Εάν η εικόνα που έχετε για τη φυσικοθεραπεία είναι ότι πρόκειται για μια αγωγή που αποτελείται από στοχευμένες ασκήσεις έπειτα από ένα χειρουργείο ή έναν τραυματισμό, έχετε εν μέρει δίκιο. Εάν όμως δεν έχετε κάνει ποτέ φυσικοθεραπεία –ή έχουν περάσει χρόνια από τότε που κάνατε τελευταία φορά–, είναι η ώρα να τη δείτε μέσα από ένα διαφορετικό πρίσμα, ως κάτι ευρύτερο, λέει ένας ειδικός του Χάρβαρντ.
Οι φυσικοθεραπευτές ασχολούνται με πολλούς περισσότερους τύπους ασθενών από αυτούς που εντάσσονται στα παραπάνω δύο πεδία – μεταξύ των οποίων άτομα που αντιμετωπίζουν ένα εγκεφαλικό επεισόδιο, τραύματα εγκεφάλου, προβλήματα ισορροπίας, νευρομυϊκές παθήσεις, βλάβες του μυελού των οστών και πολλά ακόμα.
Περισσότεροι από 50 εκατομμύρια Αμερικανοί χρειάζονται φυσικοθεραπεία ετησίως και λαμβάνουν μέρος σε περίπου 300 εκατομμύρια θεραπευτικές συνεδρίες συνολικά, προκειμένου να βελτιώσουν την κινητικότητα, τη δύναμη και την ευκαμψία τους και να μεγιστοποιήσουν τη φυσική λειτουργικότητά τους.
«Ο κόσμος τείνει να έχει μια πολύ περιορισμένη εικόνα για το πότε είναι ωφέλιμη η φυσικοθεραπεία», λέει η Mary Kate Miller, κλινική επόπτρια φυσικοθεραπείας στο συνεργαζόμενο με το Χάρβαρντ Spaulding Rehabilitation Outpatient Center Malden. «Πιστεύουν πως κάνουμε μαλάξεις ή πως ασχολούμαστε μόνο με άτομα που εμφανίζουν πόνο ή βρίσκονται σε μετεγχειρητικό στάδιο».
«Οι τεχνικές κινητοποίησης (manual therapy) αποτελούν μόνο ένα μικρό μέρος του αντικειμένου μας», προσθέτει. «Οι φυσικοθεραπευτές είναι στην πραγματικότητα ειδικοί της κίνησης – βοηθάμε στη βελτιστοποίηση της κίνησης των ατόμων».
Ξεκαθαρίζοντας τα πράγματα
Εξαρχής, ήδη, η φυσικοθεραπεία αποκλίνει από τις συμβατικές προσεγγίσεις φροντίδας της υγείας, προσφέροντας στους ασθενείς μεγάλο βαθμό ελέγχου.
Στην πραγματικότητα οι φυσικοθεραπευτές είναι ειδικοί της κίνησης – βοηθούν στη βελτιστοποίηση της κίνησης των ατόμων.
«Αφιερώνουμε την πρώτη μέρα στο να μάθουμε πληροφορίες για κάθε ασθενή και τι είναι σημαντικό γι’ αυτόν/αυτήν και συνεργαζόμαστε στον σχεδιασμό ενός προγράμματος ώστε να επανέλθουν σε ό,τι επιθυμούν να κάνουν», λέει η Miller, η οποία είναι επίσης πρόεδρος της Αμερικανικής Ένωσης Φυσικοθεραπείας (American Physical Therapy Association) στο παράρτημα της Μασαχουσέτης . «Πρόκειται για μια συλλογική προσπάθεια».
Η Miller αναφέρει τα παρακάτω επιπλέον παραδείγματα σχετικά με το πώς η φυσικοθεραπεία μπορεί να διαφέρει σε σχέση με ό,τι θα περιμένατε:
1 – ΜΥΘΟΣ: Μόνο όσοι υποφέρουν από πόνο χρειάζονται φυσικοθεραπεία.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Αν και ο συχνότερος λόγος που ζητά κανείς να κάνει φυσικοθεραπεία είναι ο πόνος στη μέση –που αντιστοιχεί στο ένα τρίτο των περιστατικών–, οι φυσικοθεραπευτές αντιμετωπίζουν ασθενείς με μεγάλο εύρος άλλων προβλημάτων, μεταξύ των οποίων δυσλειτουργία του πυελικού εδάφους, ίλιγγο, νευρολογικές διαταραχές και υψηλό κίνδυνο πτώσεων.
