Καινούργια διεύθυνση, διαφορετικές συνήθειες. Oπως και να το κάνεις, η μετακόμιση σε νέο σπίτι είναι μια μεγάλη αλλαγή. Το ίδιο και η μεταμόρφωση ενός σπιτιού μέσω αλλαγής της διακόσμησης ή της διαρρύθμισης.
Και τα δύο απαιτούν μια μεταβατική περίοδο προσαρμογής. Μια διαφορά, όμως, που μπορεί να μην αναμένατε είναι το πώς το νέο περιβάλλον μπορεί να επηρεάσει το πόσο καλά ακούτε – ή δεν ακούτε.
Εάν έχετε απώλεια ακοής, κάτι που αφορά 61 εκατομμύρια Αμερικανούς ηλικίας 12 ετών και άνω, η μετακόμιση ή η ανακαίνιση μπορεί να το κάνει να φαίνεται χειρότερο. Και αν νομίζατε ότι η ακοή σας είναι μια χαρά, μπορεί τώρα να αισθάνεστε ότι εμφανίζετε κάποιο πρόβλημα.
Οι σημερινές τάσεις στη διακόσμηση του σπιτιού –που ευνοούν τους ελεύθερους χώρους, τα ψηλά ταβάνια και τα λιγοστά έπιπλα– μπορεί να κάνουν την επικοινωνία πιο δύσκολη, ανεξάρτητα από το πόσο καλή είναι η ακοή σας.
Αν το θέμα αυτό δεν σας είχε περάσει ποτέ από το μυαλό, δεν είστε οι μόνες. Πολλοί άνθρωποι δεν σκέφτονται πώς κάποια από τα χαρακτηριστικά ενός σπιτιού μπορούν να επηρεάσουν τον ήχο, παρατηρεί ο δρ James Naples, ωτορινολαρυγγολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess, που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
«Τα περισσότερα πράγματα που έχουμε στο σπίτι μας βρίσκονται εκεί για κάποιον λόγο και δεν νομίζω ότι οι άνθρωποι αγοράζουν ένα σπίτι ή τα πράγματα που θα βάλουν μέσα σε αυτό λαμβάνοντας υπόψη πώς θα επηρεάσουν την ακοή τους», σχολιάζει. Όμως «συνήθως το περιβάλλον σας είναι αυτό που σας κάνει να συνειδητοποιήσετε την ανάγκη για βοηθήματα ακοής».
Οι συνέπειες του ντιζάιν
Ωστόσο, αντί να αναζητήσετε βοηθήματα ακοής, μπορείτε απλώς να δημιουργήσετε πιο γρήγορα ένα «κατοικούμενο» σπίτι. Ορισμένα αντικείμενα απορροφούν τον ήχο, διευκολύνοντας την ακοή. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα εξής:
• χαλιά και μοκέτες
• ξύλινες επενδύσεις
• κορνίζες, πίνακες ή χαλιά στους τοίχους
• κουρτίνες
• βιβλιοθήκες
• υφάσματα επιπλώσεων
• μαξιλάρες.
«Είναι πιο εύκολο να ακούσετε σε έναν ήσυχο χώρο που είναι στρωμένος με χαλί, για παράδειγμα, παρά σε έναν μεγάλο, ανοιχτό χώρο με ξύλινο πάτωμα», λέει ο δρ Naples.
Κάποια άλλα χαρακτηριστικά του σπιτιού προκαλούν αντήχηση, καθώς ο ήχος αντανακλάται στους ανοιχτούς χώρους, και δυσχεραίνουν την ακοή. Σε αυτά περιλαμβάνονται τα ξύλινα πατώματα που αναφέραμε πιο πάνω, όπως και τα ψηλά, θολωτά ταβάνια και η μινιμαλιστική διακόσμηση. Αν έχετε ήδη μειωμένη ακοή, αυτή η αντήχηση μπορεί να επιδεινώσει την ικανότητά σας να επεξεργαστείτε γρήγορα τους ήχους, καθιστώντας την επικοινωνία πολύ πιο προβληματική.
