Oταν ακούτε για καρδιακή προσβολή, πιθανότατα φαντάζεστε μια πολύ δραματική σκηνή όπου κάποιος αισθάνεται έναν έντονο πόνο στον θώρακα, φέρνει το χέρι στο στήθος και πέφτει στο έδαφος χωρίς τις αισθήσεις του.
Στην πραγματικότητα όμως, οι καρδιακές προσβολές σήμερα δεν είναι συνήθως τόσο θεαματικές. Ορισμένες δεν προκαλούν καθόλου συμπτώματα ή προκαλούν ήπια μόνο συμπτώματα, τα οποία είναι τόσο κοινά, που οι άνθρωποι τα μπερδεύουν με κάτι άλλο – με καούρα στο στομάχι επειδή έφαγαν κάτι βαρύ, με κούραση ή θλάση στους μυς του θωρακικού τοιχώματος.
«Η πραγματική συχνότητα εμφάνισης των σιωπηλών καρδιακών προσβολών δεν είναι γνωστή, δεδομένου ότι εξ ορισμού περνούν απαρατήρητες», δηλώνει η δρ Michelle O’Donoghue, από τους κύριους ερευνητές της Ομάδας Μελέτης TIMI, μιας ακαδημαϊκής ερευνητικής ομάδας η οποία μελετά την καρδιαγγειακή νόσο στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital. «Ωστόσο, εκτιμήσεις την τοποθετούν κάπου ανάμεσα στο 20% έως 60% του συνόλου των καρδιακών προσβολών.» Οι άνδρες και οι γυναίκες κινδυνεύουν εξίσου, προσθέτει.
Αναγνώριση μιας σιωπηλής καρδιακής προσβολής
Οι άνθρωποι πολλές φορές δεν μαθαίνουν ότι έχουν υποστεί καρδιακή προσβολή, παρά μόνο όταν κάνουν ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ) ή τεστ κοπώσεως και ο γιατρός παρατηρήσει κάποια σημεία που υποδηλώνουν βλάβη στην καρδιά. Όπως και στις κλασικές καρδιακές προσβολές που προκαλούν συμπτώματα, η σιωπηλή καρδιακή προσβολή σχετίζεται με απόφραξη κάποιου αγγείου και διακοπή της ροής του αίματος προς την καρδιά. Αυτό προκαλεί βλάβες και ουλές σε τμήμα του μυοκαρδίου (του μυ της καρδιάς), οι οποίες εντοπίζονται με το καρδιογράφημα.
Δυστυχώς, αν και μια καρδιακή προσβολή μπορεί να περάσει απαρατήρητη, η βλάβη που προκαλεί είναι πραγματική και δημιουργεί υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή ανεπάρκεια ή νέα καρδιακή προσβολή στο μέλλον.
Λάβετε μέτρα μετά από μια σιωπηλή καρδιακή προσβολή
Αν πράγματι μάθετε ότι έχετε υποστεί σιωπηλή καρδιακή προσβολή, θα πρέπει να λάβετε μέτρα για να αποτρέψετε ή να ελέγξετε τους καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου, όπως την υψηλή αρτηριακή πίεση, την υψηλή χοληστερόλη ή τον διαβήτη, οι οποίοι μπορεί να καταστήσουν πιο πιθανή μια νέα καρδιακή προσβολή.
Οι γιατροί δεν κατανοούν πλήρως γιατί κάποιοι άνθρωποι δεν εμφανίζουν συμπτώματα –ή εμφανίζουν μόνο ήπια ή ασυνήθιστα συμπτώματα– στη διάρκεια μιας καρδιακής προσβολής, δηλώνει η δρ O’Donoghue. Για την καλύτερη αναγνώριση των σιωπηλών καρδιακών προσβολών απαιτείται περισσότερη εκπαίδευση σχετικά με τα λιγότερο συχνά συμπτώματα, τα οποία πολλές φορές διαφέρουν αρκετά από αυτά που φαντάζονται οι περισσότεροι.
«Νομίζω ότι η μεγαλύτερη παρανόηση σχετικά με την καρδιακή προσβολή είναι ότι η ενόχληση στον θώρακα είναι “επώδυνη” – στην πραγματικότητα, οι περισσότεροι ασθενείς περιγράφουν την ενόχληση στον θώρακα ως αίσθηση βάρους ή σύσφιγξης, η οποία μπορεί να είναι αρκετά ήπιας έντασης», αναφέρει η δρ O’Donoghue. «Οι γυναίκες μπορεί επίσης να εμφανίσουν πιο άτυπα συμπτώματα, όπως δύσπνοια, ναυτία, εφίδρωση και μούδιασμα στον αριστερό βραχίονα ή στο αριστερό σαγόνι».
