Σε κάποιον βαθμό, όλοι εμφανίζουν στομαχικό καύσο (καούρες στο στομάχι) – μια αίσθηση βαθιού, επώδυνου καψίματος στον θώρακα, η οποία μπορεί να είναι τόσο έντονη, που να την μπερδέψετε με καρδιακή προσβολή. Ο στομαχικός καύσος (που ενίοτε αναφέρεται και ως παλινδρόμηση οξέων) συμβαίνει όταν τα οξέα του στομάχου παλινδρομούν προς τα πάνω στον οισοφάγο, τον σωλήνα που συνδέει τη στοματική κοιλότητα με το στομάχι. Συνήθως παρατηρείται όταν τρώτε πολύ γρήγορα ή πάρα πολύ ή όταν έχετε καταναλώσει πλούσιες, πικάντικες ή όξινες τροφές.
Ο στομαχικός καύσος συνήθως υποχωρεί μόνος του, αλλά κάποιες φορές χρειάζεστε κάποιο μη συνταγογραφούμενο φάρμακο για να ανακουφιστείτε. Για τον πιο έντονο και συνεχιζόμενο στομαχικό καύσο, μπορεί να χρειαστείτε ισχυρότερα φάρμακα. Ποιο πρέπει να χρησιμοποιήσετε και πότε; Ας τα δούμε αναλυτικά.
Περιστασιακός στομαχικός καύσος
Αν έχετε στομαχικό καύσο μία στο τόσο, χρησιμοποιήστε αντιόξινα. Εξουδετερώνουν γρήγορα τα πεπτικά οξέα στο στομάχι και στον οισοφάγο. «Λειτουργούν καλά για τους ανθρώπους με ήπιο, περιστασιακό στομαχικό καύσο και παρέχουν άμεση ανακούφιση», αναφέρει ο δρ Andrew T. Chan, γαστρεντερολόγος στο Γενικό Νοσοκομείο της Μασαχουσέτης που συνεργάζεται με το Χάρβαρντ.
Τα υγρά αντιόξινα παρέχουν πιο γρήγορη ανακούφιση, αλλά πολλοί άνθρωποι βρίσκουν τα δισκία πιο βολικά. Υπάρχουν τρεις κατηγορίες μη συνταγογραφούμενων αντιόξινων: με βάση το μαγνήσιο, με βάση το αργίλιο ή αλουμίνιο και με βάση το ασβέστιο. «Δεν υπάρχουν δεδομένα που να υποστηρίζουν ότι κάποια κατηγορία λειτουργεί καλύτερα από τις άλλες», λέει ο δρ Chan.
Aλλα προϊόντα, όπως η γαβισκόνη, περιέχουν αλουμίνιο και μαγνήσιο. Ο συνδυασμός συστατικών δημιουργεί ένα στρώμα αφρού μετά την κατάποση, ο οποίος επιπλέει στην κορυφή του στομαχιού και εμποδίζει την παλινδρόμηση των οξέων. Μια άλλη επιλογή είναι το νερό σελτς (ανθρακούχο νερό), το οποίο περιέχει διττανθρακικό νάτριο (μαγειρική σόδα) ως δραστική ουσία. «Αυτά είναι τα λιγότερο ισχυρά αντιόξινα», μας ενημερώνει ο δρ Chan. Περιέχουν υψηλό επίπεδο νατρίου, οπότε μην τα παίρνετε αν ακολουθείτε διατροφή με περιορισμό στο αλάτι ή αν έχετε καρδιακή ανεπάρκεια, υψηλή αρτηριακή πίεση ή νεφρικά προβλήματα.
Υποτροπιάζων στομαχικός καύσος
Αν έχετε ενοχλήσεις από στομαχικό καύσο πολλές φορές την εβδομάδα, αν τα συμπτώματα γίνονται πιο βαριά ή αν τα αντιόξινα δεν λειτουργούν, μπορείτε να δοκιμάσετε έναν μη συνταγογραφούμενο H2-αναστολέα. Τα φάρμακα αυτά αναστέλλουν την ισταμίνη, μια χημική ουσία που στέλνει σήμα στο στομάχι για να παράγει οξύ. Σε αυτά περιλαμβάνονται η φαμοτιδίνη και η σιμετιδίνη.
