Η υγεία πολλών γυναικών μπορεί να βρίσκεται σε κίνδυνο χωρίς να το γνωρίζουν. Ο προδιαβήτης είναι μια κατάσταση κατά την οποία το επίπεδο σακχάρου στο αίμα είναι αυξημένο, αλλά όχι αρκετά υψηλό ώστε να χαρακτηριστεί διαβήτης.
«Παρότι ο προδιαβήτης προσβάλλει έναν στους τρεις ενήλικες, 9 στα 10 άτομα με προδιαβήτη δεν γνωρίζουν ότι πάσχουν», αναφέρει ο δρ Osama Hamdy, επίκουρος καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ και διευθυντής του κλινικού προγράμματος για την παχυσαρκία στο Κέντρο Διαβήτη Joslin.
Ενώ ο προδιαβήτης δεν έχει συμπτώματα, η παρουσία του μπορεί αθόρυβα να φέρει τα πάνω κάτω στην υγεία σας. Οι πάσχοντες από προδιαβήτη διατρέχουν σχεδόν τους ίδιους καρδιαγγειακούς κινδύνους όπως και τα άτομα με διαβήτη τύπου 2, λέει ο δρ Hamdy. Μια ανάλυση που δημοσιεύθηκε στις 18 Ιουλίου 2020 στο επιστημονικό περιοδικό The BMJ έδειξε ότι ο προδιαβήτης αύξησε τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακής νόσου κατά 15% και θανάτου από οποιαδήποτε αιτία κατά 13%, για διάμεση περίοδο παρακολούθησης 10 ετών περίπου.
Ο κίνδυνος πρόωρου θανάτου ήταν ακόμη υψηλότερος στους πάσχοντες από προδιαβήτη, οι οποίοι είχαν ήδη εναποθέσεις πλάκας στα τοιχώματα των αρτηριών τους. Αυτοί οι άνθρωποι είχαν 36% αυξημένο κίνδυνο θανάτου εντός μιας μέσης περιόδου παρακολούθησης μόλις τριών ετών. Το αυξημένο επίπεδο σακχάρου στο αίμα που παρατηρείται στον προδιαβήτη μπορεί επίσης να προκαλέσει βλάβη στα αιμοφόρα αγγεία που βρίσκονται στο πίσω μέρος του ματιού, προκαλώντας μια πάθηση η οποία ονομάζεται αμφιβληστροειδοπάθεια και μπορεί να οδηγήσει σε τύφλωση.
Υψηλός κίνδυνος εμφάνισης διαβήτη
Εάν δεν αντιμετωπιστεί, ο προδιαβήτης συχνά εξελίσσεται σε κανονικό διαβήτη, μια πάθηση κατά την οποία τα κύτταρα του οργανισμού δεν μπορούν να απορροφήσουν σωστά τη γλυκόζη (σάκχαρο) από το αίμα. Η άνοδος του επιπέδου σακχάρου στο αίμα που προκύπτει μπορεί να οδηγήσει σε ακόμη περισσότερα προβλήματα υγείας. Εκτός από καρδιακή προσβολή, εγκεφαλικό και τύφλωση, τα άτομα με διαβήτη είναι επίσης πιο ευάλωτα σε προβλήματα των νεφρών και σε λοιμώξεις.
«Σχεδόν 15% έως 30% των ατόμων με προδιαβήτη αναπτύσσουν διαβήτη εντός πενταετίας», αναφέρει ο δρ Hamdy.
Εντοπίζοντας τον κίνδυνο
Πώς μπορείτε, επομένως, να μάθετε κατά πόσο διατρέχετε κίνδυνο για προδιαβήτη και αν θα πρέπει να εξεταστείτε; Όλοι όσοι παρουσιάζουν οποιονδήποτε από τους παρακάτω παράγοντες θα πρέπει να εξετάζονται, εξηγεί ο δρ Hamdy:
➤ Βάρος σώματος που σας εντάσσει στην κατηγορία του υπέρβαρου ή παχύσαρκου ατόμου.
