HARVARD HEALTH PUBLISHING
Ακούστε το άρθρο
Eίναι κάπως δύσκολο να προσδιορίσει κανείς το φυσιολογικό όσον αφορά την έμμηνο ρύση. Αυτό που είναι συνηθισμένο για μια γυναίκα μπορεί να μην είναι για μια άλλη. Για παράδειγμα, παρότι το σύνηθες διάστημα από την έναρξη ενός έμμηνου κύκλου μέχρι τον επόμενο είναι 28 ημέρες, το εύρος ενός υγιούς κύκλου μπορεί να κυμαίνεται από 21 έως 35 ημέρες.
Καθώς πλησιάζετε στην εμμηνόπαυση –η οποία ορίζεται ως ένα έτος από την τελευταία περίοδο–, ό,τι είναι συνηθισμένο για εσάς μπορεί επίσης να αλλάξει. Κατά το μεταβατικό διάστημα που προηγείται της εμμηνόπαυσης, το οποίο οι γιατροί ονομάζουν περιεμμηνόπαυση ή κλιμακτήριο, η διάρκεια του κύκλου της γυναίκας συχνά μεταβάλλεται. Η αιμορραγία μπορεί να γίνει πιο έντονη ή πιο ελαφριά.
Μπορεί ακόμη, περιστασιακά, να προσπεράσετε έναν κύκλο. Προσθέτοντας αυτές τις μεταβολές στις υπάρχουσες ατομικές παραλλαγές κάθε γυναίκας, μπορεί να είναι δύσκολο να διακρίνει κανείς τι συνιστά πρόβλημα και τι όχι.
Ζητήσαμε από τη δρα Karen Carlson, ειδική παθολόγο και αναπληρώτρια καθηγήτρια στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ, να μας δώσει κάποιες κατευθυντήριες οδηγίες τις οποίες οι γυναίκες να μπορούν να εφαρμόσουν ώστε να διακρίνουν ποιες μεταβολές αποτελούν φυσιολογικές παραλλαγές και ποιες θα πρέπει να αναφέρουν στον γιατρό. Διαβάστε τις απαντήσεις της.
Ερ. Είναι σύνηθες οι γυναίκες να εμφανίζουν μεταβολές στην εμμηνορρυσία κατά την κλιμακτήριο;
Απ. Μεταβολές στην εμμηνορρυσία είναι αναμενόμενες κατά την περιεμμηνόπαυση, η οποία ξεκινά κατά μέσο όρο τέσσερα χρόνια πριν από την τελευταία έμμηνο ρύση.
Ερ. Τι είδους μεταβολές θεωρούνται κανονικές τα χρόνια που προηγούνται της εμμηνόπαυσης;
Απ. Οι κύκλοι συχνά γίνονται συντομότεροι καθώς η γυναίκα μπαίνει στην όψιμη αναπαραγωγική ηλικία, στη δεκαετία των 40. Με την έναρξη της κλιμακτηρίου, τα διαστήματα ανάμεσα στις περιόδους αρχίζουν να γίνονται μεγαλύτερα. Πιο έντονες αλλαγές στην εμμηνορρυσία είναι δυνατό να παρουσιαστούν, όπως να «χαθεί» μια περίοδος και περιστασιακά να υπάρξουν περιπτώσεις εντονότερης αιμορραγίας. Έπειτα από αρκετά χρόνια αστάθειας, η έμμηνος ρύση σταματά εντελώς. Είναι σημαντικό να σημειωθεί ότι δεν υπάρχει ένα σταθερό μοτίβο, έτσι οι γυναίκες δεν θα πρέπει να διστάζουν να συμβουλευτούν τον γιατρό τους εάν κάτι τις προβληματίζει.
Ερ. Υπάρχουν ορισμένοι τύποι αιμορραγίας που θα πρέπει να αναφέρονται στον γιατρό;
Απ. Συνήθως η πιο έντονη ή παρατεταμένη ροή αίματος (πάνω από επτά ημέρες) αποτελεί λόγο μεγαλύτερης ανησυχίας από ό,τι η απουσία ροής. Η συνεχιζόμενη μη ομαλή αιμορραγία ή το να υπάρχουν σταγόνες αίματος μεταξύ των περιόδων δεν είναι κάτι συνηθισμένο και θα πρέπει να αναφέρεται στον γιατρό. Έχετε υπόψη ότι η πιθανότητα εγκυμοσύνης παραμένει εάν έχετε προσπεράσει μια περίοδο, αν και η γονιμότητα μειώνεται σταδιακά όσο πλησιάζει η εμμηνόπαυση.
