Η άρθρωση του ώμου είναι η πιο ευέλικτη και πιο περίπλοκη άρθρωση. Τρία οστά, δώδεκα σχεδόν διαφορετικοί μύες και πλήθος συνδέσμων και τενόντων συνεργάζονται προκειμένου να κινήσουν τον βραχίονα σε σχεδόν κάθε κατεύθυνση. «Η πλειονότητα των ανθρώπων θα παρουσιάσουν πόνο στον ώμο κάποια στιγμή στη ζωή τους», λέει ο Patrick Wilson, πιστοποιημένος χειροπράκτης στη συνεργαζόμενη με το Χάρβαρντ υπηρεσία αποκατάστασης Brigham and Women’s Rehabilitation Services. «Ο πόνος μπορεί να εμφανιστεί σταδιακά ή αιφνίδια και να κυμαίνεται από ήπιος έως αφόρητος».
Τα συνηθέστερα αίτια πόνου στον ώμο είναι η θυλακίτιδα, προβλήματα του στροφικού πετάλου, ο παγωμένος ώμος και η οστεοαρθρίτιδα. Μπορεί να παρουσιαστούν για διάφορους λόγους, όπως η υπερχρήση, ο τραυματισμός και η φθορά λόγω της γήρανσης. Θα πρέπει να αναζητήσετε ιατρική φροντίδα εάν ο πόνος στον ώμο διαρκεί περισσότερο από μία εβδομάδα, εάν επιδεινωθεί ξαφνικά ή συνοδεύεται από οίδημα, ερυθρότητα ή θερμότητα. Ο γιατρός σας μπορεί να είναι σε θέση να κάνει μια πιθανή διάγνωση βάσει των συμπτωμάτων σας και κλινική εξέταση του ώμου ή ίσως χρειαστεί μια απεικονιστική εξέταση, όπως μαγνητική τομογραφία.
Ακολουθούν τα συχνότερα αίτια του πόνου στον ώμο και το πώς αντιμετωπίζονται θεραπευτικά.
Θυλακίτιδα
Οι αρθρικοί θύλακες είναι σάκοι γεμάτοι υγρό το οποίο βρίσκεται στο εσωτερικό της άρθρωσης του ώμου και γύρω από αυτήν και μειώνει την τριβή μεταξύ των οστών και των τενόντων. Η θυλακίτιδα παρουσιάζεται όταν ένας ή περισσότεροι θύλακες αναπτύξουν φλεγμονή, συχνά σε συνέχεια μιας επαναλαμβανόμενης ή εντατικής κίνησης της άρθρωσης. Μπορεί όμως να εμφανιστεί και χωρίς να υπάρχουν προδιαθεσικοί παράγοντες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν
• Πόνο στο εξωτερικό μέρος του ώμου, ο οποίος μπορεί να αντανακλάται κατά μήκος του βραχίονα.
• Επιδείνωση του πόνου όταν κινείτε τον ώμο ή ξαπλώνετε πάνω του.
Η αρχική αντιμετώπιση ξεκινά με τον περιορισμό της φλεγμονής και του οιδήματος ξεκουράζοντας τον ώμο, εφαρμόζοντας πάγο ή θερμότητα πάνω στην άρθρωση και λαμβάνοντας ένα μη στεροειδές αντιφλεγμονώδες φάρμακο (ΜΣΑΦ), όπως η ιβουπροφαίνη ή η ναπροξένη. Σε περίπτωση σοβαρού ή επίμονου πόνου, ο γιατρός σας μπορεί να σας συστήσει μία ένεση κορτικοστεροειδούς. Η φυσικοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στη διατήρηση της κινητικότητας της άρθρωσης. Σε σπάνιες περιπτώσεις, και μόνο εάν αποτύχουν όλα τα άλλα μέτρα, μπορεί να υποβληθείτε σε επέμβαση για αφαίρεση του θύλακα που πάσχει από φλεγμονή, δίνοντας περισσότερο χώρο στο στροφικό πέταλο.
Προβλήματα του στροφικού πετάλου
Το στροφικό πέταλο αποτελείται από μια ομάδα μυών και τενόντων που σταθεροποιούν τον ώμο και βοηθούν στο να περιστρέφετε τον βραχίονα. Ενδείξεις ότι υπάρχει πρόβλημα στο στροφικό πέταλο είναι ο πόνος στον ώμο ή η δυσκαμψία στο εξωτερικό του άνω τμήματος του βραχίονα όταν σηκώνετε το χέρι σας πάνω από το κεφάλι ή προσπαθείτε να ακουμπήσετε πίσω στην πλάτη σας. Τα περισσότερα προβλήματα εντάσσονται σε δύο κατηγορίες: το σύνδρομο πρόσκρουσης και τις ρήξεις.
