Κάθε φορά που οι επιστήμονες αναζητούν ίχνη ζωής σε άλλους πλανήτες, ελέγχουν πρώτα αν υπάρχει νερό. Εξάλλου, είναι νόμος της φύσης ότι, για να υπάρχει ζωή όπως τη γνωρίζουμε και να αναπτυχθεί, χρειάζεται νερό.
Το νερό που πίνουμε μας προσφέρει πολλά οφέλη. Βοηθά στη μεταφορά θρεπτικών στοιχείων στα κύτταρα, ρυθμίζει τη θερμοκρασία του σώματος και την αρτηριακή πίεση, προλαμβάνει τις λοιμώξεις και βοηθά στη σωστή λειτουργία των οργάνων. Επομένως, δεν μας εκπλήσσει το ότι οι ενήλικες οι οποίοι ενυδατώνονται καλά φαίνονται να είναι πιο υγιείς και να εμφανίζουν λιγότερες χρόνιες παθήσεις. Αντίθετα, η παρατεταμένη αφυδάτωση αυξάνει τον κίνδυνο εμφάνισης προβλημάτων υγείας, όπως οι ουρολοιμώξεις, οι πέτρες στα νεφρά και η δυσκοιλιότητα. Η αφυδάτωση μπορεί επίσης να επηρεάσει τις νοητικές λειτουργίες, όπως η προσοχή και η μνήμη.
Μήπως είστε αφυδατωμένοι;
Παρόλο που το νερό είναι ζωτικής σημασίας για την επιβίωσή μας, οι ηλικιωμένοι δυσκολεύονται να καταναλώσουν επαρκή ποσότητα. «Εν μέρει το πρόβλημα αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι η αίσθηση της δίψας μειώνεται με τη γήρανση, επομένως πολλοί ηλικιωμένοι δεν μπορούν να καταλάβουν πότε είναι αφυδατωμένοι», λέει ο δρ Qi Sun, αναπληρωτής καθηγητής Διατροφής και Επιδημιολογίας στη Σχολή Δημόσιας Υγείας T.H. Chan του Χάρβαρντ. «Και όταν νιώθουν ότι διψούν, το πιθανότερο είναι ότι θα έχουν ήδη αφυδατωθεί».
Συμπτώματα αφυδάτωσης είναι η κόπωση, η αδυναμία, η σύγχυση, η απώλεια της βραχυπρόθεσμης μνήμης και η αυξημένη ευερεθιστότητα. Ένας τρόπος να παρακολουθείτε το επίπεδο ενυδάτωσής σας είναι να ελέγχετε το χρώμα των ούρων σας. Αν τα ούρα σας είναι διαυγή ή έχουν ανοιχτό κίτρινο χρώμα, τότε είστε ενυδατωμένοι. Το σκούρο κίτρινο ή πορτοκαλί χρώμα είναι σημάδι ότι πρέπει να πιείτε περισσότερο νερό.
Όταν φτάνετε στην πηγή…
Ο καλύτερος τρόπος να αποφύγετε την αφυδάτωση είναι να καταναλώνετε καθημερινά αρκετό νερό. Η Εθνική Ακαδημία Ιατρικής των ΗΠΑ συνιστά στους άνδρες να πίνουν περίπου 10 ποτήρια νερό, υπολογίζοντας ότι θα καταναλώσουν ακόμη 3 ποτήρια μέσω τροφίμων που περιέχουν νερό. Αυτή η ποσότητα δεν αποτελεί απαραίτητα καθημερινό στόχο, αλλά γενική οδηγία. «Ενδείκνυται όμως για τον μέσο άνθρωπο», λέει ο δρ Sun.
Μερικές φορές χρειάζεστε επιπλέον νερό, όπως όταν ιδρώνετε κατά τη διάρκεια της άσκησης ή όταν ο υδράργυρος ανεβαίνει. (Ο γενικός κανόνας είναι να πίνετε δύο έως τρία ποτήρια νερό την ώρα σε αυτές τις περιπτώσεις ή περισσότερο, αν ιδρώνετε έντονα.) Χρειαζόμαστε επίσης επιπλέον νερό όταν χάνουμε σωματικά υγρά λόγω εμετού ή διάρροιας.