«Αυτό παίζει ρόλο σε κοινωνικές περιστάσεις – είναι ο λόγος που είναι πιο δύσκολο να ακούσουμε σε μεγάλα, ανοιχτά εστιατόρια», παρατηρεί ο δρ Naples. «Oλοι αυτοί οι ήχοι του περιβάλλοντος αντανακλώνται στους τοίχους».
Πρόσθετες δυσκολίες
Τα βοηθήματα ακοής δεν επιλύουν απαραίτητα το πρόβλημα, δεδομένου ότι ενισχύουν όλους τους ήχους – όχι μόνο αυτούς που θέλετε να ακούσετε.
«Αυτό δεν είναι πάντοτε χρήσιμο», παρατηρεί ο δρ Naples. «Αυτό που θέλετε στην πραγματικότητα να ενισχύσετε είναι το σήμα, όχι ο θόρυβος. Τα περισσότερα βοηθήματα ακοής ανεβάζουν την ένταση και των δύο».
Ο λεγόμενος μηχανικός θόρυβος –ο ήχος περιβάλλοντος από συσκευές όπως το ψυγείο, το πλυντήριο, το στεγνωτήριο και τα συστήματα θέρμανσης και κλιματισμού– μπορεί επίσης να αυξήσει το χάος.
«Γενικά είναι τόσο χαμηλής έντασης, που δεν υπάρχει περίπτωση να βλάψει τα αυτιά», αναγνωρίζει ο δρ Naples. «Αν όμως κάποιος έχει απώλεια ακοής, οποιοσδήποτε τύπος ήχου του περιβάλλοντος θα κάνει ελαφρώς πιο δύσκολη την ακοή.
Αν υπάρχουν πολλοί θόρυβοι περιβάλλοντος –ο ανεμιστήρας του φούρνου δουλεύει, ο φούρνος μικροκυμάτων είναι σε λειτουργία, το ψυγείο είναι πάντοτε στην πρίζα– και κάποιος προσπαθεί να σας μιλήσει, μπορεί να είναι δύσκολο να τον ακούσετε, γιατί η ένταση του θορύβου πνίγει το σήμα. Αυτός είναι ο λόγος που η κουζίνα είναι πάντα πιο δύσκολος χώρος για την ακοή».
Στρατηγικές φιλικές για τον ήχο
Η καλύτερη ώρα να φροντίσετε για την ακουστική ενός σπιτιού είναι όταν χτίζεται ή ανακαινίζεται. Σε αυτά τα καίριας σημασίας στάδια, μπορείτε να κανονίσετε με τον εργολάβο να σχεδιάσει τον χώρο σας με χαρακτηριστικά που είναι φιλικά για τον ήχο.
Οι πιο εξελιγμένες προσαρμογές μπορεί να περιλαμβάνουν ηχομονωτικά πλακίδια στο ταβάνι ή στο δάπεδο. Μπορείτε, όμως, επίσης να αποφύγετε τα στοιχεία που μειώνουν την ποιότητα της ακουστικής, όπως το ξύλινο δάπεδο, χωρίς να δαπανήσετε περισσότερα χρήματα.
«Αν έχετε απώλεια ακοής και έχετε τη δυνατότητα να επηρεάσετε κάποια από αυτά τα προληπτικά μέτρα, αυτό θα ήταν χρήσιμο», σχολιάζει ο δρ Naples.
