Είναι αναμενόμενο να επιταχυνθεί ο καρδιακός ρυθμός σας εάν γυμνάζεστε ή εάν αισθάνεστε μεγάλο άγχος. Όμως σε έναν μικρό αριθμό ατόμων, μια ηλεκτρική δυσλειτουργία στις ανώτερες κοιλότητες της καρδιάς προκαλεί την αιφνίδια αύξηση της καρδιακής συχνότητας χωρίς φαινομενική αιτία – φθάνοντας μερικές φορές τους 200 παλμούς το λεπτό.
Η παροξυσμική υπερκοιλιακή ταχυκαρδία (PSVT), όπως ονομάζεται, είναι μια πάθηση που συνήθως δεν είναι επικίνδυνη (βλ. «Τι είναι η παροξυσμική υπερκοιλιακή ταχυκαρδία;»). «Οι ασθενείς συχνά περιγράφουν τα συμπτώματα ως αίσθημα παλμών ή φτερουγίσματος στο στήθος», λέει ο δρ Paul Zei, διευθυντής του Γενικού Προγράμματος Κολπικής Μαρμαρυγής στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Brigham and Women’s Hospital.
Ενώ τα επεισόδια αυτά συνήθως εμφανίζονται απροειδοποίητα, η άσκηση, το στρες ή ορισμένες τροφές και φάρμακα (όπως η καφεΐνη ή άλλες διεγερτικές ουσίες) μπορεί να πυροδοτούν ένα επεισόδιο. Για ορισμένους, το λύγισμα της μέσης με σκύψιμο μπορεί να προκαλέσει την PSVT, αναφέρει. Η συχνότητα και η διάρκεια των επεισοδίων κυμαίνεται κατά πολύ. Ορισμένα άτομα εμφανίζουν μια έξαρση μόλις μία φορά κάθε μερικά χρόνια, ενώ άλλα έχουν επεισόδια αρκετές φορές την ημέρα.
Το επεισόδιο μπορεί να διαρκέσει μόνο μερικά δευτερόλεπτα ή λεπτά. Άλλα διαρκούν για ώρες ή, σε σπάνιες περιπτώσεις, ακόμη και για μέρες. Αυτοί οι γρήγοροι, αιφνίδιοι παλμοί σημαίνουν ότι οι κοιλίες δεν έχουν τον χρόνο να γεμίσουν με αίμα πριν από τη σύσπαση της καρδιάς. Το αποτέλεσμα είναι η ροή του αίματος προς τον εγκέφαλο και το σώμα να μειώνεται, προκαλώντας συμπτώματα όπως ζάλη, δύσπνοια και λιποθυμία, λέει ο δρ Zei.
Πώς γίνεται η διάγνωση της PSVT;
Λιγότερα από περίπου τρία στα 1.000 άτομα έχουν PSVT. Παρουσιάζεται σε ανθρώπους κάθε ηλικίας, από βρέφη μέχρι ηλικιωμένους, αλλά τα μισά από τα περιστατικά παρουσιάζονται σε άτομα ηλικίας 50 έως 64 ετών. Λίγο παραπάνω από τα δύο τρίτα των περιστατικών αφορούν γυναίκες.
Καθώς η ταχυπαλμία και η δύσπνοια αποτελούν επίσης κοινά συμπτώματα του άγχους, οι γιατροί πρωτοβάθμιας φροντίδας (οι οποίοι συχνά δεν γνωρίζουν για την PSVT) μπορεί να διαγνώσουν λανθασμένα το πρόβλημα ως άγχος, ιδίως στις γυναίκες, λέει ο δρ Zei. Για να γίνει ακριβής διάγνωση, απαιτείται ένα ηλεκτροκαρδιογράφημα (ΗΚΓ), μια καταγραφή της ηλεκτρικής υπογραφής της καρδιάς, την ώρα που παρουσιάζονται τα συμπτώματα. Δεδομένου ότι τα επεισόδια δεν διαρκούν πολύ, οι παλμοί έχουν συνήθως επανέλθει στη φυσιολογική τους συχνότητα μέχρι το άτομο να αναζητήσει ιατρική φροντίδα.
Συνεπώς, τα άτομα με υποψία PSVT συνήθως χρειάζεται να φορέσουν μια μικρή συσκευή καταγραφής ΗΚΓ στο στήθος για αρκετές ημέρες ή εβδομάδες ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση. Μια άλλη επιλογή είναι να χρησιμοποιηθεί ένα έξυπνο ρολόι ή μια άλλη συσκευή που να μπορεί να καταγράψει ένα ΗΚΓ.
Tα άτομα με υποψία PSVT χρειάζεται να φορέσουν μια μικρή συσκευή καταγραφής ΗΚΓ στο στήθος για αρκετές ημέρες ή εβδομάδες ώστε να επιβεβαιωθεί η διάγνωση.
