Οι τροφές που μειώνουν τη φλεγμονή στο σώμα έχουν γίνει πολύ δημοφιλείς στις μέρες μας – όχι χωρίς λόγο. Η μακροχρόνια κατανάλωση αυτών των τροφών έχει συνδεθεί με χαμηλότερο κίνδυνο για πολλές παθήσεις, όπως είναι τα καρδιαγγειακά προβλήματα και τα χρόνια νοσήματα, όπως ο διαβήτης.
Μπορεί όμως μια δίαιτα πλούσια σε αντιφλεγμονώδεις τροφές να βοηθήσει και τις αρθρώσεις σας;
«Οι έρευνες δείχνουν ότι υπάρχει όφελος σε επίπεδο πρόληψης», δηλώνει η Natalie McCormick, υπότροφος ερευνήτρια Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Χάρβαρντ.
«Μελέτες όπως η Μελέτη για την υγεία των νοσηλευτών έχουν διαπιστώσει πως μια αντιφλεγμονώδης διατροφή μπορεί όχι μόνο να συμβάλει στην πρόληψη της αρθρίτιδας, αλλά και να αποτρέψει παθήσεις όπως η καρδιοπάθεια και ο διαβήτης, τις οποίες έχουν περισσότερες πιθανότητες να αναπτύξουν τα άτομα με αρθρίτιδα». Ακολουθώντας μια υγιεινή διατροφή μπορεί με τα χρόνια να είστε λιγότερο επιρρεπείς σε παθήσεις όπως η ουρική αρθρίτιδα ή άλλοι τύποι αρθρίτιδας.
Το όφελος είναι λιγότερο σαφές εάν έχετε ήδη προβλήματα στις αρθρώσεις, αναφέρει η Natalie McCormick. Και πάλι όμως μπορεί να βοηθήσει.
«Η διατροφή μπορεί να είναι μέρος της αντιμετώπισης της νόσου», προσθέτει. «Αλλά δεν αποτελεί πανάκεια από μόνη της για τον πόνο των αρθρώσεων».
Τι είναι η φλεγμονή
Φλεγμονή στον οργανισμό αναπτύσσεται όταν το ανοσοποιητικό σύστημα αναλαμβάνει δράση για να θεραπεύσει μια λοίμωξη ή ένα τραύμα, στέλνοντας έναν στρατό από λευκά αιμοσφαίρια. Εάν κοπείτε, η περιοχή γύρω από το κόψιμο μπορεί να γίνει κόκκινη ή να πρηστεί, καθώς εξελίσσεται η διαδικασία της επούλωσης. Μόλις όμως το πρόβλημα τεθεί υπό έλεγχο, η φλεγμονή υποχωρεί και το σώμα σας επιστρέφει στο φυσιολογικό πλαίσιο.
Η χρόνια φλεγμονή δεν είναι τόσο χρήσιμη για το σώμα. Αν υποφέρετε από χρόνιο στρες, έχετε παχυσαρκία ή έχετε κάποια αυτοάνοση διαταραχή, η φλεγμονή δεν υποχωρεί. Επιμένει, έχοντας καταστρεπτικές επιπτώσεις για το σώμα και οδηγώντας ενδεχομένως σε προβλήματα όπως η αρθρίτιδα, η καρδιοπάθεια ή ο καρκίνος.
Η σωστή διατροφή μπορεί να βοηθήσει στη διακοπή αυτής της φλεγμονώδους διεργασίας, προστατεύοντας τον οργανισμό σας από τη βλάβη. Υπάρχουν ακόμη πολλά αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με το πώς η τροφή σχετίζεται με το επίπεδο της φλεγμονής στο σώμα. Ωστόσο τα στοιχεία που δείχνουν πιθανό όφελος αυξάνονται διαρκώς.
«Όταν οι ερευνητές άρχισαν να εξετάζουν τους τύπους διατροφής που είχαν αντιφλεγμονώδη δράση, ενδιαφέρονταν κυρίως για το κατά πόσο θα μπορούσαν να μειώσουν την καρδιοπάθεια και τον καρκίνο. Με τα χρόνια, όμως, προέκυψαν και άλλα οφέλη», εξηγεί η McCormick. Σε αυτά περιλαμβάνεται η προστασία που παρέχουν αυτοί οι τύποι διατροφής στις αρθρώσεις.
Ορισμένες επώδυνες παθήσεις των αρθρώσεων είναι πιθανό να πυροδοτούνται ή να παροξύνονται από την παρουσία φλεγμονής στο σώμα. Για παράδειγμα, η ουρική αρθρίτιδα, η οποία προκαλείται από τη συσσώρευση μιας ουσίας που ονομάζεται ουρικό οξύ, αναπτύσσεται όταν στις αρθρώσεις σχηματίζονται μικροσκοπικοί κρύσταλλοι. Οι κρύσταλλοι αυτοί ερεθίζουν τους ιστούς της άρθρωσης και μπορεί να προκαλέσουν χρόνια φλεγμονή.
