Η ζήτηση φαρμάκων όπως τα Ozempic και Wegovy, τα οποία αμφότερα περιέχουν τη δραστική ουσία σεμαγλουτίδη, έχει εκτοξευθεί εσχάτως, καθώς μεταξύ άλλων βοηθούν στην απώλεια βάρους.
Τα φάρμακα δρουν μιμούμενα μια ορμόνη στο σώμα που ονομάζεται GLP-1, η οποία ευθύνεται για την αύξηση παραγωγής ινσουλίνης, την επιβράδυνση του ρυθμού πέψης και τη μείωση της όρεξης.
Καθώς όμως η χρήση τους έχει αυξηθεί, έχουν αυξηθεί και οι αναφορές γυναικών για εγκυμοσύνη εκτός προγράμματος ή ανεπιθύμητη ενώ χρησιμοποιούσαν τέτοια φάρμακα – γνωστά ως αγωνιστές των υποδοχέων του πεπτιδίου GLP-1.
Παρότι δεν υπάρχουν πολλές μελέτες που να επιβεβαιώνουν τη σχέση Ozempic με αυξημένη γονιμότητα, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως η συσχέτιση είναι εύλογη.
«Γυναίκες με παχυσαρκία συχνά έχουν ακανόνιστη ή καθόλου έμμηνο ρύση, επειδή δεν έχουν ωορρηξία. Μόλις χάσουν λίγο βάρος, η ωορρηξία γίνεται πιο τακτική και έτσι βελτιώνεται η γονιμότητά τους», δήλωσε η δρ Κάριν Χάμαρμπεργκ του Πανεπιστημίου Monash στην Αυστραλία.
Σε εξέλιξη άλλωστε βρίσκονται έρευνες που διερευνούν το κατά πόσο η σεμαγλουτίδη θα μπορούσε να ενισχύσει την ωορρηξία σε γυναίκες με παχυσαρκία και Σύνδρομο Πολυκυστικών Ωοθηκών (PCOS, μια πάθηση που μπορεί να προκαλέσει, μεταξύ άλλων, διαταραχές στην έμμηνο ρύση, πρόσληψη βάρους και υπογονιμότητα).
Ozempic και ασφάλεια
Παράλληλα, η ανησυχία εντείνεται για την ασφάλεια των εγκύων που λαμβάνουν αγωνιστές των υποδοχέων GLP-1.
«Η εγκυμοσύνη ή η πρόθεση εγκυμοσύνης ήταν κριτήρια αποκλεισμού στις δοκιμές μας με σεμαγλουτίδη, τόσο στις περιπτώσεις παχυσαρκίας όσο και σε αυτές διαβήτη τύπου 2. Ως εκ τούτου, υπάρχουν περιορισμένα δεδομένα κλινικών δοκιμών για τη χρήση της σεμαγλουτίδης σε έγκυες γυναίκες», σημειώνει εκπρόσωπος της Novo Nordisk, παρασκευάστριας εταιρείας των Ozempic και Wegovy.
Παρότι τα στοιχεία σε ανθρώπους είναι ανεπαρκή, μελέτες σε ζώα έχουν υποδείξει πως η σεμαγλουτίδη μπορεί να προκαλέσει εμβρυϊκές ανωμαλίες.
Σύμφωνα με τη Novo Nordisk, όταν παρασχέθηκε σεμαγλουτίδη σε αρουραίους σε κατάσταση εγκυμοσύνης, τα έμβρυα παρουσίασαν τόσο δομικές ανωμαλίες όσο και αλλοιώσεις στην ανάπτυξη.
Ως προς την ασφάλεια του Wegovy, οι προκλινικές πληροφορίες δείχνουν πως «σε μελέτες αναπτυξιακής τοξικότητας σε κουνέλια και πιθήκους, παρατηρήθηκε αυξημένη πιθανότητα αποβολής και ελαφρώς αυξημένη συχνότητα εμβρυϊκών ανωμαλιών σε κλινικά σχετικές εκθέσεις».
Παρότι η φαρμακευτική εταιρεία διενεργεί δοκιμές ώστε να εξετάσει το αν τέτοιου είδους σκευάσματα είναι ασφαλή για τις εγκυμονούσες και το κυοφορούμενο μωρό, προς το παρόν συστήνει τη μη χρήση σεμαγλουτίδης κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς παραμένει άγνωστο αν επηρεάζει το έμβρυο.
