Eχουν περάσει είκοσι χρόνια από τότε που το αμερικανικό Ινστιτούτο Ιατρικής δημοσίευσε μια έκθεση-ορόσημο με τίτλο To Err is Human («Τα λάθη είναι ανθρώπινα»). Η έκθεση διαπίστωνε ότι έως και 98.000 άτομα πεθαίνουν κάθε χρόνο από ιατρικά σφάλματα τα οποία θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, πυροδοτώντας μια γενική προσπάθεια για την ασφάλεια των ασθενών, η οποία συνεχίζεται εδώ και δύο δεκαετίες.
Καθώς μεγαλώνετε, το δέρμα σας αλλάζει, και όχι πάντα προς το καλύτερο. Ορισμένα από τα πιο συχνά προβλήματα οφείλονται στις βλάβες που προκαλούνται από την έκθεση στον ήλιο. Σε αυτά περιλαμβάνονται οι σκουρόχρωμες κηλίδες, η τραχιά υφή, οι λεπτές γραμμές και οι ρυτίδες. Τα προϊόντα χημικής απολέπισης (peeling), τα οποία χρησιμοποιούν ένα χημικό διάλυμα για την αφαίρεση της ανώτερης στιβάδας του δέρματος, διαφημίζονται ως τρόπος αντιμετώπισης αυτών των αλλαγών και βελτίωσης του δέρματος. Τα προϊόντα αυτά μπορούν να χρησιμοποιηθούν στο σπίτι, σε ιατρικά κέντρα αισθητικής ή σε δερματολογικό ιατρείο. Το ερώτημα όμως είναι κατά πόσον είναι πραγματικά αποτελεσματικά ή καλά για το δέρμα σας;
Η δρ Hye Jin «Leah» Chung, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Δερματολογίας της Ιατρικής Σχολής του Χάρβαρντ, απαντά πως ναι, οι παράγοντες χημικής απολέπισης μπορούν να βοηθήσουν το δέρμα σας. Ωστόσο, η παραπάνω «έγκριση» συνοδεύεται από μια προειδοποίηση. «Είναι ευεργετικοί εφόσον χρησιμοποιείτε τον σωστό παράγοντα και τη σωστή τεχνική», αναφέρει η δρ Chung. Εάν χρησιμοποιηθούν λανθασμένα, τα προϊόντα χημικής απολέπισης μπορεί να είναι επιβλαβή, ακόμη και να προκαλέσουν εγκαύματα ή αποχρωματισμούς.
Πώς λειτουργούν τα προϊόντα χημικής απολέπισης
Όταν ένα προϊόν απολέπισης εφαρμόζεται στο δέρμα, τα χημικά συστατικά που περιέχει χαλαρώνουν την «κόλλα» που «δένει» τα νεκρά κύτταρα του δέρματος με το υγιές δέρμα κάτω από αυτά και επιτρέπει έτσι την απομάκρυνσή τους. Με τη σωστή χρήση, τα προϊόντα χημικής απολέπισης μπορούν να είναι λιγότερο βλαβερά από τα προϊόντα απολέπισης με κόκκους που απομακρύνουν δυναμικά τα νεκρά κύτταρα. Η διαδικασία αυτή δεν κάνει μόνο την επιδερμίδα σας να φαίνεται πιο φρέσκια, αλλά προάγει και την παραγωγή νέων κυττάρων, βελτιώνοντας την εμφάνιση και την ποιότητα του δέρματός σας με την πάροδο του χρόνου.
Μια απολέπιση στο σπίτι, η οποία θα πρέπει να είναι τόσο δυνατή ώστε να στοχεύει μόνο την ανώτερη στιβάδα του δέρματος, μπορεί να βοηθήσει στη βελτίωση της υφής και σε περιπτώσεις όπου υπάρχει ανομοιόμορφη χρώση (δυσχρωμίες), όπως οι κηλίδες από τον ήλιο, αλλά και ορισμένες λεπτές γραμμές και κηλίδες. Η βαθύτερη, επαγγελματική απολέπιση προχωρά ένα βήμα παραπέρα, στοχεύοντας τις βαθύτερες γραμμές και τις ουλές.
Τύποι προϊόντων απολέπισης
Τα χημικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται σήμερα συχνότερα στην αγορά ανήκουν συνήθως στις ακόλουθες τρεις κατηγορίες, αναφέρει η δρ Chung:
Άλφα υδροξυοξέα (ΑΗΑ). Τα οξέα αυτά απαντώνται εκ φύσεως σε τρόφιμα. Ένα από τα πιο δημοφιλή είναι το γλυκολικό οξύ, το οποίο προέρχεται από το ζαχαροκάλαμο. Υπάρχουν και άλλα, συμπεριλαμβανομένων του γαλακτικού οξέος, από το γάλα, και του μαντελικού οξέος, από τα αμύγδαλα. Η επίδραση των προϊόντων απολέπισης με γλυκολικό οξύ εξαρτάται από το πόσο ισχυρό είναι το προϊόν και τη διάρκεια που παραμένει στο δέρμα σας. Είναι σημαντικό να ακολουθήσετε τις οδηγίες για το πότε πρέπει να εξουδετερώσετε ή να ξεπλύνετε το προϊόν απολέπισης από το δέρμα σας.