Ερ. Πόσο θα πρέπει να περιμένει μια γυναίκα πριν επικοινωνήσει με τον γιατρό της; Αρκεί να έχει έναν μη φυσιολογικό κύκλο ή είναι προτιμότερο να περιμένει μερικούς κύκλους;
Απ. Εξαρτάται από το πόσο έντονη είναι η αλλαγή. Ένα μοναδικό επεισόδιο πολύ έντονης προεμμηνοπαυσιακής αιμορραγίας ξαφνικά, θα πρέπει να ακολουθείται από επικοινωνία με τον γιατρό ώστε να το αναφέρετε. Μια γυναίκα που κανονικά έχει κύκλο μεγαλύτερης διάρκειας ή προσπερνά μια περίοδο (εάν δεν υπάρχει πιθανότητα εγκυμοσύνης), έχει νόημα να κρατήσει ημερολόγιο εμμηνορρυσίας για μερικούς κύκλους και μετά να το συζητήσει με τον γιατρό της.
Ερ. Ποιες καταστάσεις είναι δυνατό να προκαλέσουν μη φυσιολογική αιμορραγία; Υπάρχει θεραπευτική αντιμετώπιση για καθεμία από αυτές;
Απ. Η μη φυσιολογική αιμορραγία κατά την κλιμακτήριο συχνά προκαλείται από τις δραστικές ορμονικές αλλαγές που συμβαίνουν σε αυτή τη φάση της αναπαραγωγικής ζωής της γυναίκας.
Άλλα συχνά αίτια αιμορραγίας περιλαμβάνουν προβλήματα της μήτρας, όπως ινομυώματα (καλοήθεις όγκοι από μυϊκό ή ινώδη ιστό οι οποίοι αναπτύσσονται στο εσωτερικό ή πάνω στη μήτρα ή και γύρω της), πολύποδες (μη καρκινικές περιοχές υπερπλασίας του ιστού του ενδομητρίου εντός της μήτρας) και αδενομύωση (μια πάθηση όπου ιστός που κανονικά καλύπτει την εσωτερική επιφάνεια της μήτρας, το ενδομήτριο, διεισδύει στα τοιχώματά της, στο μυομήτριο). Στην αδενομύωση, ο έκτοπος ιστός εξακολουθεί να ανταποκρίνεται στις ορμόνες, οδηγώντας σε πάχυνση και αιμορραγία κατά την έμμηνο ρύση, γεγονός που μπορεί να προκαλέσει δυσφορία ή ακανόνιστες περιόδους.
Η αιμορραγία μπορεί επίσης να προκύψει από προβλήματα που δημιουργούν οι θρόμβοι στο αίμα ή να πυροδοτηθεί από ορισμένα φάρμακα. Λιγότερο συχνά, αίτια της αιμορραγίας μπορεί να είναι ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας ή προκαρκινικές αλλοιώσεις (υπερπλασία) ή καρκίνος του ενδομητρίου. Όλες οι παραπάνω παθήσεις είναι δυνατό να θεραπευτούν.
Ερ. Εάν μια γυναίκα έχει μη φυσιολογική αιμορραγία, σε τι είδους εξετάσεις πρέπει να αναμένει ότι θα υποβληθεί;
Aπ. Ο γιατρός σας μπορεί να θελήσει να σας συνταγογραφήσει αιματολογικές εξετάσεις, όπως μια πλήρη ανάλυση αίματος, προκειμένου να ελέγξει την ύπαρξη αναιμίας και να αποκλείσει ενδεχόμενη εγκυμοσύνη. Ίσως σας συστήσει να υποβληθείτε σε υπέρηχο της πυέλου, ώστε να διερευνήσει πιθανό πρόβλημα της μήτρας, όπως ένα ινομύωμα ή ένας πολύποδας, και να μετρήσει το πάχος του ενδομητρίου.
Μερικές φορές είναι απαραίτητη η διενέργεια βιοψίας του ενδομητρίου. Οι συνήθεις εξετάσεις αίματος για έλεγχο του επιπέδου των ορμονών συχνά δεν είναι χρήσιμες.
Ερ. Η αιμορραγία αποτελεί πρόβλημα εάν έχει ήδη περάσει ένας χρόνος από την τελευταία έμμηνο ρύση;
Απ. Δεν θα πρέπει ποτέ να παραβλέπετε οποιοδήποτε περιστατικό αιμορραγίας μετά την εμμηνόπαυση, ακόμη και σταγόνες ή καφετιές κηλίδες που μοιάζουν με παλιό αίμα. Πάντα αναφέρετε τέτοια περιστατικά στον γιατρό σας.
Παρότι η πλειονότητα των περιπτώσεων αιμορραγίας μετά την εμμηνόπαυση δεν οφείλονται σε καρκίνο, ακόμη και ένα και μοναδικό επεισόδιο μπορεί να αποτελεί σύμπτωμα καρκίνου του ενδομητρίου (του βλεννογόνου που επενδύει το εσωτερικό της μήτρας) και είναι απαραίτητο να αξιολογείται διεξοδικά.
