Έξω κάνει ζέστη, αλλά παρ’ όλα αυτά τυλίγεστε με ένα πουλόβερ γιατί μονίμως κρυώνετε. Είναι όλα στο μυαλό σας ή πραγματικά νιώθετε προσωπικά μια παγωνιά; Μην ανησυχείτε. Πολλοί άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας αισθάνονται ότι κρυώνουν και οι πιθανές αιτίες είναι πολλές.
Ένας εκλεπτυσμένος θερμοστάτης
Όλοι χρειάζεται να διατηρούμε μια ορισμένη θερμοκρασία σώματος (περίπου 36,6oC) προκειμένου να συνεχίζονται απρόσκοπτα οι λειτουργίες των πολλών συστημάτων του οργανισμού και οι διάφορες βιολογικές διεργασίες (οι χημικές αντιδράσεις του σώματος).
Αν η θερμοκρασία του σώματος αυξηθεί, όπως συμβαίνει στη διάρκεια μιας δραστηριότητας κατά την οποία η λειτουργία των μυών παράγει θερμότητα, το σώμα μας αποβάλλει θερμοκρασία: ιδρώνουμε και τα αιμοφόρα αγγεία μας διευρύνονται, επιτρέποντας στο δέρμα μας να αποβάλει προς το περιβάλλον την υπερβάλλουσα θερμότητα του σώματος.
Αν η θερμοκρασία του σώματος μειωθεί, ο οργανισμός μας διατηρεί τη θερμότητα του σώματος. «Πολλά πολύ μικρά αιμοφόρα αγγεία που σχηματίζουν δίκτυο συστέλλονται, με αποτέλεσμα να φτάνει λιγότερο αίμα στην επιφάνεια του δέρματος, από όπου αποβάλλεται η θερμότητα», εξηγεί ο δρ David M. Nathan, διευθυντής του Διαβητολογικού Κέντρου και του Κέντρου Κλινικών Ερευνών στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης και καθηγητής Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
Η επίδραση της γήρανσης
Στην πραγματικότητα δεν γνωρίζουμε γιατί ορισμένοι ηλικιωμένοι αισθάνονται ότι κρυώνουν διαρκώς. Σύμφωνα με τον δρα Nathan, είναι απίθανο να αλλάζει η θερμοκρασία σώματος καθώς μεγαλώνουμε. Μπορεί, ωστόσο, να υπάρχουν άλλες, σχετιζόμενες με την ηλικία εξηγήσεις για το αίσθημα του κρύου.
Η μία θεωρία σχετίζεται με την αδράνεια. «Κινείστε λιγότερο, περπατάτε αργά και οι μύες δεν παράγουν τόση θερμότητα όση στο παρελθόν, με αποτέλεσμα να αισθάνεστε κρύο», αναφέρει η δρ Suzanne Salamon, αναπληρώτρια διευθύντρια Γεροντολογίας στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess, που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
Μια άλλη θεωρία συνδέεται με τις σχετιζόμενες με την ηλικία αλλαγές στην όρεξη και στο βάρος. «Εάν με την αύξηση της ηλικίας μειώνεται η όρεξή σας και δεν τρώτε τόσο πολύ, μπορεί να χάσετε λίπος, δηλαδή τη θερμομόνωση του σώματος», εξηγεί ο δρ Nathan.
Υποκείμενες παθήσεις
Μερικές φορές μπορεί να αισθάνεστε κρύο εξαιτίας μιας υποκείμενης πάθησης, όπως οι παρακάτω:
Αναιμία. «Εάν έχετε αναιμία, διαθέτετε λιγότερα ερυθρά αιμοσφαίρια που μεταφέρουν οξυγόνο σε ολόκληρο το σώμα, και αυτό μερικές φορές μπορεί να σας κάνει να αισθάνεστε ότι κρυώνετε», εξηγεί η δρ Salamon.
Υπολειτουργία του θυρεοειδούς. Ο θυρεοειδής αδένας στον λαιμό εκκρίνει τη θυρεοειδική ορμόνη, τον κύριο ρυθμιστή του μεταβολισμού μας (των βιοχημικών διεργασιών στον οργανισμό). «Όταν τα επίπεδα θυρεοειδικής ορμόνης είναι χαμηλά, ο θερμοστάτης ρυθμίζεται πιο χαμηλά και προκαλείται αίσθηση κρύου», εξηγεί ο δρ Nathan.