➤ Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη τύπου 2 στους συγγενείς πρώτου βαθμού, όπως γονείς ή αδέρφια.
➤ Ιστορικό ακανόνιστης κι όχι συχνής περιόδου, το οποίο ορισμένες φορές σχετίζεται με μια πάθηση που ονομάζεται σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών.
➤ Ενδείξεις αντίστασης στην ινσουλίνη στο δέρμα σας, συμπεριλαμβανομένων σκουρόχρωμων κηλίδων στις μασχάλες ή στις πτυχώσεις του λαιμού (σημεία μια πάθησης που ονομάζεται μελανίζουσα ακάνθωση) ή πολυάριθμων θηλωμάτων.
➤ Διαβήτης κύησης στη διάρκεια της εγκυμοσύνης.
➤ Γέννηση βρέφους με βάρος άνω των 4 κιλών.
Η εξέταση για προδιαβήτη έχει συνήθως δύο μορφές. Οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση, που διατρέχουν ιδιαίτερα υψηλό κίνδυνο τόσο για προδιαβήτη όσο και για διαβήτη, θα πρέπει να υποβάλλονται σε μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (A1c). Η εξέταση αυτή μετρά την ποσότητα του σακχάρου στα μόρια των αιμοσφαιρίων και μπορεί να δώσει στον γιατρό σας μια εικόνα για το επίπεδο του σακχάρου στο αίμα σας κατά το τελευταίο τρίμηνο. «Εάν η μέτρηση της A1c δείξει 5,7% έως 6,4%, θεωρείται ένδειξη προδιαβήτη», εξηγεί ο δρ Hamdy.
Άλλες ενδείξεις προδιαβήτη θεωρούνται ένα επίπεδο σακχάρου νηστείας μεταξύ 100 και 125 mg/dL ή μια τιμή 140 έως 199 mg/dL δύο ώρες μετά την κατανάλωση ενός ειδικού ροφήματος που περιέχει 75 γραμμάρια γλυκόζη (μια διαδικασία που λέγεται τεστ ανοχής γλυκόζης).
Ο διαβήτης δεν είναι αναπόφευκτος
Εάν έχετε προδιαβήτη, η εμφάνιση διαβήτη δεν αποτελεί προδιαγεγραμμένη εξέλιξη. Η πρόληψη είναι δυνατή. Ο καλύτερος τρόπος για να το καταφέρετε είναι να υιοθετήσετε έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής.
Το Εθνικό Πρόγραμμα Πρόληψης Διαβήτη των ΗΠΑ έδειξε ότι τα άτομα με προδιαβήτη, που έκαναν έντονες αλλαγές στον τρόπο ζωής τους μείωσαν την πιθανότητα εμφάνισης διαβήτη για την επόμενη τριετία κατά 58%, επισημαίνει ο δρ Hamdy. Η πιο αποτελεσματική προσέγγιση, αναφέρει, είναι η υιοθέτηση ενός προγράμματος διαχείρισης του βάρους που συνδυάζει συμβουλευτική σε θέματα διατροφής, τουλάχιστον 150 λεπτά άσκησης την εβδομάδα, και μια ποικιλία γνωσιακών συμπεριφορικών αλλαγών, όπως η εκμάθηση στρατηγικών μείωσης του άγχους και η υιοθέτηση πιο υγιεινών διατροφικών συνηθειών που θα μπορείτε να διατηρήσετε μακροπρόθεσμα.
Δεν είναι απαραίτητη η απώλεια μεγάλου βάρους, για τη μείωση του κινδύνου εμφάνισης διαβήτη. Οι ενήλικες υψηλού κινδύνου που έχασαν μόλις 5% έως 7% του αρχικού βάρους τους, δηλαδή περίπου 3,5 έως 5 κιλά για μια γυναίκα 72 κιλών, μείωσαν τον κίνδυνο εμφάνισης διαβήτη κατά 58%.
