Για πρώτη φορά εδώ και 20 χρόνια, οι γιατροί θα έχουν στα χέρια τους ένα νέο αντιβιοτικό για την αντιμετώπιση των ουρολοιμώξεων στις γυναίκες. Ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) των ΗΠΑ ενέκρινε την πιβμεκιλλινάμη τον Απρίλιο του 2024 – πρόκειται για μια ενθαρρυντική εξέλιξη, καθώς τα μικρόβια που προκαλούν ουρολοιμώξεις έχουν γίνει πιο ανθεκτικά στα υπάρχοντα φάρμακα, μειώνοντας την αποτελεσματικότητά τους. Δείτε πώς μπορεί η πιβμεκιλλινάμη να επηρεάσει τη θεραπεία.
Τι είναι;
Η πιβμεκιλλινάμη είναι ένας τύπος πενικιλίνης που λαμβάνεται από το στόμα. Έχει συνταγογραφηθεί στις ευρωπαϊκές χώρες περισσότερες από 30 εκατομμύρια φορές τα τελευταία 40 χρόνια ως θεραπεία πρώτης γραμμής για τις «μη επιπλεγμένες» ουρολοιμώξεις (αυτές που περιορίζονται στην ουροδόχο κύστη).
Το φάρμακο έρχεται στις ΗΠΑ επειδή μια εταιρεία που ονομάζεται Utility Therapeutics αγόρασε τα δικαιώματα για την πιβμεκιλλινάμη στις ΗΠΑ και έλαβε έγκριση από τον FDA για την πώλησή της. Ο FDA βάσισε την έγκρισή του σε δεδομένα από τρεις κλινικές μελέτες που αποδείκνυαν την αποτελεσματικότητα της πιβμεκιλλινάμης, η οποία κυμαινόταν μεταξύ 62% και 72%. Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες ήταν η ναυτία και η διάρροια.
Θα κάνει τη διαφορά;
Όταν η πιβμεκιλλινάμη διατεθεί στις ΗΠΑ (αναφέρεται ότι αυτό θα συμβεί το 2025), θα έρθει να συμπληρώσει τις υπάρχουσες θεραπείες πρώτης γραμμής για τις ουρολοιμώξεις, που περιλαμβάνουν τη φωσφομυκίνη, τη νιτροφουραντοΐνη και την τριμεθοπρίμη/σουλφαμεθοξαζόλη.
Όσο περισσότερες επιλογές έχουμε, τόσο το καλύτερο. «Ένα μεγάλο ποσοστό των ασθενών μου εμφανίζουν υποτροπιάζουσες ουρολοιμώξεις και αναπτύσσουν τη μία λοίμωξη μετά την άλλη. Συχνά χρειάζεται να αλλάζουμε θεραπευτικές επιλογές όταν βλέπουμε ενδείξεις ανθεκτικότητας στο αντιβιοτικό. Επίσης βλέπω πολλές γυναίκες που αναπτύσσουν αντιδράσεις σε ορισμένα φάρμακα. Έτσι, θα είναι καλό να μπορούμε να στραφούμε σε ένα άλλο φάρμακο της ίδιας κατηγορίας αντί να προχωρήσουμε σε πιο ισχυρά αντιβιοτικά. Αυτά θέλουμε να τα κρατήσουμε για πιο δύσκολες ουρολοιμώξεις, που έχουν περάσει στο ανώτερο ουροποιητικό σύστημα», δηλώνει ο δρ William Winkelman, ουρογυναικολόγος στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Mount Auburn Hospital.
Γιατί παθαίνουμε ουρολοιμώξεις;
Το καλύτερο σενάριο θα ήταν να αποφύγουμε εντελώς τις ουρολοιμώξεις, αλλά αυτό γίνεται όλο και πιο δύσκολο καθώς μεγαλώνουμε.
Οι ουρολοιμώξεις αναπτύσσονται όταν επιβλαβή βακτήρια αρχίζουν να αναπτύσσονται οπουδήποτε στο ουροποιητικό σύστημα: στους νεφρούς, στην ουροδόχο κύστη, στους ουρητήρες (τους σωλήνες που μεταφέρουν τα ούρα από τους νεφρούς στην ουροδόχο κύστη) ή στην ουρήθρα (τον σωλήνα που μεταφέρει τα ούρα από την ουροδόχο κύστη για να τα αποβάλει έξω από το σώμα).