«Εάν ένας ειδικός εξετάσει τα δεδομένα, αυτές οι καταγραφές μπορούν να είναι αρκετά ακριβείς για τη διάγνωση PSVT», εξηγεί ο δρ Zei.
Επιλογές θεραπευτικής αντιμετώπισης
Άτομα με ενοχλητικά συμπτώματα μπορούν να δοκιμάσουν μερικά απλά τεχνάσματα για τη διέγερση του πνευμονογαστρικού νεύρου, τα οποία βοηθούν στην επιβράδυνση της μετάδοσης ηλεκτρικών ώσεων μέσω της καρδιάς και ίσως στην υποχώρηση της ταχυκαρδίας. Αυτά περιλαμβάνουν:
-βήχα ή κατάποση,
-τοποθέτηση μιας παγωμένης, υγρής πετσέτας πάνω στο πρόσωπο,
-άσκηση απαλής πίεσης πάνω σε κλειστά μάτια,
-κράτημα της αναπνοής ενώ πιέζεστε, όπως κατά την αφόδευση.
Κατά την πιο αποτελεσματική τεχνική, τον τροποποιημένο χειρισμό Βαλσάλβα, κάθεστε με ευθεία ράχη, ενώ παράλληλα φυσάτε σε ένα καλαμάκι ή μικρό σωλήνα για 15 δευτερόλεπτα. Στη συνέχεια, ξαπλώνετε ανάσκελα και σηκώνετε τα πόδια σας σε γωνία 45 μοιρών με τη βοήθεια ενός άλλου ατόμου που κρατάει τα πόδια σας, για άλλα 15 δευτερόλεπτα. Εάν όμως αυτές οι τεχνικές δεν βοηθήσουν, τα άτομα με επίμονη ταχυκαρδία συνήθως χρειάζεται να μεταβούν σε επείγουσα φροντίδα ή σε τμήμα επειγόντων περιστατικών για να τους χορηγηθεί μια ένεση ή να γίνει έγχυση φαρμάκου ώστε η καρδιά να επανέλθει σε φυσιολογικούς παλμούς. Ένα ρινικό σπρέι το οποίο περιέχει το πειραματικό φάρμακο ετριπαμίλη για την αντιμετώπιση της PSVT βρίσκεται σε διαδικασία εξέτασης από τον FDA.
Αντιμετώπιση του προβλήματος με κατάλυση
Ασθενείς με συχνά, ενοχλητικά συμπτώματα ίσως θελήσουν να εξετάσουν το ενδεχόμενο κατάλυσης με καθετήρα, μια σύντομη διαδικασία που πραγματοποιείται υπό ήπια καταστολή (δηλαδή, είστε ξύπνιος/α, αλλά χαλαρός/ή και δεν νιώθετε πόνο).
Αφού ο γιατρός περάσει έναν καθετήρα διαμέσου μιας φλέβας και φθάσει στην καρδιά, χορηγείται ενέργεια ραδιοσυχνότητας, η οποία εκπέμπεται από μια συσκευή εντός του καθετήρα, και καταστρέφει τη μικρή περιοχή ιστού που προκαλεί το μη φυσιολογικό ηλεκτρικό σήμα. Στην PSVT, η κατάλυση με καθετήρα έχει ποσοστό επιτυχίας 98% και είναι αρκετά ασφαλής. «Αποτελεί μία από τις λίγες καρδιακές επεμβάσεις για τις οποίες μπορούμε σχεδόν πάντοτε να πούμε στους ασθενείς ότι έχουν θεραπευθεί και το πρόβλημα δεν θα παρουσιαστεί ποτέ ξανά», λέει ο δρ Zei. Όπως με κάθε επέμβαση, βεβαιωθείτε ότι κατανοείτε από πριν όλα τα υπέρ και τα κατά.
Τι είναι η παροξυσμική υπερκοιλιακή ταχυκαρδία;
Ο φυσικός βηματοδότης της καρδιάς, ο φλεβόκομβος, παράγει ηλεκτρικές ώσεις που δίνουν εντολή στην καρδιά να συσταλεί (να «χτυπήσει»). Σε ένα άτομο όμως με παροξυσμική υπερκοιλιακή ταχυκαρδία (PSVT), ο σταθερός ρυθμός της καρδιάς διαταράσσεται ξαφνικά και περιοδικά (παροξυσμικός). Ένα μη φυσιολογικό ηλεκτρικό σήμα που προέρχεται από ένα σημείο πάνω από την κοιλία (υπερκοιλιακό) υπερισχύει του φυσιολογικού σήματος του φλεβόκομβου και προκαλεί μια σειρά από πολύ γρήγορους παλμούς της καρδιάς (ταχυκαρδία). Η συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων PSVT δεν είναι θανατηφόρες, αν και σε σπάνιες περιστάσεις μπορεί να είναι επικίνδυνες, και γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο τα άτομα που παρουσιάζουν επανειλημμένα κρίσεις ταχυκαρδίας θα πρέπει να ενημερώνουν τον γιατρό τους.
