HARVARD HEALTH PUBLISHING
Ακούστε το άρθρο
Η τήρηση μιας φαρμακευτικής αγωγής μπορεί να είναι μια δύσκολη υπόθεση για τον καθένα. Μπορεί όμως να γίνει ακόμη πιο δύσκολη όταν τα φάρμακα είναι σε μορφή σταγόνων, γέλης, λοσιόν, ενέσεων, σπρέι ή εκνεφώματος.
Η λήψη τους μπορεί να είναι δύσκολη και αυτό σημαίνει ότι μπορεί να μη λάβετε τη σωστή δόση, ιδίως αν έχετε τρέμουλο ή αδυναμία στα χέρια.
«Η χρήση υπερβολικά μεγάλης ποσότητας φαρμάκου μπορεί να οδηγήσει σε ερεθισμό, ανεπιθύμητες ενέργειες ή εξάντληση του φαρμάκου πριν από την ημερομηνία που μπορεί να εγκριθεί νέα αγορά από το ασφαλιστικό ταμείο. Η χρήση πολύ λίγης ποσότητας μπορεί να μην είναι αρκετή για την αντιμετώπιση της πάθησής σας», εξηγεί η Joanne Doyle Petrongolo, φαρμακοποιός στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης, που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
Τα καλά νέα: Ορισμένα φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν με κάποιες μικροσυσκευές οι οποίες διευκολύνουν τη λήψη τους. Δείτε τα παρακάτω.
Οδηγοί για οφθαλμικές σταγόνες
Υπάρχουν δύο είδη συσκευών που χρησιμοποιούνται συνήθως για τις οφθαλμικές σταγόνες. Η μία διαθέτει μεγάλα πτερύγια, τα οποία τοποθετούνται στα πλαϊνά του φιαλιδίου με τις οφθαλμικές σταγόνες. «Πιέζετε τα πτερύγια φέρνοντάς τα πιο κοντά, το οποίο είναι ευκολότερο από το να πιέσετε το μικροσκοπικό φιαλίδιο», εξηγεί η Doyle Petrongolo.
Η άλλη συσκευή είναι ένα μικρό κύπελλο που εφαρμόζει γύρω από το μάτι σας. Το φιαλίδιο με τις οφθαλμικές σταγόνες κουμπώνει στο κύπελλο, το οποίο κατευθύνει τις σταγόνες στο μάτι σας, κρατώντας το φιαλίδιο σταθερό καθώς το πιέζετε.
Κόστος: περίπου 10-15 δολάρια.
Βοηθήματα χορήγησης ένεσης
Η χορήγηση ένεσης στον εαυτό σας μπορεί να είναι δυσάρεστη, άσχετα από τα μέσα που χρησιμοποιείτε. Κάποια βοηθήματα, όμως, μπορούν τουλάχιστον να κάνουν τη διαδικασία λιγότερο δύσκολη.
Τα βοηθήματα χορήγησης ένεσης εφαρμόζονται στην άκρη της προγεμισμένης συσκευής τύπου πένας που τοποθετείτε στο δέρμα σας. Το βοήθημα μπορεί να μοιάζει με μικρό ιπτάμενο δίσκο ή με ένα μικρό τόξο. Όταν τοποθετείτε το βοήθημα στο δέρμα, μένει στη θέση του και οδηγεί τη συσκευή τύπου πένας στο σωστό σημείο.
Αν το φάρμακό σας διατίθεται σε προγεμισμένη σύριγγα (όπως η βιταμίνη Β12 ή η τεστοστερόνη) ή αν γεμίζετε μια δική σας σύριγγα, μπορείτε να την τοποθετήσετε σε μια συσκευή ένεσης για αυτόματη χορήγηση, μετατρέποντάς τη στην ουσία σε μια πιο εύχρηστη συσκευή τύπου πένας.
«Τοποθετείτε τη σύριγγα στη συσκευή χορήγησης ένεσης, τη βάζετε πάνω στο δέρμα και στη συνέχεια πατάτε ένα κουμπί ενεργοποίησης για να στείλετε τη βελόνα μέσα στο δέρμα σας», εξηγεί η Doyle Petrongolo.
Αν δυσκολεύεστε να δείτε τη δόση του φαρμάκου που βάζετε στη σύριγγα, μπορείτε να δοκιμάσετε να χρησιμοποιήσετε έναν μεγεθυντικό φακό σύριγγας, ο οποίος μεγαλώνει τους αριθμούς και τις γραμμές που αναγράφονται στη σύριγγα.