H χρήση κολπικής κρέμας οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση βοηθά στην αποκατάσταση της προστασίας.
Οι γυναίκες είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες, επειδή η γυναικεία ουρήθρα (της οποία το έξω στόμιο είναι ακριβώς πάνω από τον κόλπο) έχει μήκος μόλις 3,8 cm. Παρακείμενα βακτήρια από το ορθό, τα οποία φθάνουν έως το άνοιγμα της ουρήθρας, μπορούν εύκολα να διανύσουν τη μικρή απόσταση διαμέσου της ουρήθρας έως την ουροδόχο κύστη. Αυτό το πρόβλημα γίνεται μεγαλύτερο με την εμμηνόπαυση, καθώς το χαμηλότερο επίπεδο οιστρογόνων καθιστά τον κολπικό ιστό κοντά στην ουρήθρα μιας γυναίκας πιο ευάλωτο στη μόλυνση από επιβλαβή βακτήρια.
Οι άνδρες σπάνια παθαίνουν ουρολοιμώξεις, επειδή η ουρήθρα τους έχει μεγαλύτερο μήκος. Σε μεγαλύτερη ηλικία, όμως, ο διογκωμένος προστάτης μπορεί να εμποδίζει τη ροή των ούρων από την ουροδόχο κύστη, με αποτέλεσμα τα ούρα να λιμνάζουν και να δημιουργείται ευνοϊκή συνθήκη για την ανάπτυξη βακτηρίων.
Καταπολέμηση
Ευτυχώς, διαθέτουμε κάποιους τρόπους να εμποδίσουμε τις ουρολοιμώξεις.
Στις γυναίκες, η χρήση κολπικής κρέμας οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση βοηθά στην αποκατάσταση της προστασίας. «Η θεραπεία διατίθεται σε μορφή κρέμας που εφαρμόζεται δύο φορές την εβδομάδα, δισκίων ή ενός δακτυλίου οιστρογόνων που εισάγεται στον κόλπο κάθε τρεις μήνες», αναφέρει ο δρ Winkelman. «Τα οιστρογόνα αυξάνουν τη λίπανση και τα υγιεινά βακτήρια. Η πρόληψη των ουρολοιμώξεων συχνά έγκειται στην εξισορρόπηση των ανθυγιεινών βακτηρίων. Σε ακραίες περιπτώσεις, μπορούν να ληφθούν μακροχρόνια κάποια φάρμακα τα οποία καθιστούν την ουροδόχο κύστη αφιλόξενη για τα βλαβερά βακτήρια».
Στους άνδρες με διογκωμένο προστάτη, η λήψη ορισμένων συνταγογραφούμενων φαρμάκων μπορεί να βελτιώσει τη ροή των ούρων και να αποτρέψει τη συσσώρευση ούρων στην ουροδόχο κύστη, η οποία αυξάνει την πιθανότητα λοίμωξης.
Μη φαρμακευτικές προσεγγίσεις
Τι ισχύει για κάποιες μη φαρμακευτικές μεθόδους αποφυγής των ουρολοιμώξεων, όπως η λήψη συμπληρωμάτων εκχυλίσματος κράνμπερι ή το άδειασμα της ουροδόχου κύστης μετά τη σεξουαλική επαφή; «Τα στοιχεία σχετικά με την αποτελεσματικότητα αυτών των προσεγγίσεων είναι ανάμεικτα», δηλώνει ο δρ Winkelman. «Δεν κάνει κακό να τις δοκιμάσετε και πολλοί από τους ασθενείς μου έχουν ωφεληθεί από αυτές τις παρεμβάσεις, αλλά κάποιοι άνθρωποι απλώς είναι πιο επιρρεπείς στις ουρολοιμώξεις από ό,τι άλλοι».
Συνιστάται απλώς να παρακολουθείτε για τυχόν συμπτώματα ουρολοίμωξης, όπως η αίσθηση καύσου (τσουξίματος) κατά την ούρηση, η συχνή ή επείγουσα ανάγκη για ούρηση, τα θολά ή με παρουσία αίματος ούρα, ο πυρετός ή η σύγχυση και να τα αναφέρετε στον γιατρό σας το συντομότερο δυνατό.
