Kάνει πολλή ζέστη, ήσασταν όρθια όλη την ημέρα και τώρα ξέρετε τι ακολουθεί: δυσφορία και πρήξιμο στα πόδια και στους αστραγάλους. Αυτό το συχνό πρόβλημα είναι γνώριμο μετά από πολύωρη ορθοστασία, ειδικότερα κατά τη διάρκεια των καλοκαιρινών μηνών.
«Παρατηρείται συχνότερα με την ηλικία, επειδή ορισμένες από τις παθήσεις που το προκαλούν συνήθως εμφανίζονται καθώς μεγαλώνετε», λέει η δρ Jennifer Cluett, παθολόγος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Beth Israel Deaconess Hospital.
Τι είναι το οίδημα
Το πρήξιμο της κνήμης και του άκρου ποδός τις περισσότερες φορές είναι αποτέλεσμα μη φυσιολογικής συσσώρευσης υγρών. Ιατρικά, είναι γνωστό ως οίδημα. Επειδή τα υγρά έχουν την τάση (λόγω βαρύτητας) να κινούνται προς τα κάτω, συσσωρεύεται στα χαμηλότερα μέρη του σώματος. Η υπερβολική κατακράτηση υγρών μπορεί να προκληθεί από πολλά αίτια, όπως η κατανάλωση υπερβολικής ποσότητας αλατιού, η ζέστη, η κατανάλωση αλκοόλ ή η πολύωρη ορθοστασία.
Ενδεχομένως να είστε πιο επιρρεπείς στη δημιουργία οιδήματος εάν είστε μεγαλύτερης ηλικίας, υπέρβαρη ή πάσχετε από φλεβική ανεπάρκεια, η οποία γίνεται ολοένα και συχνότερη σε μεγαλύτερες ηλικίες και χαρακτηρίζεται από τη δυσκολία των φλεβών των ποδιών να προωθήσουν το αίμα, αψηφώντας τη βαρύτητα, ξανά προς την καρδιά.
Οίδημα μπορεί επίσης να προκληθεί από τη χρήση ορισμένων φαρμάκων. Οι συνηθέστεροι «ένοχοι» είναι τα αντικαταθλιπτικά, τα στεροειδή, ορισμένες κατηγορίες φαρμάκων για την αρτηριακή πίεση και οι ορμόνες, όπως αυτές που περιέχονται στη μετεμμηνοπαυσιακή ορμονοθεραπεία ή στα αντισυλληπτικά. Τα φάρμακα αποτελούν συχνή αιτία, λέει η δρ Cluett, επίκουρη καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
«Το οίδημα που σχετίζεται με φάρμακα συνήθως υποχωρεί με τη διακοπή του φαρμάκου ή τη μείωση της δόσης», εξηγεί.
Όμως, ακόμη και αν υποψιάζεστε ότι το οίδημα στα πόδια σας οφείλεται σε κάποιο φάρμακο που λαμβάνετε, να συμβουλεύεστε πάντα τον γιατρό σας πριν διακόψετε τη χρήση του. Το οίδημα μερικές φορές συνδέεται με μια παθολογική κατάσταση, όπως θρόμβωση στο πόδι, φλεγμονή, τραυματισμός ή –λιγότερο συχνά– καρδιακή, νεφρική ή ηπατική ανεπάρκεια.
Ενδείξεις προβλημάτων
Ενώ στις περισσότερες περιπτώσεις η αιτία του οιδήματος είναι ακίνδυνη, ενδείξεις για τις οποίες θα πρέπει να ενημερώσετε τον γιατρό σας είναι, μεταξύ άλλων, οι εξής:
Εμφάνιση οιδήματος μόνο στο ένα πόδι. «Γενικά, το ασύμμετρο οίδημα κρούει τον κώδωνα του κινδύνου για την ύπαρξη μεγαλύτερου προβλήματος», προειδοποιεί η δρ Cluett. «Φυσικά, σοβαρά προβλήματα μπορούν να προκαλέσουν οίδημα και στα δύο πόδια, αλλά, όταν πρήζεται μόνο το ένα πόδι, σημαίνει πραγματικά ότι υπάρχει ένα τοπικό πρόβλημα που επηρεάζει μόνο το ένα πόδι, όπως μια φλεγμονή, ένας θρόμβος ή τραυματισμός».
Αιφνίδια αλλαγή. Κάτι άλλο που πρέπει να προσέξετε είναι εάν το οίδημα εμφανίζεται ξαφνικά ή είναι διαφορετικό από αυτό που παρατηρείτε συνήθως.
Το οίδημα συνοδεύεται από άλλα συμπτώματα. Θα πρέπει επίσης να τηλεφωνήσετε στον γιατρό σας εάν το οίδημα συνοδεύεται από ερυθρότητα και πόνο, πυρετό, δύσπνοια, πόνο στο στήθος ή αίσθηση πίεσης.
Αντιμετώπιση του οιδήματος
Εάν το οίδημά σας δεν οφείλεται σε παθολογική κατάσταση, υπάρχουν ορισμένα μέτρα που μπορείτε να λάβετε στο σπίτι, για να ανακουφιστείτε.
Μειώστε την κατανάλωση αλατιού. Το νάτριο μπορεί να προκαλέσει κατακράτηση νερού στον οργανισμό, επομένως προσπαθήστε να καταναλώνετε λιγότερο. Για να το καταφέρετε, φυλάξτε την αλατιέρα και διαβάζετε προσεκτικά τις ετικέτες των τροφίμων για να αποφύγετε αυτά που έχουν υψηλή περιεκτικότητα σε νάτριο.
Τοποθετήστε τα πόδια σας λίγο ψηλότερα. Εάν έχετε λίγο χρόνο, σηκώστε τα πόδια πάνω από το ύψος της καρδιάς, όταν κάθεστε ή ξαπλώνετε. Με τον τρόπο αυτό μειώνετε το πρήξιμο, όπως και αν τοποθετήσετε ένα μαξιλάρι κάτω από τα πόδια σας στη διάρκεια της νύχτας ενώ κοιμάστε.
Φορέστε κάλτσες στήριξης. Εάν έχετε φλεβική ανεπάρκεια, οι κάλτσες στήριξης, οι οποίες πιέζουν τις φλέβες στα πόδια σας, ώστε να βοηθήσουν το αίμα να επιστρέφει στην καρδιά, μπορούν να βοηθήσουν στη μείωση του οιδήματος.
Κινηθείτε περισσότερο. Ασκήσεις όπως το περπάτημα, οι περιστροφικές κινήσεις των αστραγάλων και οι διατάσεις μπορούν επίσης να μειώσουν το οίδημα, βοηθώντας το αίμα να επιστρέψει προς την καρδιά.
Πρόληψη σχετιζόμενων προβλημάτων. Σε ορισμένες περιπτώσεις, το χρόνιο οίδημα προκαλεί δερματικά προβλήματα. «Εάν φροντίζετε καλά το δέρμα σας, θα μειώσετε τον κίνδυνο φλεγμονής.
Χρησιμοποιήστε ενυδατικές κρέμες για την πρόληψη του ξηρού, σκασμένου δέρματος που μπορεί να αποτελέσει είσοδο μολύνσεων», λέει η δρ Cluett.
