Στον φιλικό ανταγωνισμό μεταξύ των φύλων, οι γυναίκες υστερούν σημαντικά σε ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο πεδίο: τις πτώσεις.
Οι πτώσεις αποτελούν την κορυφαία αιτία τραυματισμών και θανάτων που οφείλονται σε δυστύχημα στους ενήλικους Αμερικανούς 65 ετών και άνω, όμως οι γυναίκες πέφτουν συχνότερα από τους άνδρες σε εσωτερικούς χώρους. Επίσης, είναι κατά 50% πιθανότερο να επισκεφθούμε ένα τμήμα επειγόντων περιστατικών λόγω μιας πτώσης, σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη του 2021 που δημοσιεύθηκε στο επιστημονικό περιοδικό American Journal of Lifestyle Medicine.
Αυτή η διαφορά δεν προκαλεί έκπληξη στη δρα Suzanne Salamon, κλινική επικεφαλής Γεροντολογίας στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Beth Israel Deaconess Medical Center. Αλλά πιστεύει ότι οι περισσότεροι/ες δεν γνωρίζουν τους χιλιάδες τρόπους με τους οποίους μπορούν να προλάβουν μια ατυχή πτώση καθώς γερνούν.
«Πολλοί γνωρίζουν κάποιον που έπεσε και έπαθε κάταγμα ή που είχε έναν γονιό που το έπαθε, επομένως ξέρουν ότι αποτελεί μια πιθανότητα και στο δικό τους μέλλον», λέει η δρ Dr. Salamon. «Αλλά σίγουρα δεν είναι κάτι αναπόφευκτο».
Γιατί είμαστε ευάλωτες
Ανεξαρτήτως φύλου, η ισορροπία έχει την τάση να χάνεται με τη γήρανση εξαιτίας παραγόντων όπως η χρήση περισσότερων φαρμάκων, τα αυξανόμενα προβλήματα στα μάτια και στο έσω αυτί, οι πιο αδύναμοι μύες και παθήσεις που μπορεί να προκαλέσουν μούδιασμα στα πόδια, όπως η διαβητική νευροπάθεια.
Όμως οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευάλωτες και οι λόγοι είναι οι παρακάτω:
Τα οστά μας είναι πιο αδύναμα. Η οστεοπόρωση που λεπταίνει τα οστά οδηγεί σε χειρότερες σωματικές επιδόσεις και επιδεινώνει την ισορροπία σε σύγκριση με γυναίκες που έχουν φυσιολογική οστική πυκνότητα.
Η μυϊκή μάζα μας είναι χαμηλότερη. Αυτή η σχετική έλλειψη δύναμης μπορεί να κάνει δυσκολότερη την αποφυγή της πτώσης εάν χάσουμε την ισορροπία μας. «Η απώλεια οιστρογόνων λόγω της εμμηνόπαυσης πραγματικά επιδρά στα οστά και στους μυς, κάνοντάς τα πιο ευάλωτα», λέει η δρ Salamon.
Ερχόμαστε συχνότερα αντιμέτωπες με την ακράτεια. Εάν πηγαίνει κανείς βιαστικά στην τουαλέτα, η πιθανότητα πτώσης αυξάνεται, λέει η δρ Salamon, και ορισμένες γυναίκες γλιστρούν στις σταγόνες ούρων που έχουν διαρρεύσει στο δάπεδο του μπάνιου, πριν φτάσουν στην τουαλέτα.
Παίρνουμε περισσότερα αντικαταθλιπτικά. Οι γυναίκες που λαμβάνουν φάρμακα για την καταπολέμηση της κατάθλιψης είναι διπλάσιες από τους άνδρες, και οι παρενέργειες αυτών των φαρμάκων μπορεί να προκαλέσουν ζάλη και μειωμένη εγρήγορση –παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο πτώσης.
Οι γυναίκες πέφτουν συχνότερα από τους άνδρες σε εσωτερικούς χώρους και είναι 50% πιθανότερη η μεταφορά στα επείγοντα λόγω μιας πτώσης.