Δοκιμάστε τις παρακάτω μεθόδους για να αποφύγετε τα προβλήματα ακουστικής ή για να βελτιώσετε την ικανότητά σας να ακούτε στο σπίτι σας:
Τοποθετήστε μοκέτα. Η μοκέτα από τοίχο σε τοίχο λειτουργεί πιο αποτελεσματικά σε αυτές τις περιστάσεις από ό,τι τα χαλιά, κάποια από τα οποία μπορεί επιπλέον να δημιουργούν κίνδυνο πτώσεων. Αν τελικά προτιμήσετε τα χαλιά, χρησιμοποιήστε αντιολισθητικά υποστρώματα, έτσι ώστε τα χαλιά να μένουν στη θέση τους.
Η μοκέτα από τοίχο σε τοίχο λειτουργεί πιο αποτελεσματικά από ό,τι τα χαλιά, για να βελτιώσετε την ικανότητά σας να ακούτε στο σπίτι σας.
Χρησιμοποιήστε αεροστόπ πόρτας. Εκτός του ότι εμποδίζουν τα ρεύματα αέρα, έχουν το επιπλέον όφελος ότι μειώνουν τους ήχους.
Προσθέστε έπιπλα. Τα πρόσθετα κομμάτια, ιδίως αυτά που είναι επενδεδυμένα με ύφασμα, απορροφούν τον ήχο καλύτερα από τα έπιπλα με σκληρές επιφάνειες, που είναι εξ ολοκλήρου ξύλινα ή μεταλλικά.
Ευνοήστε τα υφάσματα. Οι βαριές κουρτίνες προάγουν την ακοή πιο αποτελεσματικά από ό,τι οι λεπτές κουρτίνες ή τα στόρια. Ακόμη και τα τραπεζομάντιλα μπορούν να βοηθήσουν.
Τοποθετήστε ένα διαχωριστικό δωματίου. Αυτά τα παραβάν, τα οποία μπορείτε εύκολα να βρείτε σε καταστήματα ή στο διαδίκτυο, μπορούν να εμποδίσουν την αντανάκλαση των ήχων σε μεγάλους χώρους.
Ανεξάρτητα από το περιβάλλον σας, μπορείτε επίσης να ενισχύσετε την ακοή σας με τους εξής τρόπους:
• Φροντίστε το άτομο που σας μιλάει να βρίσκεται στο ίδιο δωμάτιο.
• Κοιτάτε τον άλλον στο πρόσωπο κατά τη διάρκεια της επικοινωνίας.
• Καθίστε με την πλάτη σας στον τοίχο, «έτσι ώστε ο ήχος που κατευθύνεται προς τα εσάς να μην εισέρχεται στον μεγάλο, κενό χώρο, όπου ένα μεγάλο μέρος του θα χαθεί», λέει ο δρ Naples.
Πότε είναι καιρός να δείτε έναν ακοολόγο; Αν σας φαίνεται ότι η ακοή σας είναι μειωμένη ενώ έχετε πλέον προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον, δείτε έναν ειδικό σε θέματα ακοής, ιδίως αν κάποιο μέλος της οικογένειάς σας επισημαίνει ότι υπάρχει πρόβλημα.
«Συνήθως αυτή είναι η καλύτερη ένδειξη για μένα ή όταν πρέπει να αυξήσετε την ένταση της τηλεόρασης ή των ηχείων», παρατηρεί ο δρ Naples.
Η σχετιζόμενη με την ηλικία απώλεια ακοής διαφέρει ανάλογα με το φύλο
Παρόλο που οι γυναίκες έχουν τις μισές πιθανότητες από τους άνδρες να έχουν απώλεια ακοής, η ηλικία είναι ο ισχυρότερος προγνωστικός παράγοντας της πάθησης σε άτομα ηλικίας 20 έως 69 ετών, σύμφωνα με το Εθνικό Ινστιτούτο Κώφωσης και Άλλων ∆ιαταραχών της Επικοινωνίας. Όμως, μια νέα μελέτη δείχνει ότι ορισμένοι παράγοντες που συνδέονται με την ανάπτυξη σχετιζόμενης με την ηλικία απώλειας ακοής διαφέρουν μεταξύ των δύο φύλων.