«Συνεπώς, συστήνεται η χρήση αντισυλληπτικών κατά την πρόσληψη αυτού του φαρμάκου», αναφέρεται στις αντενδείξεις του Wegovy. «Αν επιθυμείτε να μείνετε έγκυος, πρέπει να σταματήσετε να χρησιμοποιείτε αυτό το φάρμακο για τουλάχιστον δύο μήνες νωρίτερα. Αν μείνετε έγκυος ή κυοφορείτε, σκέφτεστε ή σχεδιάζετε να μείνετε έγκυος ενώ κάνετε χρήση αυτού του φαρμάκου, μιλήστε στον γιατρό σας αμέσως, καθώς η θεραπεία σας θα πρέπει να διακοπεί».
Ozempic και αντισύλληψη
Ωστόσο, κάποιες γυναίκες ανέφεραν πως, παρότι λάμβαναν αντισύλληψη, έμειναν έγκυες ενώ έκαναν χρήση αγωνιστών των υποδοχέων GLP-1, γεγονός που οδήγησε σε εικασίες ότι τα φάρμακα ενδέχεται να επηρεάζουν την αντισύλληψη.
Σύμφωνα με τον καθηγητή Στίβεν Ο’Ράχιλι, συνδιευθυντή του Ινστιτούτου Μεταβολικής Επιστήμης Wellcome-MRC, το ερώτημα κατά πόσον τα φάρμακα αγωνιστών του υποδοχέα GLP-1 μπορούν να επηρεάσουν την αποτελεσματικότητα των αντισυλληπτικών χαπιών είναι, προσώρας, σε μεγάλο βαθμό αναπάντητο.
«Οι άνθρωποι που λαμβάνουν αυτά τα φάρμακα ενδέχεται να παρουσιάσουν γαστρεντερικές παρενέργειες, όπως διάρροια, οπότε δεν είναι απίθανο ορισμένες γυναίκες να διαπιστώσουν ότι το αντισυλληπτικό τους χάπι, τουλάχιστον κατά διαστήματα, δεν απορροφάται τόσο αποτελεσματικά όσο προηγουμένως», δήλωσε.
«Μια ρεαλιστική απάντηση σε αυτή την κατάσταση θα μπορούσε να είναι η εικασία πως για τις γυναίκες που παίρνουν το χάπι και επιθυμούν να αποφύγουν την εγκυμοσύνη, θα μπορούσαν να θεωρούν ότι διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο εγκυμοσύνης όσο παρουσιάζουν ενεργή απώλεια βάρους με τους αγωνιστές του GLP-1. Και θα πρέπει να χρησιμοποιούν επιπλέον μέτρα, όπως αντισυλληπτικές μεθόδους φραγμού, έως ότου σταθεροποιηθεί το βάρος τους – εξέλιξη μετά την οποία η αποτελεσματικότητα της αντισύλληψης ενδέχεται να επανέλθει προς το φυσιολογικό», σημειώνει ο Ο’Ράχιλι.
Στο ίδιο μήκος κύματος και η Χάμαρμπεργκ: «Οι αναφορές γυναικών που λαμβάνουν σεμαγλουτίδη και μένουν έγκυες ενώ παίρνουν το χάπι είναι ανεπίσημες και δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι αυτό συμβαίνει και σε γυναίκες που δεν λαμβάνουν σεμαγλουτίδη. Κάποιοι υποστηρίζουν ότι η σεμαγλουτίδη μπορεί να αλλάξει την αποτελεσματικότητα απορρόφησης του χαπιού, αλλά από όσο γνωρίζω δεν υπάρχουν στοιχεία ότι συμβαίνει αυτό», δήλωσε η ίδια.
«Για να είναι διπλά σίγουρες πως δεν θα προκύψει ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ίσως θα ήταν συνετό για τις γυναίκες που λαμβάνουν Ozempic και παρόμοια φάρμακα να χρησιμοποιούν προφυλακτικά – και φυσικά ένα σπιράλ θα ήταν επίσης μια πολύ ασφαλής επιλογή» προσθέτει.
Πηγή: Guardian