Η άρθρωση του ώμου είναι η πιο ευέλικτη και πιο περίπλοκη άρθρωση. Τρία οστά, δώδεκα σχεδόν διαφορετικοί μύες και πλήθος συνδέσμων και τενόντων συνεργάζονται προκειμένου να κινήσουν τον βραχίονα σε σχεδόν κάθε κατεύθυνση.
Σύνδρομο πρόσκρουσης. Συμβαίνει όταν υπάρχει ερεθισμός, φλεγμονή (τενοντίτιδα) ή «πρόσκρουση» (προστριβή) των τενόντων του ώμου στο μικρό οστό στην περιοχή της ωμοπλάτης που λέγεται ακρώμιο (ή επωμίδα). Το σύνδρομο πρόσκρουσης μπορεί να οφείλεται σε τραυματισμό ή στη φθορά από καθημερινές κινήσεις.
Ρήξεις του στροφικού πετάλου. Μια ρήξη προκαλεί πόνο και αδυναμία. Η ρήξη μπορεί να είναι μερική, όπου μόνο ένα μέρος του τένοντα διαχωρίζεται από το οστό στο οποίο είναι συνδεδεμένος, ή πλήρης, όπου ο τένοντας απομακρύνεται πλήρως από το οστό.
Συχνά είναι αποτέλεσμα τραυματισμού – εάν για παράδειγμα πέσετε πάνω στον ώμο σας, σηκώσετε ένα βαρύ αντικείμενο πάνω από το επίπεδο των ώμων σας, υπερεκτείνετε το χέρι σας ή σας τραβήξουν βίαια το χέρι.
Η θεραπευτική αντιμετώπιση για το σύνδρομο πρόσκρουσης και για ελαφρές ρήξεις περιλαμβάνει τις ενέσεις κορτικοστεροειδών μέσα στον ώμο, αντιφλεγμονώδη φάρμακα και φυσικοθεραπεία για να διαταθούν και να ενδυναμωθούν οι μύες και οι τένοντες. Σε πολλές περιπτώσεις, με τα παραπάνω ο πόνος καταπραΰνεται. Οι ρήξεις του στροφικού πετάλου δεν επουλώνονται από μόνες τους και μπορεί να χρειαστεί έως και ένας χρόνος για να βελτιωθεί η κατάσταση. Σε σοβαρές ρήξεις ίσως χρειαστεί χειρουργείο για αποκατάσταση της βλάβης.
Παγωμένος ώμος
Γνωστός και ως συμφυτική θυλακίτιδα, ο παγωμένος ώμος οφείλεται σε μια πάχυνση και σκλήρυνση των ιστών γύρω από την άρθρωση του ώμου. Συνήθως παρουσιάζεται σε άτομα ηλικίας 40 έως 60 ετών.
Ο παγωμένος ώμος μπορεί να εμφανιστεί μετά από σύνδρομο πρόσκρουσης ή ρήξη του στροφικού πετάλου ή ακόμη και μετά από ελαφρύ τραυματισμό. Όμως δεν είναι ξεκάθαρο γιατί κάποια άτομα παρουσιάζουν παγωμένο ώμο. Σύμφωνα με μια θεωρία, σε πολλές περιπτώσεις τα άτομα με πόνο στον ώμο ενστικτωδώς αποφεύγουν να κινούν το χέρι τους αυξάνοντας τη δυσκαμψία. Με τον χρόνο, αυτό δυσχεραίνει την κίνηση του ώμου, με αποτέλεσμα ο ώμος να «παγώσει».
Η φυσικοθεραπεία συνιστάται σχεδόν πάντα. Άλλες παρεμβάσεις περιλαμβάνουν τη χορήγηση ΜΣΑΦ και τις ενέσεις με κορτικοστεροειδή. Με τη θεραπεία, η δυσκαμψία και ο πόνος συνήθως εμφανίζουν βελτίωση. Ωστόσο μπορεί να χρειαστούν αρκετοί μήνες ή ακόμη και ένας χρόνος για να υποχωρήσουν πλήρως. Εάν οι θεραπείες δεν βοηθήσουν, είναι δυνατό να υποβληθείτε σε επέμβαση για την αφαίρεση του πλεονάζοντος ιστού γύρω από την άρθρωση του ώμου.
Οστεοαρθρίτιδα
Η οστεοαρθρίτιδα δημιουργείται όταν ο προστατευτικός χόνδρος των οστών του ώμου διαβρώνεται, με αποτέλεσμα την τριβή των οστών μεταξύ τους. Υπάρχουν πολλές θεραπείες για την οστεοαρθρίτιδα, μεταξύ των οποίων η ανάπαυση, η τροποποίηση των δραστηριοτήτων, αντιφλεγμονώδη φάρμακα, ενέσεις με κορτικοστεροειδή και μερικές φορές αρθροπλαστική (αντικατάσταση της άρθρωσης).