Ακόμη και η οστεοαρθρίτιδα, η οποία κάποτε θεωρείτο ότι οφειλόταν στη φυσιολογική φθορά των αρθρώσεων, σήμερα είναι γνωστό ότι σχετίζεται με χρόνια φλεγμονή, αν και λιγότερο από ό,τι παρατηρείται σε άλλους τύπους αρθρίτιδας.
Επιλέξτε τη σωστή διατροφή
Υπάρχουν δύο βασικά διατροφικά μοντέλα που θεωρείται ότι έχουν αντιφλεγμονώδη οφέλη, σημειώνει η McCormick: η μεσογειακή δίαιτα και η δίαιτα DASH.
Ο Δείκτης Εναλλακτικής Υγιεινής Διατροφής, ο οποίος μετράει την ποιότητα της διατροφής, μπορεί να χρησιμοποιηθεί για την υιοθέτηση ενός τέτοιου μοντέλου υγιεινής διατροφής που αποδεδειγμένα βελτιώνει την υγεία: πολλά φρούτα και λαχανικά, υγιεινά λιπαρά όπως το ελαιόλαδο, δημητριακά ολικής άλεσης, άπαχο κρέας όπως το ψάρι και όσπρια.
Σε αυτούς τους τύπους διατροφής δεν περιλαμβάνονται πολλές από τις τροφές δυτικού τύπου, όπως οι εξαιρετικά επεξεργασμένες και σακχαρούχες τροφές και ποτά και το κόκκινο και επεξεργασμένο κρέας.
Οι ερευνητές παρατήρησαν μείωση διάφορων παραμέτρων της φλεγμονής στον οργανισμό, όπως για παράδειγμα μιας ουσίας που ονομάζεται C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP), στα άτομα που ακολουθούν τακτικά αντιφλεγμονώδη τύπο διατροφής. Στα άτομα που ακολουθούν διατροφή δυτικού τύπου παρατηρείται το αντίθετο αποτέλεσμα.
Με την πάροδο του χρόνου, ένα υγιεινό μοντέλο διατροφής μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο ανάπτυξης μιας επώδυνης πάθησης των αρθρώσεων. Ένας αντιφλεγμονώδης τύπος διατροφής μπορεί με τα χρόνια να μειώσει τον κίνδυνο ουρικής αρθρίτιδας έως και 60%, δηλώνει η McCormick.
Μια σταθερή δίαιτα με αντιφλεγμονώδεις τροφές μπορεί επίσης να συμβάλει στη μείωση του πόνου των αρθρώσεων στα άτομα που έχουν οστεοαρθρίτιδα και, ενδεχομένως, να επιβραδύνει την εξέλιξη της βλάβης.
Για να έχετε το μεγαλύτερο δυνατό όφελος, θα πρέπει να τρώτε μια ποικιλία από αντιφλεγμονώδεις τροφές, ιδανικά για πολλά χρόνια, προσθέτει η McCormick.
Παρότι εξακολουθούν να υπάρχουν αναπάντητα ερωτήματα σχετικά με τον ρόλο των τροφών στην καταπολέμηση της φλεγμονής, αυτό που είναι γνωστό είναι ότι οι τροφές που φαίνεται ότι μειώνουν τη φλεγμονή τείνουν επίσης να είναι καλές και για άλλους λόγους. Έτσι, δεν υπάρχει κανένα μειονέκτημα από την προσθήκη περισσότερων από αυτές τις τροφές στην καθημερινή διατροφή.
Δεν χρειάζεται απαραίτητα να προτιμήσετε κάποιον συγκεκριμένο αντιφλεγμονώδη τύπο διατροφής έναντι ενός άλλου, σχολιάζει η McCormick. Αντ’ αυτού, μπορείτε να αναμείξετε και να συνδυάσετε στοιχεία του καθενός, ώστε να ταιριάζει στον δικό σας τρόπο ζωής και στις γευστικές σας προτιμήσεις. Το κόκκινο κρέας και τα σακχαρούχα αναψυκτικά σχετίζονται με αυξημένο κίνδυνο ουρικής αρθρίτιδας, δηλώνει η McCormick. Έτσι, θα πρέπει να τα αποφεύγετε όσο είναι δυνατόν.
Ο υγιεινός τρόπος διατροφής μπορεί να έχει ευρέα οφέλη για την υγεία και να σας προστατεύει από διάφορες παθήσεις.
«Δεν χρειάζεται να επιλέξετε κάποιον συγκεκριμένο τύπο τροφής για την πρόληψη μιας πάθησης και κάποιον άλλο τύπο για μια άλλη πάθηση», προσθέτει η McCormick.