Ο δρ Sun λέει ότι το σκέτο νερό είναι το καλύτερο υγρό που μπορούμε να καταναλώνουμε. Ωστόσο, όλα τα ροφήματα που περιέχουν νερό, όπως ο καφές ή το τσάι, βοηθούν στην κάλυψη των καθημερινών αναγκών μας. Είναι μύθος ότι όταν τα ροφήματα αυτά περιέχουν καφεΐνη αυξάνουν την αφυδάτωση, επειδή προκαλούν συχνοουρία. (Χρειάζεται να επισκεφθείτε την τουαλέτα μετά από δυο-τρία φλιτζάνια λόγω της περιεκτικότητάς τους σε νερό και όχι εξαιτίας της καφεΐνης.)
«Ωστόσο η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να προκαλέσει νευρικότητα ή αϋπνία, επομένως εάν έχετε ευαισθησία στην καφεΐνη, καλό είναι να ελέγχετε την ποσότητα που καταναλώνετε», συμβουλεύει ο δρ Sun.
Μπορείτε επίσης να πίνετε ανθρακούχο νερό χωρίς γλυκαντικά, αλλά θα πρέπει να αποφεύγετε τα αναψυκτικά με προσθήκη γλυκαντικών, τα ενεργειακά ποτά, τα ισοτονικά ποτά και τα «βιταμινούχα νερά» να αποτελούν τις κύριες πηγές υγρών που προσλαμβάνετε, επειδή μπορεί να περιέχουν μεγάλες ποσότητες ζάχαρης. Δείτε, όμως, μερικές συμβουλές για να διατηρείτε σταθερό το επίπεδο της ενυδάτωσής σας:
Να έχετε πάντα κοντά σας νερό. Οι πιθανότητες να πιείτε νερό είναι περισσότερες αν το έχετε κοντά σας. Γεμίστε με νερό ένα μπουκάλι μισού λίτρου τέσσερις φορές την ημέρα και πίνετε λίγο κάθε τόσο στη διάρκεια της ημέρας.
Προγραμματίστε την κατανάλωση νερού σε τακτικά διαστήματα. Ρυθμίστε ειδοποιήσεις στο τηλέφωνο ή στον υπολογιστή σας, για να θυμάστε να πίνετε νερό.
Πιείτε νερό μαζί με το φαγητό σας. Πιείτε ένα μεγάλο ποτήρι νερό με κάθε γεύμα και σνακ. Να θυμάστε επίσης να πίνετε νερό σε θερμοκρασία δωματίου. Έρευνες δείχνουν ότι καταναλώνουμε περισσότερο νερό όταν είναι σε θερμοκρασία δωματίου.
Προσθέστε γεύση. Υπάρχουν τρόποι να κάνετε το νερό πιο ενδιαφέρον. Για παράδειγμα, δώστε μια σπιρτάδα στο νερό σας, προσθέτοντας σε μια κανάτα φέτες εσπεριδοειδών (λεμόνι, μοσχολέμονο, πορτοκάλι ή γκρέιπφρουτ) ή αγγουριού, τζίντζερ ή κοπανισμένο φρέσκο δυόσμο. Άλλη μία επιλογή είναι να προσθέσετε μερικές σταγόνες από χυμό φρούτου σε ένα ποτήρι νερό.
Καταναλώστε τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό. Η κατανάλωση τροφίμων με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό συνυπολογίζεται στην ποσότητα που προσλαμβάνετε καθημερινά. Για παράδειγμα, μπορείτε να καταναλώσετε φυλλώδη πράσινα λαχανικά, αγγούρι, πιπεριές, σέλερι, φρούτα του δάσους, καρπούζι και πεπόνι, καθώς και κανταλούπε. Οι τροφές αυτές περιέχουν περίπου 90% νερό ή ακόμη περισσότερο. Η γενική οδηγία είναι να υπολογίζετε περίπου τη μισή μερίδα ως νερό. Για παράδειγμα, μία κούπα καρπούζι περιέχει περίπου μισή κούπα νερό.
Μην το παρακάνετε
Υπάρχει περίπτωση η ποσότητα νερού που καταναλώνετε καθημερινά να είναι υπερβολική αν έχετε ορισμένα προβλήματα υγείας. Μεταξύ αυτών συγκαταλέγονται οι διαταραχές του θυρεοειδούς, των νεφρών, του ήπατος ή καρδιολογικά προβλήματα, ή αν λαμβάνετε φάρμακα που προκαλούν κατακράτηση υγρών, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη, τα οπιούχα αναλγητικά και ορισμένα αντικαταθλιπτικά. Άλλα, όπως τα φάρμακα για την πίεση και τα καθαρκτικά, μπορεί να ενισχύσουν την αφυδάτωση. Εάν ανήκετε σε οποιαδήποτε από αυτές τις κατηγορίες, συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με την ποσότητα νερού που μπορείτε να καταναλώνετε καθημερινά.