Κόστος: περίπου 10-25 δολάρια.
Oρισμένα φάρμακα μπορούν να χρησιμοποιηθούν με κάποιες μικροσυσκευές οι οποίες διευκολύνουν τη λήψη τους.
Αεροθάλαμος (spacer) για συσκευή εισπνοών
Η χρήση της συσκευής εισπνοών (μιας συσκευής που χορηγεί ένα φάρμακο σε υγρή μορφή ή σε σκόνη ως εισπνεόμενο εκνέφωμα μέσω ενός στοματικού εξαρτήματος) απαιτεί συντονισμό και δυνατούς πνεύμονες.
Στον συνηθισμένο σχεδιασμό, τοποθετείτε το στοματικό εξάρτημα μέσα στο στόμα σας και στη συνέχεια πατάτε το κάνιστρο που περιέχει το φάρμακο για να ενεργοποιήσετε τη χορήγηση. Συγχρόνως, εισπνέετε γρήγορα και βαθιά για να ρουφήξετε το φαρμακευτικό εκνέφωμα βαθιά μέσα στους πνεύμονες.
«Σε ορισμένους ανθρώπους, όμως, το φάρμακο φτάνει απλώς μέχρι το πίσω μέρος της στοματικής κοιλότητας ή παρεμποδίζεται από τη γλώσσα», σχολιάζει η Doyle Petrongolo.
Η Petrongolo συνιστά να χρησιμοποιήσετε έναν αεροθάλαμο (spacer), δηλαδή έναν σωλήνα που εφαρμόζει στην άκρη του στοματικού εξαρτήματος της συσκευής εισπνοών. Το άλλο άκρο του σωλήνα μπαίνει μέσα στο στόμα.
Όταν ψεκάζετε το φάρμακο, αυτό εναιωρείται στον αεροθάλαμο, γεγονός που σας επιτρέπει να εισπνεύσετε το εκνέφωμα με πιο αργό ρυθμό.
«Αναζητήστε έναν αεροθάλαμο με ήχο σαν σφύριγμα, ο οποίος σας επιτρέπει να γνωρίζετε αν εισπνέετε πολύ γρήγορα ή πολύ αργά», προτείνει η Doyle Petrongolo.
Κόστος: από 15 δολάρια και πάνω.
Συσκευές συμπίεσης σωληναρίων
Τα τοπικά φάρμακα, όπως οι κρέμες ή οι γέλες (τζελ), στην αρχή βγαίνουν εύκολα από το σωληνάριο. Καθώς όμως το σωληνάριο αδειάζει, απαιτείται περισσότερη προσπάθεια. Αυτό είναι δύσκολο εάν έχετε προβλήματα στα χέρια.
Οι συσκευές συμπίεσης σωληναρίων μπορούν να βοηθήσουν. Διατίθενται σε διάφορα στιλ, όπως για παράδειγμα σε σχήμα κλειδιού, το οποίο τοποθετείτε στην άκρη του σωληναρίου και το στρέφετε (με αποτέλεσμα να τυλίγεται το άδειο άκρο, ωθώντας το φάρμακο προς το άνοιγμα) ή σε σχήμα επίπεδου πλαστικού δίσκου με μια λεπτή σχισμή στην οποία τοποθετείτε την άκρη του σωληναρίου και ολισθαίνετε τη συσκευή προς το άνοιγμα του σωληναρίου.
Αν δυσκολεύεστε να στρέψετε το κλειδί ή να γλιστρήσετε τον δίσκο, δοκιμάστε μια συσκευή συμπίεσης σωληναρίου που λειτουργεί με το ένα χέρι, μια συσκευή σε σχήμα σφήνας, την οποία τοποθετείτε στο σωληνάριο και την πιέζετε για να βγει το φάρμακο.
Κόστος: από 2 δολάρια και πάνω.
Πού μπορείτε να βρείτε αυτά τα εργαλεία;
Μπορεί κανείς να βρει αυτές τις συσκευές στα φαρμακεία, στα πολυκαταστήματα, στα καταστήματα ιατρικών προμηθειών ή στο διαδίκτυο.
Αν τα εργαλεία δεν σας βοηθούν, ζητήστε από τον φαρμακοποιό σας να σας προτείνει κάποιο ή δείτε έναν εργοθεραπευτή.
«Στόχος είναι», δηλώνει η Doyle Petrongolo, «να τηρήσετε τη φαρμακευτική σας αγωγή, έτσι ώστε να μείνετε υγιείς και ανεξάρτητοι».