Οι H2-αναστολείς λαμβάνονται δύο φορές την ημέρα, για μία έως δύο εβδομάδες. Τα άτομα που έχουν ενοχλήσεις από στομαχικό καύσο μόνο τη νύχτα χρειάζονται συνήθως μία μόνο δόση, που λαμβάνεται το βράδυ, πριν από την κατάκλιση. «Οι Η2-αναστολείς είναι μια χαρά όταν λαμβάνονται βραχυχρόνια, αλλά μιλήστε με τον γιατρό σας αν πρέπει να συνεχίσετε τη λήψη τους μετά από μερικές εβδομάδες», επισημαίνει ο δρ Chan. «Μπορεί να σας συνταγογραφήσει έναν πιο ισχυρό Η2-αναστολέα, αν χρειάζεται». Επίσης, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προτού πάρετε Η2-αναστολέα αν λαμβάνετε αντιπηκτικό, αντικαταθλιπτικό ή αντιυπερτασικό.
Επίμονος στομαχικός καύσος
Εάν τα συμπτώματα γίνουν έντονα ή επιμένουν περισσότερο από δύο με τρεις εβδομάδες, παρά τη λήψη Η2-αναστολέα, θα πρέπει να συμβουλευτείτε γιατρό. «Ο επίμονος στομαχικός καύσος προκαλείται από γαστροοισοφαγική παλινδρόμηση (ΓΟΠ)», δηλώνει ο δρ Chan. Αν λάβετε διάγνωση ΓΟΠ, ο γιατρός σας μάλλον θα σας συστήσει έναν αναστολέα της αντλίας πρωτονίων (PPI), το ισχυρότερο φάρμακο αναστολής των οξέων του στομάχου.
Οι PPI –όπως η ομεπραζόλη, η λανσοπραζόλη και η εσομεπραζόλη– εμποδίζουν ορισμένα κύτταρα που βρίσκονται στο τοίχωμα ου στομάχου να εκκρίνουν οξύ στο στομάχι, γεγονός που μειώνει το επίπεδο του οξέος και μειώνει τον πόνο του στομαχικού καύσου. Οι PPI διατίθενται με ή χωρίς συνταγή και συνήθως λαμβάνονται μία φορά την ημέρα.
«Παρόλο που τόσο οι μη συνταγογραφούμενοι όσο και οι συνταγογραφούμενοι PPI δρουν βασικά με τον ίδιο τρόπο, ο γιατρός σας θα σας συμβουλεύσει σχετικά με το ποιον χρειάζεστε», αναφέρει ο δρ Chan. Συχνά απαιτείται μακροχρόνια θεραπεία με PPI, καθώς ο στομαχικός καύσος συνήθως επιστρέφει μετά το τέλος της θεραπείας. Ωστόσο, όταν ο στομαχικός καύσος τεθεί υπό έλεγχο, μπορείτε να συνεχίσετε με χαμηλότερη δόση PPI ή να αλλάξετε σε H2-αναστολέα.
Κάντε αλλαγές
Αν λαμβάνετε φάρμακο για να αντιμετωπίσετε τον υποτροπιάζοντα ή επίμονο στομαχικό καύσο, θα πρέπει επίσης να εστιάσετε στο να υιοθετήσετε έναν υγιεινό τρόπο ζωής. Θα σας βοηθήσει να μειώσετε την εξάρτησή σας από τα φάρμακα και μπορεί ακόμη και να σας επιτρέψει να διακόψετε τη λήψη τους. Για παράδειγμα:
Απώλεια βάρους και άσκηση. Η απώλεια του υπερβάλλοντος βάρους και η καθημερινή άσκηση μέτριας έντασης για τουλάχιστον 30 λεπτά μπορούν να αποτρέψουν τις εξάρσεις και να μειώσουν τα συμπτώματα.
Αποφύγετε τις τροφές που τον προκαλούν. Κρατήστε ένα καθημερινό ημερολόγιο διατροφής, στο οποίο θα αναφέρετε τις τροφές και τα ποτά που συμπίπτουν με την εμφάνιση συμπτωμάτων στομαχικού καύσου. Επιλέξτε μία από τις τροφές και αφαιρέστε την από τη διατροφή σας για δύο εβδομάδες. Στη συνέχεια, προσθέστε την ξανά και σημειώστε αν τα συμπτώματα επιστρέφουν. Επαναλάβετε τη διαδικασία όσες φορές χρειαστεί, έως ότου βρείτε τις τροφές και τα ποτά που σας προκαλούν στομαχικό καύσο.
Τρώτε μικρότερα γεύματα. Ένα μεγάλο γεύμα μπορεί να παραμείνει στο στομάχι για αρκετές ώρες, αυξάνοντας τον κίνδυνο παλινδρόμησης των οξέων. Τρώτε συχνότερα και μικρότερα γεύματα μέσα στην ημέρα, αντί για τρία μεγάλα.