Αν εμφανίσετε αυτά τα συμπτώματα, είναι καλύτερα να κάνετε αμέσως εξετάσεις. Ακόμη κι αν τελικά αποδειχθεί ότι δεν σχετίζονται με την καρδιά, καλύτερα να είστε ασφαλείς παρά να το μετανιώσετε αργότερα.
Αντιμετώπιση των παραγόντων κινδύνου
«Δεδομένου ότι τα συμπτώματα της καρδιακής προσβολής μπορεί να περνούν απαρατήρητα, είναι σημαντικό να συνεχίσετε την τακτική παρακολούθηση με τον γιατρό πρωτοβάθμιας φροντίδας», συνιστά η δρ O’Donoghue. Ο γιατρός μπορεί να ζητήσει περιοδικά ηλεκτροκαρδιογραφήματα. «Εάν εντοπιστεί σιωπηλή καρδιακή προσβολή, αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω εξετάσεις και κατάλληλες θεραπείες, έτσι ώστε να διασφαλιστεί ότι δεν θα εμφανιστεί νέα καρδιακή προσβολή και ότι το μυοκάρδιο είναι προστατευμένο», εξηγεί η δρ O’Donoghue.
Οι προληπτικές ενέργειες σας βοηθούν επίσης να διασφαλίσετε ότι η καρδιά σας είναι υγιής και ότι οι τυχόν παράγοντες κινδύνου που έχετε για καρδιαγγειακή νόσο αντιμετωπίζονται επαρκώς.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής, όπως η βελτίωση της διατροφής, η διακοπή του καπνίσματος και η άσκηση, συμβάλλουν στην προστασία σας από πρόσθετα καρδιολογικά προβλήματα, τονίζει η δρ O’Donoghue, ακόμη και αν έχετε ήδη υποστεί σιωπηλή καρδιακή προσβολή.
Φερθείτε έξυπνα!
Ακολουθήστε τα παρακάτω βήματα για να αποφύγετε την καρδιαγγειακή νόσο:
Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τους παράγοντες κινδύνου. Εντοπίστε στοιχεία στο ιατρικό σας ιστορικό τα οποία μπορεί να σας θέτουν σε υψηλότερο κίνδυνο για καρδιακή προσβολή, όπως υψηλή αρτηριακή πίεση, υψηλή χοληστερόλη, οικογενειακό ιστορικό καρδιοπάθειας και διαβήτη. Μην ξεχάσετε να αναφέρετε παράγοντες κινδύνου που αφορούν ειδικά τις γυναίκες, όπως ιστορικό πρώιμης εμμηνόπαυσης (πριν την ηλικία των 40 ετών) ή προηγούμενο επεισόδιο προεκλαμψίας (μια εν δυνάμει απειλητική για τη ζωή επιπλοκή της εγκυμοσύνης, η οποία χαρακτηρίζεται από υψηλή αρτηριακή πίεση και πρωτεΐνη στα ούρα).
Εξετάστε τους παράγοντες κινδύνου με τον γιατρό σας. Θα πρέπει να γνωρίζετε ότι ο κίνδυνος για καρδιολογικά προβλήματα μπορεί να αυξηθεί μετά την εμμηνόπαυση ή αν υπάρξουν αλλαγές στην υγεία σας.
Κάντε εξετάσεις. Παρακολουθείτε την αρτηριακή σας πίεση και εξετάστε το ενδεχόμενο να ελεγχθείτε για διαβήτη εάν έχετε παράγοντες κινδύνου, όπως οικογενειακό ιστορικό της νόσου, αν είστε υπέρβαρη ή παχύσαρκη ή αν εμφανίσατε διαβήτη κύησης κατά την εγκυμοσύνη.
Υιοθετήστε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Προτιμήστε μια διατροφή που είναι υγιεινή για την καρδιά, δηλαδή πλούσια σε φρούτα και λαχανικά, δημητριακά ολικής άλεσης και υγιεινά λιπαρά, και με χαμηλή περιεκτικότητα σε επεξεργασμένες τροφές, κορεσμένα λίπη και ζάχαρη. Είναι επίσης σημαντικό να ασκείστε τακτικά και να έχετε επαρκείς ώρες ποιοτικού ύπνου. Θα πρέπει επίσης να φροντίσετε να μειώσετε τα επίπεδα του στρες.