«Ναι, άτομα που εμφανίζουν πόνο είναι πιθανότατα οι κύριοι πελάτες μας, αλλά βελτιώνουμε την κινητικότητα, ενισχύουμε τη λειτουργικότητα και βελτιστοποιούμε την υγεία σε άτομα με ποικίλες ασθένειες», λέει η Miller. «Βλέπουμε πολλά άτομα που απλώς προσπαθούν να ζήσουν τη ζωή τους, είτε παίζοντας σπορ ερασιτεχνικά είτε γιατί θέλουν να σηκώνουν τα παιδιά τους ή να ανεβάζουν τη μπουγάδα από τις σκάλες».
2 – ΜΥΘΟΣ: Η φυσικοθεραπεία δεν έχει αποτέλεσμα εάν δεν είναι επώδυνη.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Η φράση «χωρίς πόνο δεν γίνεται τίποτα» δεν ισχύει για τη φυσικοθεραπεία. «Δυσανασχετώ όταν ακούω κάποιον να λέει ότι η φυσικοθεραπεία είναι “πόνος και βασανιστήριο”», σχολιάζει η Miller. «Αν και κάποιοι χειρισμοί μας μπορεί να προκαλέσουν έναν βαθμό δυσφορίας αρχικά, ο στόχος μας είναι οι ασθενείς να φτάσουν σε ένα σημείο όπου δεν πονούν και να ενισχύσουμε την ίαση χωρίς να προκαλούμε περιττό πόνο».
3 – ΜΥΘΟΣ: Οποιοσδήποτε επαγγελματίας υγείας μπορεί να παρέχει φυσικοθεραπεία.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Απαιτείται εκπαίδευση υψηλής εξειδίκευσης, η οποία μπορεί να κορυφωθεί με την απόκτηση διδακτορικού. «Πολλοί πάροχοι υπηρεσιών υγείας προσφέρουν παρόμοιες παρεμβάσεις, αλλά δεν θα λάβετε το ίδιο επίπεδο ολοκληρωμένης φροντίδας όπως με έναν φυσικοθεραπευτή», λέει.
4 – ΜΥΘΟΣ: Οι φυσικοθεραπευτές θα μου πουν να διακόψω τις αγαπημένες μου δραστηριότητες.
ΑΛΗΘΕΙΑ: «Δεν πρόκειται να κάνουμε κάτι τέτοιο», λέει η Miller. «Αυτό που μου αρέσει περισσότερο στο επάγγελμα του φυσικοθεραπευτή είναι το ότι βοηθάω τους ανθρώπους να βρουν τρόπους για να κάνουν αυτό που αγαπούν. Συνεργαζόμαστε με τους θεραπευομένους ώστε να θέσουμε στόχους που είναι σημαντικοί για τους ίδιους και δουλεύουμε για να τους επαναφέρουμε σε αυτές τις δραστηριότητες. Μπορώ να μετρήσω στα δάχτυλα του ενός χεριού τους ασθενείς στους οποίους είπα “Όχι, δεν μπορείς να το κάνεις αυτό” ή “Αυτό δεν γίνεται”».
5 – ΜΥΘΟΣ: Χρειάζεται παραπεμπτικό για να επισκεφθώ έναν φυσικοθεραπευτή.
ΑΛΗΘΕΙΑ: Στις ΗΠΑ συνήθως δεν χρειάζεται, αν και ορισμένα ασφαλιστικά προγράμματα –όπως το Medicare– ζητούν παραπεμπτικό πριν καλύψουν τη θεραπεία. «Όμως, από πολλές ιδιωτικές ασφαλιστικές εταιρείες δεν απαιτείται και μπορείτε απλώς να επισκεφθείτε ένα φυσικοθεραπευτήριο και να κλείσετε ραντεβού για μια επίσκεψη», λέει. «Είναι πάντοτε μια καλή ιδέα να ρωτήσετε πρώτα την ασφαλιστική σας εταιρεία για να βεβαιωθείτε».
Αποκομίστε τα οφέλη
Εάν ήδη υποβάλλεστε σε φυσικοθεραπεία ή σκοπεύετε να το κάνετε προσεχώς, η Miller συμβουλεύει τα παρακάτω ώστε να μεγιστοποιήσετε τα οφέλη της.
Να είστε δεκτικοί. «Να είστε ειλικρινείς με τον φυσικοθεραπευτή σας σχετικά με το τι είναι πιο σημαντικό για εσάς, έτσι ώστε να συνεργαστείτε για να ορίσετε σημαντικούς για εσάς στόχους», λέει.
Να συμμετέχετε ενεργά. «Η φυσικοθεραπεία δεν είναι μια διαδικασία όπου ο φυσικοθεραπευτής θα σας πει τι να κάνετε – σας διδάσκουν τα μέσα για το πώς μπορείτε να βοηθήσετε τον εαυτό σας», λέει. «Εάν αναλάβετε την ευθύνη της υγείας σας, είναι βέβαιο ότι θα επωφεληθείτε στο μέγιστο από αυτή την εμπειρία».
