υπάρχουν εναλλακτικές λύσεις για όσους δεν μπορούν να λάβουν στατίνες.
Βιταμίνη D3. Εάν δεν μπορείτε να ανεχθείτε τις στατίνες και έχετε ανεπάρκεια βιταμίνης D (την οποία ο δρ Levy ορίζει ως επίπεδο στο αίμα κάτω από 32 νανογραμμάρια ανά χιλιοστόλιτρο), ένα συμπλήρωμα βιταμίνης D3 θα μπορούσε να βοηθήσει. «Είναι ενδιαφέρον το γεγονός ότι, μετά τη λήψη του συμπληρώματος, ορισμένα άτομα μπορούν πλέον να ανεχτούν τις στατίνες, ενώ στο παρελθόν δεν μπορούσαν», σχολιάζει ο δρ Levy.
Φυτοστερόλες. Οι φυτοστερόλες (ονομάζονται επίσης φυτικές στανόλες ή στερόλες) προέρχονται από τις κυτταρικές μεμβράνες των φυτών και μπορούν να ληφθούν σε μορφή δισκίου. Ανευρίσκονται φυσικά σε τροφές όπως οι ξηροί καρποί, τα φασόλια, τα φρούτα και τα λαχανικά. Μελέτες δείχνουν ότι τα συμπληρώματα φυτοστερόλης μπορούν να μειώσουν την «κακή» LDL χοληστερόλη έως και 14% στα άτομα που λαμβάνουν 2.000 έως 3.000 χιλιοστόγραμμα (mg) την ημέρα, δηλώνει ο δρ Levy. Όταν επιλέγετε προϊόν, αναζητήστε τη σφραγίδα ποιότητας (βλ. «Ανησυχείτε για την ασφάλεια των συμπληρωμάτων; Δείτε τι πρέπει να προσέχετε», παρακάτω) και επίσης αναζητήστε ένα προϊόν που να περιέχει εστέρες φυτοστερόλης, συνιστά ο δρ Levy.
Ρύζι κόκκινης μαγιάς. Τα συμπληρώματα ρυζιού κόκκινης μαγιάς παρασκευάζονται από έναν τύπο μαγιάς που αναπτύσσεται στο λευκό ρύζι. Το ρύζι κόκκινης μαγιάς χρησιμοποιείται από χρόνια στην κινεζική ιατρική και σύγχρονες μελέτες δείχνουν ότι τα άτομα που λάμβαναν 2.400 έως 3.600 mg την ημέρα για έξι μήνες μπόρεσαν να μειώσουν την LDL χοληστερόλη κατά 20% έως 25%, αναφέρει ο δρ Levy. Μελέτη του 2008 που δημοσιεύτηκε στην ιατρική επιθεώρηση The American Journal of Cardiology διαπίστωσε ότι το ρύζι κόκκινης μαγιάς ήταν επίσης αποτελεσματικό στη μείωση των θανάτων και της υποτροπιάζουσας καρδιακής προσβολής σε σχεδόν 5.000 άτομα που έλαβαν το συμπλήρωμα μετά από εκδήλωση καρδιακής προσβολής. Αναζητήστε κάποιο προϊόν υψηλής ποιότητας, συνιστά ο δρ Levy, γιατί το ρύζι κόκκινης μαγιάς μπορεί να περιέχει έναν επικίνδυνο επιμολυντή, την κιτρινίνη, η οποία είναι μια τοξίνη που παράγεται από μύκητες και η οποία μπορεί να προκαλέσει τροφική δηλητηρίαση, νεφρική βλάβη και προβλήματα στο ανοσοποιητικό σύστημα.
Υψηλή αρτηριακή πίεση
Κάποια συμπληρώματα έχουν αποδειχθεί αποτελεσματικά στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης, δηλώνει ο δρ Levy.
Κιτρικό ή γλυκινικό μαγνήσιο. Ορισμένα άτομα εμφανίζουν έλλειψη μαγνησίου. Ωστόσο, οι εξετάσεις αίματος δεν μπορούν να ανιχνεύσουν σωστά τα συνολικά επίπεδα μαγνησίου στον οργανισμό, γιατί μεγάλο μέρος του μαγνησίου του σώματος είναι αποθηκευμένο μέσα στα κύτταρα. Πολλά άτομα ανακαλύπτουν την ανεπάρκεια μόνο όταν ένας διατροφολόγος αναλύσει τη διατροφή τους, εξηγεί ο δρ Levy. Στα άτομα αυτά, τα συμπληρώματα μπορούν να αυξήσουν το επίπεδο μαγνησίου και να βοηθήσουν στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης όταν λαμβάνονται μαζί με κλασικές αντιυπερτασικές θεραπείες. Συνήθως χρειάζονται έως έξι εβδομάδες για να παρατηρηθεί η δράση των συμπληρωμάτων. Ωστόσο, δεν μπορούν όλοι να πάρουν μαγνήσιο, ιδίως εάν έχουν νεφρική νόσο, επισημαίνει ο δρ Levy. Γι’ αυτό, θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας ή έναν ειδικό στην ολιστική ιατρική προτού το λάβετε.