Έχουμε την τάση να κάνουμε πολλές εργασίες παράλληλα. Το να είναι μια γυναίκα ικανή νοικοκυρά είναι πάρα πολύ ωραίο έως ότου κάποια στιγμή σκοντάψει, γιατί, ενώ κρατάει μια ετοιμόρροπη στοίβα από ρούχα, σκύβει να πιάσει κάτι από το πάτωμα. «Εάν είστε αβέβαιη για το αποτέλεσμα, κάντε δύο διαδρομές για το πλυντήριο αντί για μία», προτείνει.
Συμβουλές για πρόληψη
Παρά τις παραπάνω διαφορές που σχετίζονται με το φύλο, υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο πτώσης. Η δρ Salamon προτείνει τα παρακάτω:
Διατηρήστε την εγρήγορσή σας. Να είστε προσεκτικές όταν περπατάτε σε κρίσιμα σημεία, όπως σε στροφές, κατώφλια, και σε άλλους φαινομενικά ασήμαντους κινδύνους.
Γυμναστείτε έχοντας κατά νου τη δύναμη και την ισορροπία. Δραστηριότητες όπως το τάι τσι δυναμώνουν τα πόδια, ενώ η γιόγκα μπορεί να ενισχύσει τους μυς του κορμού που σας βοηθούν να παραμείνετε σταθερή όταν είστε όρθια. Ακόμη και σε άτομα με οστεοπόρωση, οι ασκήσεις με αντιστάσεις και βάρη, όπως τα βαράκια και το σκοινάκι, βελτιώνουν την ισορροπία και τελικά μειώνουν τα ποσοστά πτώσεων, σύμφωνα με μια μελέτη του 2023 στο επιστημονικό περιοδικό Journal of Bone Metabolism.
Σκεφτείτε τη φυσικοθεραπεία. Ο φυσικοθεραπευτής σας μπορεί να σας συστήσει ένα πρόγραμμα προσανατολισμένο αποκλειστικά στη βελτίωση της ισορροπίας. «Το μόνο πρόβλημα είναι ότι ορισμένες γυναίκες πηγαίνουν για φυσικοθεραπεία για λίγες εβδομάδες και μετά σταματούν να κάνουν τις ασκήσεις», λέει η δρ Salamon. «Θα πρέπει να αποτελέσουν μέρος της καθημερινής σας ρουτίνας».
Κάντε τακτικούς ελέγχους της όρασης και της ακοής σας. Αντιμετωπίστε οποιοδήποτε πρόβλημα όταν παρουσιάζεται και ανανεώνετε τα γυαλιά σας και τα βοηθήματα ακοής ανάλογα με τις ανάγκες.
Επανεξετάστε τα φάρμακά σας. Μερικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων μη συνταγογραφούμενων σκευασμάτων, έχουν παρενέργειες όπως ζάλη ή υπνηλία. Ρωτήστε τον γιατρό σας εάν μπορείτε να λάβετε έναν άλλο τύπο φαρμάκου ή να αλλάξετε τη δοσολογία σας.
Κάντε το σπίτι σας ασφαλές. Κρατήστε το πάτωμα και τις σκάλες καθαρά, χωρίς πράγματα, και φροντίστε όλοι οι χώροι να φωτίζονται καλά.
Φορέστε σόλες που δεν γλιστρούν. Μη φοράτε κάλτσες μέσα στο σπίτι, εκτός κι αν είναι αντιολισθητικές, και αποφύγετε τις παντόφλες χωρίς αυλακώσεις στις σόλες.
Κυκλοφορείτε με ελεύθερα χέρια. «Βλέπω τόσο πολλές γυναίκες να κυκλοφορούν με μεγάλες τσάντες χειρός, αλλά οι τσάντες πλάτης αποτελούν καλύτερη επιλογή γιατί αφήνουν τα χέρια ελεύθερα, ώστε να κρατηθείτε από μια κουπαστή», επισημαίνει.
