Oι μονολιθικές αντιλήψεις μοιάζουν συχνά με καταδίκες: Αν οι γύρω σου έχουν εκπαιδευτεί να σε βλέπουν με έναν ορισμένο τρόπο, θα δυσκολευτούν πολύ να σε δουν με διαφορετικό, ειδικά αν ο ορισμένος αυτός τρόπος ανταποκρίνεται σε αρχαϊκά και βαθιά ριζωμένα στερεότυπα. Ο σοβαρός άνθρωπος φοράει γυαλιά και ζιβάγκο· ο «ελαφρός» φοράει κόκκινο μαγιό και τρέχει ανέμελος σε μιαν αχανή παραλία. Τα στερεότυπα που γίνονται αμάχητα τεκμήρια θέτουν γερές βάσεις στρέβλωσης και αδικίας. Η Πάμελα Aντερσον είναι ένα παράδειγμα του πώς η προκατάληψη απέναντι σε ένα επιδερμικό πλην άκακο ποπ προϊόν κόντεψε να καταστρέψει μια γυναίκα, η οποία έκανε το τρομερό λάθος να ζήσει τη ζωή της όπως ήθελε: με κόκκινο μαγιό, με προτεταμένο το διάσημο στήθος της, με θυελλώδεις έρωτες· με ελαφρότητα. Το παράδοξα ενδιαφέρον και καλοφτιαγμένο ντοκιμαντέρ της ηθοποιού για το Netflix ιχνηλατεί την οδυνηρή πορεία της κάτω από τις αμείλικτες φωταψίες τής διεθνούς διασημότητας και διατυπώνει μεθοδικά μια θαρραλέα αλήθεια: η υποτιμημένη ελαφρότητα έχει καμιά φορά περισσότερο βάρος από πολλούς ογκόλιθους σοβαρότητας και ηθικής.
Μια ιστορία αντοχής
Το «Pamela: A Love Story» μιλάει για τον φεμινισμό χωρίς να μιλάει για τον φεμινισμό. Κι αυτό επειδή η Πάμελα δεν βλέπει τον εαυτό της ούτε ως θύμα, ούτε ως ινστρούχτορα, ούτε ως ακτιβιστικό είδωλο. Iσως αυτός να είναι και ο λόγος που το ντοκιμαντέρ καταφέρνει να εκφράσει την ουσία της έμφυλης καταπίεσης και αδικίας με τόσο σπάνια ακρίβεια και βιωματικό βάθος· επειδή διηγείται με ανεπιτήδευτη γενναιότητα μια αληθινή ιστορία, η οποία, παρά τα δραματικά της στοιχεία, δεν είναι μια ιστορία γκρίνιας, καταγγελίας και υποδείξεων, αλλά ένα απόσταγμα ωριμότητας και υπέρβασης. Αν και πονάει ακόμη, η Πάμελα έχει ξεπεράσει το ότι ένας κακοήθης άγνωστος έκλεψε και δημοσιοποίησε την κασέτα με τις προσωπικές στιγμές της, πίσω στο 1996. Αν και πονάει ακόμη, έχει ξεπεράσει το ότι, χωρίς να φέρει καμία ευθύνη, έγινε πρωταγωνίστρια του πρώτου viral sex tape στην ιστορία. Αν και πονάει ακόμη, έχει ξεπεράσει το ότι μια εγκληματική πράξη παραβίασης των προσωπικών της δεδομένων, για την οποία δεν τιμωρήθηκε ποτέ κανείς, απέφερε δεκάδες εκατομμύρια δολάρια σε μια σειρά προσώπων (και, εννοείται, ούτε ένα σεντ στην ίδια). Eχει ξεπεράσει ακόμη και το γεγονός ότι, εξαιτίας όλων των παραπάνω, η φήμη της καταποντίστηκε και η καριέρα της καταστράφηκε· και χαμογελάει στον φακό με το σπάνιο είδος κατασταλαγμένης σοφίας που μόνο ο συμφιλιωμένος με την αδικία μπορεί να κατέχει.
Aγγελος και προάγγελος
Στη συλλογική μνήμη, η υπόθεση της νεαρής στάρλετ με τον πρωταγωνιστικό ρόλο στο θρυλικό «Baywatch», με τα αισθησιακά εξώφυλλα στο Playboy, με τον επεισοδιακό γάμο με τον Τόμι Λι και με το διαβόητο sex tape έχει εντυπωθεί εν πολλοίς ως ένα αντιπροσωπευτικό δείγμα της ευτελούς ποπ κουλτούρας των φανταχτερών ’90s. Τείνουμε να θυμόμαστε την Πάμελα Aντερσον ως γραφικό «σεξ σίμπολ», ως μέρος ενός παρωχημένου πολιτιστικού πολτού χωρίς ιδιαίτερη σημασία. Η αλήθεια όμως είναι ότι η ηθοποιός, πολύ περισσότερο από τα παραπάνω, είναι ένας πρώιμος «μάρτυρας» του μοντέρνου μισογυνισμού· ένας προάγγελος των μεθόδων γυναικείας κακοποίησης που πλέον θεωρούμε δεδομένες, επειδή δεν τις πήραμε στα σοβαρά όταν έπρεπε: μια γυναίκα διασύρθηκε επειδή έκανε σεξ με τον άνδρα της και τόλμησε να καταγράψει σε ιδιωτικό βίντεο την πράξη της· αντί να τη βοηθήσει, η Δικαιοσύνη την υπέβαλε σε μια αέναη και προσβλητική διαδικαστική ταλαιπωρία (σε περίοδο εγκυμοσύνης μάλιστα), μέχρι η Πάμελα να εξουθενωθεί και να αποσυρθεί από τον δικαστικό αγώνα· η βιομηχανία του θεάματος, τα Μέσα και το κοινό τής φέρθηκαν σαν να ήταν αυτή ο εγκληματίας, εφαρμόζοντας για χρόνια εναντίον της τακτικές χλευασμού, υποτίμησης και περιθωριοποίησης. Η «ελαφρά» Πάμελα υπέμεινε την ντροπή ετών με χιούμορ και ψυχραιμία. Επέπλευσε στη βορβορώδη κακία των άλλων και επέζησε. Κι αυτή είναι η μεγαλύτερη επιτυχία της.