Λυκοπένιο. Ένα αντιοξειδωτικό συμπλήρωμα το οποίο μπορεί επίσης να βοηθήσει στη μείωση της υψηλής αρτηριακής πίεσης είναι το λυκοπένιο, μια ουσία που δίνει σε λαχανικά όπως οι ντομάτες το κόκκινο χρώμα τους. Αν και τα προϊόντα με βάση την ντομάτα, συμπεριλαμβανομένης της σάλτσας σε κονσέρβα, περιέχουν λυκοπένιο, οι τροφές αυτές συχνά έχουν μεγάλες ποσότητες νατρίου. Οπότε, σε πολλές περιπτώσεις, είναι καλύτερα να προτιμήσετε το συμπλήρωμα. Για ακόμη μεγαλύτερο όφελος, αναζητήστε κάποιο συμπλήρωμα που να περιέχει επίσης εκχύλισμα ντομάτας, προτείνει ο δρ Levy. Συνήθως, χρειάζονται 15 έως 25 mg λυκοπενίου ημερησίως για να παρατηρηθεί μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Άγχος
Τα προβλήματα άγχους είναι συχνά, ιδίως κατά την εμμηνόπαυση.
Εκχύλισμα χαμομηλιού. Το εκχύλισμα αυτό, το οποίο λαμβάνεται από ένα λουλούδι, χρησιμοποιείται εδώ και χρόνια ως θεραπεία για το άγχος. Το άγχος συχνά συνοδεύεται από αϋπνία και, επομένως, δεν προκαλεί έκπληξη το γεγονός ότι το χαμομήλι συνιστάται επίσης συχνά ως υπναγωγό. Πολλοί άνθρωποι πίνουν ρόφημα χαμομηλιού, αλλά η λήψη συμπληρώματος μπορεί να είναι πιο βολική (και απαιτεί λιγότερες νυχτερινές επισκέψεις στην τουαλέτα εάν ληφθεί πριν από τον ύπνο). Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα που λάμβαναν συμπληρώματα χαμομηλιού είχαν σημαντική μείωση του άγχους, σε σύγκριση με τα άτομα που λάμβαναν εικονικό φάρμακο, αναφέρει ο δρ Levy. Συνήθως, είναι καλύτερα να ξεκινήσετε λαμβάνοντας μία κάψουλα των 220 mg ημερησίως. Αναζητήστε κάποια που να περιέχει 1,2% από μια ουσία που ονομάζεται απηγενίνη.
Ανησυχείτε για την ασφάλεια των συμπληρωμάτων; Δείτε τι πρέπει να προσέχετε
Παρότι ορισμένα συμπληρώματα είναι ενδεχομένως χρήσιμα (ή, τουλάχιστον, αβλαβή), δυστυχώς υπόκεινται σε ανεπαρκείς ρυθμιστικούς ελέγχους και κάποια μπορεί να είναι αναποτελεσματικά ή επικίνδυνα ή μπορεί να περιέχουν επικίνδυνους επιμολυντές. Για να εντοπίσετε τις ασφαλείς επιλογές, θα πρέπει να κάνετε λίγο τον ντετέκτιβ, δηλώνει ο δρ Donald Levy, ιατρικός διευθυντής του Osher Clinical Center for Integrative Medicine στο Brigham and Women’s Hospital και επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ. Προτού λάβετε κάποιο συμπλήρωμα, μιλήστε με τον γιατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλές για τυχόν ιατρικές παθήσεις που έχετε, καθώς και ότι δεν θα αλληλεπιδράσει με άλλα φάρμακα που ίσως λαμβάνετε.
Παρότι οι παρασκευαστές συμπληρωμάτων οφείλουν να τηρούν τους κανόνες του FDA (Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ) σχετικά με την ορθή παρασκευαστική πρακτική, τα περίπου 9.000 προϊόντα που κυκλοφορούν στην αγορά δεν υποβάλλονται υποχρεωτικά σε ελέγχους προκειμένου να διασφαλιστεί ότι πράγματι περιέχουν τα συστατικά που ισχυρίζονται ότι περιέχουν και ότι δεν περιέχουν επιμολυντές, όπως επικίνδυνα βακτήρια, αρσενικό, κάδμιο ή μόλυβδο. Αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει εγγύηση ότι οποιοδήποτε συγκεκριμένο προϊόν είναι αποτελεσματικό ή ασφαλές. Για περισσότερη ασφάλεια, αναζητήστε προϊόντα που έχουν υποβληθεί εθελοντικά σε έλεγχο ποιότητας, ο οποίος πιστοποιείται με μια σφραγίδα στη συσκευασία. Οι πολίτες των ΗΠΑ αναζητούν συνήθως ορισμένα καλά προϊόντα στο U.S. Pharmacopeia, στο ConsumerLab.com και στο NSF International.
