Κολάν για γιόγκα, χαλάκια γιόγκα. Μαξιλαράκια, τουβλάκια και ιμάντες γιόγκα. Δεν θα σας παρεξηγήσει κανείς εάν τα πρώτα πράγματα που θα σκεφτείτε όταν ακούσετε για γιόγκα είναι τα αξεσουάρ που φαίνεται να χρειάζονται – ή οι τυπικές εικόνες ανθρώπων που ασχολούνται με την αρχαία αυτή πρακτική και είναι όλοι και όλες λεπτές, ευέλικτες και αφύσικα «ζεν».
Ωστόσο, τίποτε από τα παραπάνω δεν είναι υποχρεωτικό, ούτε ο εξοπλισμός ούτε η εικόνα. Επομένως, εάν διστάζατε να δοκιμάσετε τη γιόγκα για αυτούς τους λόγους, ίσως θελήσετε να αναθεωρήσετε την άποψή σας, λέει ο δρ Darshan Mehta, ιατρικός διευθυντής του Ινστιτούτου Benson-Henry Ιατρικής Νου-Σώματος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Massachusetts General Hospital.
«Πολλοί νομίζουν ότι πρέπει να είναι πολύ ευέλικτοι και αδύνατοι για να κάνουν γιόγκα, αλλά αυτό δεν ισχύει καθόλου», λέει ο δρ Mehta. «Επίσης, δεν πιστεύω ότι συνειδητοποιούν πόσο πολλές παραλλαγές της γιόγκα μπορούν να προσαρμοστούν στο κάθε άτομο». (Βλ. «Ποιος τύπος γιόγκα σάς ταιριάζει;»).
Μια γυναικοκρατούμενη ασχολία
Περισσότερα από 300 εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως ασχολούνται με τη γιόγκα, η προέλευση της οποίας ανάγεται στην Ινδία, πριν από περισσότερα από 5.000 χρόνια.
Στις Ηνωμένες Πολιτείες, ο αριθμός έφτασε τα 38 εκατομμύρια το 2022 –1,7 εκατομμύρια περισσότερα συγκριτικά με πριν από έξι χρόνια– και το 74% αυτών είναι γυναίκες, σύμφωνα με μια παγκόσμια έρευνα του 2022 της μη κερδοσκοπικής οργάνωσης Yoga Alliance.
Όμως, παρά την αυξανόμενη δημοφιλία της, αρκετοί άνθρωποι παραμένουν επιφυλακτικοί απέναντι στη γιόγκα.
Τι εμποδίζει τον κόσμο να τη δοκιμάσει; Ορισμένοι θεωρούν ότι η γιόγκα περιλαμβάνει υπερβολική φυσική επαφή και συναισθηματισμό, λέει ο δρ Mehta, ενώ άλλοι μπορεί να πιστεύουν λανθασμένα ότι η προέλευσή της, που συνδέεται με την πνευματικότητα, έρχεται σε αντίθεση με τη δική τους θρησκεία ή την παράδοση της πίστης τους. Ωστόσο, άλλοι βρίσκουν τη γιόγκα πολύ ακριβή, υπολογίζοντας τα μαθήματα και τον εξοπλισμό.
Όμως, τα θετικά υπερτερούν των αντιλήψεων για τα όποια μειονεκτήματα, λέει ο δρ Mehta. Πλήθος πρόσφατων μελετών υποδηλώνουν ότι η γιόγκα αποτελεί δώρο για τη φυσική και την ψυχική υγεία, ανακουφίζοντας από την κατάθλιψη, ενισχύοντας την ποιότητα του ύπνου, βελτιώνοντας τον χρόνιο πόνο και μειώνοντας τους κινδύνους καρδιαγγειακής νόσου, καθώς μειώνει την αρτηριακή πίεση και το επίπεδο σακχάρου στο αίμα.
Παράλληλα με αυτά τα πλεονεκτήματα από την πρακτική της γιόγκα, ορισμένα άτομα κινητοποιούνται και θέτουν επιπλέον στόχους για την ευεξία τους, όπως μικρότερη κατανάλωση αλκοόλ, κατανάλωση περισσότερων φρούτων και λαχανικών, καθώς και τη διακοπή του καπνίσματος, σύμφωνα με το Εθνικό Κέντρο Συμπληρωματικής και Ολοκληρωμένης Υγείας (National Center for Complementary and Integrative Health).
«Χιλιάδες μελέτες υποστηρίζουν τα οφέλη της γιόγκα», λέει ο δρ Mehta. «Υπάρχει μια ολόκληρη σειρά ιατρικών παθήσεων για τις οποίες έχει αποδειχθεί ότι η γιόγκα βοηθά».