Βήτα υδροξυοξέα (BΗΑ). Αυτά τα οξέα προέρχονται επίσης από φρούτα, αλλά είναι λίγο διαφορετικά από τα άλφα υδροξυοξέα, επειδή είναι λιποδιαλυτά, όχι υδατοδιαλυτά. Το σαλικυλικό οξύ, το οποίο προέρχεται από τον κορμό της ιτιάς, είναι το πιο συχνά χρησιμοποιούμενο χημικό προϊόν απολέπισης σε αυτή την κατηγορία. Σε αντίθεση με τα άλφα υδροξυοξέα (ΑΗΑ), δεν χρειάζεται να ξεπλυθεί ή να εξουδετερωθεί μετά την εφαρμογή του.
Τριχλωροοξικό οξύ (TCA). Πρόκειται για άλλον έναν τύπο διαλύματος απολέπισης με οξέα. Η δράση αυτού του τύπου απολέπισης εξαρτάται από το πόσο ισχυρό είναι το προϊόν και από τον αριθμό των στρώσεων του διαλύματος που εφαρμόζονται. Τα ισχυρότερα προϊόντα (με συγκέντρωση μεγαλύτερη από 25 έως 30%) συνήθως διεισδύουν βαθύτερα στο δέρμα και έτσι μπορούν να αντιμετωπίσουν προβλήματα βαθύτερων ουλών ή δυσχρωμιών.
Συνήθη λάθη και συμβουλές για την ασφαλή χρήση
Εάν χρησιμοποιείτε ένα προϊόν απολέπισης, υπάρχουν ορισμένες συμβουλές για ασφαλή χρήση που θα πρέπει να ακολουθείτε, λέει η δρ Chung.
Ξεκινήστε αργά. Για παράδειγμα, η ισχύς των προϊόντων απολέπισης που περιέχουν άλφα υδροξυοξέα μπορεί να διαφέρει, ξεκινώντας από 20% περιεκτικότητα σε οξύ και φτάνοντας στο 70%. «Καλό είναι να ξεκινήσετε με τη χαμηλότερη συγκέντρωση για τη μικρότερη χρονική διάρκεια, δηλαδή 20 έως 30%. Εάν ξεκινήσετε με 70% περιεκτικότητα σε οξύ, έχετε μεγαλύτερες πιθανότητες να προκαλέσετε χημικά εγκαύματα στο δέρμα σας. Μη χρησιμοποιείτε στο σπίτι προϊόντα χημικής απολέπισης υψηλής συγκέντρωσης.
Παρακολουθήστε το δέρμα σας. Πρέπει επίσης να παρακολουθήσετε με προσοχή πώς αντιδρά το δέρμα σας μετά την εφαρμογή των χημικών προϊόντων. Εάν εμφανιστούν φουσκάλες ή νιώσετε δυνατό πόνο σε ορισμένες περιοχές, πρέπει να σταματήσετε την αντίδραση, ξεπλένοντας αμέσως τους χημικούς παράγοντες ή χρησιμοποιώντας εξουδετερωτικούς παράγοντες», επισημαίνει.
Προσοχή στα χέρια και στον λαιμό. Τα προϊόντα απολέπισης που μπορούν να χρησιμοποιηθούν με ασφάλεια στο πρόσωπο ενδεχομένως να προκαλέσουν βλάβες στον λαιμό και στα χέρια. Το πρόσωπο επουλώνεται γρηγορότερα από ό,τι ο λαιμός ή τα χέρια και είναι λιγότερο επιρρεπές σε εγκαύματα.
Απευθυνθείτε σε έναν επαγγελματία. Τα πιο ισχυρά προϊόντα χημικής απολέπισης, που έχουν σχεδιαστεί ώστε να στοχεύουν τις βαθύτερες στιβάδες του δέρματος, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται αποκλειστικά σε επαγγελματικούς χώρους. Στην περίπτωση της απολέπισης με TCA, αυτό ισχύει για κάθε σκεύασμα με συγκέντρωση μεγαλύτερη από 25%, λέει η δρ Chung. Ωστόσο λάβετε υπόψη ότι, ενώ η βαθύτερη απολέπιση από έναν επαγγελματία μπορεί να είναι αποτελεσματική, τα τελευταία χρόνια θεωρείται μάλλον ξεπερασμένη. Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στην αυξανόμενη χρήση δερματολογικών θεραπειών με χρήση λέιζερ, οι οποίες είναι πιο αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση δερματολογικών προβλημάτων σε σύγκριση με τη βαθύτερη απολέπιση. Συνήθως έχουν μικρότερο χρόνο αποθεραπείας και μικρότερο κίνδυνο επιπλοκών, αναφέρει η δρ Chung. «Πλέον διαθέτουμε πολύ καλύτερους τρόπους αντιμετώπισης προβλημάτων όπως οι βαθιές ρυτίδες», αναφέρει.
Γενικά, όμως, η χημική απολέπιση μπορεί να συμπεριλαμβάνεται στο πρόγραμμα που ακολουθείτε για τη φροντίδα του δέρματός σας, με την προϋπόθεση ότι θα επιλέξετε το κατάλληλο προϊόν και ότι θα το χρησιμοποιήσετε σωστά.