Η ανάλυση, η οποία δημοσιεύθηκε ηλεκτρονικά στις 6 Μαρτίου 2024 στο PLOS One, περιλάμβανε σχεδόν 2.350 ενήλικες 60 ετών και άνω (53% γυναίκες). Οι ερευνητές συνέλεξαν το ιατρικό ιστορικό των συμμετεχόντων και έλεγξαν το αίμα τους, τη σύνθεση του σώματος και την ακοή. Χρησιμοποιώντας τα δεδομένα, εντόπισαν τους παράγοντες που σχετίζονταν ισχυρότερα με τον κίνδυνο σχετιζόμενης με την ηλικία απώλειας ακοής στις γυναίκες και στους άνδρες.
Το ελλιπές βάρος ή, αντίστροφα, η παχυσαρκία ήταν ένας σημαντικός παράγοντας κινδύνου για απώλεια ακοής στις γυναίκες μεγαλύτερης ηλικίας, ενώ ο ίδιος συσχετισμός στους άνδρες ίσχυε μόνο για τους ελλιποβαρείς. Οι άνδρες που κάπνιζαν φαίνεται ότι ήταν πιο επιρρεπείς στη σχετιζόμενη με την ηλικία απώλεια ακοής, αλλά όχι οι γυναίκες καπνίστριες.
Στο μεταξύ, οι γυναίκες που είχαν την πρώτη έμμηνο ρύση σε μικρότερη ηλικία είχαν λιγότερες πιθανότητες να αναπτύξουν σχετιζόμενη με την ηλικία απώλεια ακοής σε μεγαλύτερη ηλικία, γεγονός που ενδεχομένως υποδηλώνει μια προστατευτική δράση της πιο μακροχρόνιας έκθεσης στα οιστρογόνα.
Παρόλο που τα ευρήματα αυτά είναι ενδιαφέροντα, οποιοδήποτε μεγάλο σύνολο δεδομένων μπορεί να δείξει «αρκετά μικρές διαφορές που εμφανίζονται ως σημαντικές», αλλά δεν έχουν καμιά χρησιμότητα σε πρακτικό επίπεδο, αναφέρει ο δρ James Naples, ωτορινολαρυγγολόγος στο Ιατρικό Κέντρο Beth Israel Deaconess.
Η μόνη σχετιζόμενη με το φύλο διαφορά στην οποία ο δρ Naples πιστεύει ότι αξίζει να δώσουμε προσοχή δεν έχει καμία σχέση με τους παράγοντες κινδύνου για απώλεια ακοής, αλλά με το κατά πόσο οι γυναίκες και οι άνδρες διερευνούν περαιτέρω τυχόν αλλαγές που παρατηρούν στην ακοή τους.
«Υπάρχουν στοιχεία που δείχνουν ότι οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να ζητήσουν αξιολόγηση της ακοής τους ή να διερευνήσουν την απώλεια ακοής», δηλώνει.
«Όταν ρωτώ τους άνδρες ασθενείς μου τι τους έκανε να έρθουν στο ιατρείο μου, πάνω από τους μισούς λένε: “Α, η γυναίκα μου επέμενε να έρθω”. Οι άνδρες τείνουν να έρχονται επειδή τους πίεσαν. Οι γυναίκες έχουν περισσότερες πιθανότητες να έρθουν χωρίς παρότρυνση από άλλο άτομο».
Εξαιτίας αυτής της τάσης, ο δρ Naples συνιστά στις γυναίκες να παρακινούν τους άνδρες συντρόφους και συγγενείς τους να ακολουθήσουν το παράδειγμά τους.
«Η στάση αυτή είναι σημαντική, γιατί προάγει τον έλεγχο της ακοής, ακόμη και αν νομίζετε ότι δεν έχετε πρόβλημα», επισημαίνει ο δρ Naples.
*Φωτογραφίες: Shutterstock