Κάνοντας τα πρώτα βήματα
Εάν ακόμη διστάζετε να δοκιμάσετε τη γιόγκα, ο δρ Mehta κάνει αρκετές προτάσεις ώστε να ξεπεράσετε τυχόν αμφιβολίες:
Εγγραφείτε σε ένα μάθημα. Δεν θα είναι δύσκολο να βρείτε κάτι που σας ταιριάζει, καθώς «κάθε γυμναστήριο ή στούντιο προσφέρει σήμερα μαθήματα γιόγκα», λέει. Η παρακολούθηση σε φυσικό χώρο είναι προτιμότερη από τα διαδικτυακά μαθήματα, έτσι ώστε η εκπαιδεύτρια να μπορεί να σας καθοδηγήσει στις πρώτες σας στάσεις. «Όπως κάθε δραστηριότητα, εάν δεν έχετε την κατάλληλη καθοδήγηση, μπορεί να τραυματιστείτε», επισημαίνει ο δρ Darshan Mehta.
Πάρτε μαζί σας μια φίλη. Θα είναι ευκολότερο να κάνετε την αρχή εάν εκτελέσετε τις πρώτες σας στάσεις στη γιόγκα δίπλα σε ένα φιλικό πρόσωπο. Επιπλέον, «στους ανθρώπους αρέσει να συμμετέχουν σε κοινές δραστηριότητες με άλλους», λέει ο δρ Mehta. «Υπάρχει το αποτέλεσμα της ομαδικότητας».
Ζητήστε παραλλαγές. Εάν έχετε φυσικούς περιορισμούς, όπως πόνο ή προβλήματα στις αρθρώσεις, ζητήστε από τον εκπαιδευτή σας να σας βοηθήσει να τροποποιήσετε τις στάσεις προσαρμόζοντάς τες. Μπορεί επίσης να θελήσετε να δοκιμάσετε τη γιόγκα σε καρέκλα, κατά την οποία παραμένετε καθιστή ή χρησιμοποιείτε μια καρέκλα για ισορροπία.
Έχετε υπομονή με τον εαυτό σας. Μην ανησυχείτε εάν οι στάσεις σας δεν είναι αμέσως παρόμοιες με αυτές που δείχνουν εκείνοι/εκείνες που κάνουν γιόγκα για χρόνια. «Ένα από τα πράγματα που είναι τόσο ωραία στη γιόγκα», λέει ο δρ Mehta, «είναι ότι σας επιτρέπει να κατανοήσετε τα όριά σας – πώς μπορείτε να πιέσετε προσεκτικά τον εαυτό σας, χωρίς να το παρακάνετε».
Ποιος τύπος γιόγκα σάς ταιριάζει;
Η γιόγκα δεν είναι μονολιθική. Στην ουσία, η πρακτική είναι εξίσου ευέλικτη με την ευελιξία που προσπαθούμε να πετύχουμε μέσα από τις στάσεις της ή ασάνες. Ορισμένες προσεγγίσεις της γιόγκα είναι πιο ανακουφιστικές και άλλες πιο απαιτητικές για το σώμα. ∆ιαβάστε τα βασικά χαρακτηριστικά για έξι από τους πιο κοινούς τύπους γιόγκα:
Αστάνγκα – Ashtanga: Απαιτεί δύναμη και αντοχή, κάτι που την καθιστά ιδανική για έμπειρους λάτρεις της γιόγκα.
Μπίκραμ – Bikram: Είναι ιδανική για καλύτερη ευελιξία. Συχνά αποκαλείται «hot yoga» γιατί το μάθημα γίνεται σε χώρο με υψηλή θερμοκρασία και υγρασία. Ωστόσο, η υψηλή θερμοκρασία μπορεί να είναι επικίνδυνη για άτομα με ορισμένες παθήσεις ή που λαμβάνουν κάποια φάρμακα, επομένως συμβουλευτείτε τον γιατρό σας πριν ακολουθήσετε ένα μάθημα «hot yoga».
Χάθα – Hatha: Συνδυάζει βασικές στάσεις με απλές τεχνικές αναπνοής και θεωρείται περισσότερο χαλαρωτική.
Ιγιένγκαρ – Iyengar: Συχνά περιλαμβάνει βοηθήματα όπως τουβλάκια ή ιμάντες, που σας βοηθούν να βρείτε τις θέσεις. Η εστίαση στην ακρίβεια συμβάλλει στην ενδυνάμωση βασικών μυών που στηρίζουν αρθρώσεις, καθιστώντας τη μια καλή επιλογή εάν έχετε τραυματισμούς ή θέματα πόνου.
Κουνταλίνι – Kundalini: Προσφέρει μια πιο πνευματική εμπειρία, δίνοντας έμφαση στην ψαλμωδία και την αναπνοή.
Βινιάσα – Vinyasa: Χαρακτηρίζεται από πιο γρήγορο ρυθμό και απαιτεί συνεχή κίνηση. Αποτελεί καλή επιλογή εάν ελπίζετε να έχετε καρδιοαναπνευστικά οφέλη από τη γιόγκα.