Περιφερική αρτηριοπάθεια. Η στένωση των αρτηριών στα άκρα, η οποία μπορεί να παρατηρηθεί στον διαβήτη, οδηγεί σε μειωμένη ροή αίματος, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει αίσθηση κρύου στα χέρια ή στα πόδια.
Φαινόμενο Raynaud. Σε αυτή την πάθηση, παρατηρείται μια υπερβολική αντίδραση στο κρύο. «Τα αιμοφόρα αγγεία στα άκρα –ιδίως στα ακροδάχτυλα των χεριών– συστέλλονται, με αποτέλεσμα τα ακροδάχτυλα να κρυώνουν και να γίνονται μπλε ή λευκά λόγω της μειωμένης ροής αίματος», αναφέρει ο δρ Nathan.
Μπερδεύτηκαν τα καλώδια
Μια άλλη πιθανή αιτία που κρυώνετε συνεχώς είναι να έχουν επέλθει ορισμένες αλλαγές στο νευρικό σας σύστημα, που οδηγούν τον εγκέφαλό σας να αντιλαμβάνεται ότι κρυώνετε.
«Κάποιες παθήσεις επηρεάζουν το αυτόνομο νευρικό σύστημα, το οποίο ελέγχει τα αντανακλαστικά που σχετίζονται με τη θερμοκρασία. Μπορεί να έχετε μη φυσιολογικές περιόδους εφίδρωσης και στη συνέχεια κρύα χέρια και πόδια, επειδή κάπου στο νευρικό σας σύστημα τα αυτόνομα νεύρα στέλνουν λανθασμένα σήματα στον εγκέφαλο», εξηγεί ο δρ Nathan.
Ένα τέτοιο παράδειγμα είναι η διαβητική νευροπάθεια, στην οποία ο διαβήτης καταστρέφει τα νεύρα, προκαλώντας αίσθηση μυρμηγκιάσματος στα πόδια. Μπορεί επίσης να σας κάνει να αισθάνεστε κρύο. «Εάν τα νεύρα που ελέγχουν τα μικρά αιμοφόρα αγγεία δεν λειτουργούν φυσιολογικά, μπορεί να μην είστε σε θέση να ρυθμίσετε τη θερμοκρασία του δέρματος στα πόδια και στους άκρους πόδες», αναφέρει ο δρ Nathan.
Άλλες παθήσεις που μπορούν να προκαλέσουν μεικτά σήματα σε σχέση με τη θερμοκρασία είναι το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης, η σκλήρυνση κατά πλάκας ή η νόσος του Πάρκινσον. Ωστόσο, ο δρ David M. Nathan τονίζει πως το γεγονός απλά και μόνο ότι κρυώνετε δεν σημαίνει πως έχετε κάποια από αυτές τις παθήσεις.
Τι πρέπει να κάνετε
Αν έχετε ένα μόνιμο αίσθημα ψύχους το οποίο σας δημιουργεί προβλήματα στις καθημερινές δραστηριότητες ή στον ύπνο, μιλήστε για το θέμα αυτό με τον γιατρό σας στο επόμενο ραντεβού σας. «Θα πραγματοποιούσα έλεγχο για υπολειτουργία του θυρεοειδούς ή για αναιμία, απλώς για να βεβαιωθώ ότι είναι όλα καλά», αναφέρει ο δρ Salamon. «Ωστόσο, είναι σπάνιο κάποιος ηλικιωμένος να σου πει ότι ζεσταίνεται συνέχεια. Πολύ πιο συχνά αναφέρουν ότι κρυώνουν».
Ποια είναι η λύση για να ζεσταθείτε; Να αντιμετωπίσετε τα υποκείμενα νοσήματα και να γίνετε πιο δραστήριοι. «Περπατήστε όσο περισσότερο μπορείτε, αν δεν υπάρχει κίνδυνος, και ασκηθείτε τακτικά, αν δεν το κάνετε ήδη», συνιστά ο δρ Salamon. «Στο μεταξύ, έχετε κοντά σας το πουλόβερ σας».
