Ταξίδι στα 60s, κάπου στην αμερικανική ενδοχώρα. Το αγόρι βγάζει ραντεβού το κορίτσι σε σινεμά drive-in. Η μεγάλη οθόνη παίζει ένα φιλμ με μια γυναίκα-τέρας που παγιδεύεται στο σώμα μιας σφήκας. Ενας άνδρας προσπαθεί να δημιουργήσει κάποιο φυτό για την αγαπημένη του το οποίο, όμως, καταλήγει να μην μπορεί να επιβιώσει χωρίς ανθρώπινο αίμα και σάρκα. Ο Βίνσεντ Πράις συναντά τον Εντγκαρ Αλαν Πόε, ο Τζακ Νίκολσον επισκέπτεται κάποιο «Μαγαζάκι του Τρόμου» και οι «σκιές» των Φελίνι, Μπέργκμαν και Κουροσάβα δεν μοιάζουν καθόλου αταίριαστες δίπλα σε αυτό το μάλλον φθηνό κινηματογραφικό σκηνικό. Η φανταστική αυτή εικόνα-τομή στον χώρο, τον χρόνο και στην ιστορία του σινεμά ίσως να περιγράφει το τι ήταν ο Ρότζερ Κόρμαν για την 7η Τέχνη.
Πρωτοπόρος, επαναστάτης, βαθύτατα και ουσιαστικά επιδραστικός, «δάσκαλος» και κινηματογραφική «καθοδήγηση» πολλών σπουδαίων του «Νέου Χόλιγουντ» των 70s, ο –κατά πολλούς– «βασιλιάς των b-movies» δεν μένει πια εδώ, καθώς στις 9 Μαΐου και σε ηλικία 98 ετών άφησε την τελευταία του πνοή.
Πρωτοπόρος επαναστάτης με αιτία και σχέδιο
Η κληρονομιά του Ρότζερ Κόρμαν δεν υπολογίζεται τόσο με βάση τις πολυάριθμες ταινίες του (μιλάμε για πάνω από επίσημα 230 credits ως σκηνοθέτης ή ως παραγωγός), ούτε με βάση την επιδραστικότητα κάποιων «χρυσών» στιγμών του που θα περιλαμβάνονται νυν και αεί στην cult ανθολογία του αμερικανικού σινεμά. Ο Κόρμαν ήταν πρωτοπόρος επειδή διέβλεψε, ίσως προφητικά, τη νέα εποχή στην οποία πέρναγε η κινηματογραφική βιομηχανία προς τα τέλη των 50s. Το τέλος των πανάκριβων, λουσάτων, επικών παραγωγών και η κρίση των μεγάλων στούντιο άφησαν ένα κενό το οποίο ο Κόρμαν γνώριζε πώς να καλύψει.
Ασταμάτητη παραγωγή ταινιών, χαμηλοί προϋπολογισμοί, νέοι άγνωστοι, αλλά ταλαντούχοι, σκηνοθέτες πίσω από την κάμερα και απενοχοποίηση στις κινηματογραφικές θεματικές. Αυτή ήταν η φιλοσοφία του από την αρχή έως το τέλος τής σταδιοδρομίας του· έως τη στιγμή δηλαδή που πιθανώς να σκεφτόταν ότι μάλλον πλέον είναι και ο ίδιος μέρος του συστήματος, καθώς το ίδιο το σύστημα τον επαινούσε ως «επαναστάτη». Πριν γίνει αυτό, όμως, ο Κόρμαν υπήρξε πράγματι ένας επαναστάτης.
Επλασε το δικό του όργιο βίας με μηχανόβιους πρωταγωνιστές τον Πίτερ Φόντα, τον Μπρους Ντερν και τη Νάνσι Σινάτρα («The Wild Angels», 1966). Μεταμόρφωσε τον Ρέι Μίλαντ σε «τρελό επιστήμονα» που πασχίζει να δει πέρα από την επιφάνεια των αντικειμένων («X: The Man with X-Ray Eyes», 1963). Εδωσε κινηματογραφική σάρκα στην αλλοπρόσαλλη παραβολή για το LSD που σκαρφίστηκε ο Τζακ Νίκολσον («The Trip», 1967). Εβαλε καβούρια-τέρατα με τηλεπαθητικές ικανότητες να δολοφονούν γυναίκες («Attack of the Crab Monsters», 1957). Δίδαξε, άλλωστε, ότι σε μια ταινία επιστημονικής φαντασίας αρκεί «το τέρας να είναι μεγαλύτερο από τη γυναίκα πρωταγωνίστρια».
Για πάνω από πέντε δεκαετίες «κουβαλούσε» τη στάμπα του δημιουργού που τρεφόταν και έτρεφε το σινεμά του «exploitation». «Και τι δεν είναι exploitation στο σινεμά;» αντέτεινε ο ίδιος, παρότι σε μεταγενέστερη συνέντευξή του δεν δεχόταν τον χαρακτηρισμό «καλλιτέχνης» για τον εαυτό του. Γνώριζε, άλλωστε, ότι παρότι ο κινηματογράφος είναι η κυρίαρχη μορφή καλλιτεχνικής έκφρασης, οι οικονομικές συνθήκες και οι πραγματικές ανάγκες συχνά καθιστούν αναπόφευκτους τους συμβιβασμούς. Η δήλωση-παραδοχή ότι ποτέ δεν γύρισε την ταινία που ήθελε να φτιάξει σήμερα φαντάζει συγκινητική, αν σκεφτεί κανείς πως ο Κόρμαν συνέδεσε το όνομα του με τη δημιουργία πάνω από 200 ταινιών. Δεν έφτιαξε την ταινία που οραματίστηκε (αν και το «The Intruder» είναι μια πραγματικά εξαιρετική και αδικημένη ταινία), αλλά έφτιαξε την «πατέντα» για ένα σινεμά είδους που θα ενέπνεε σπουδαίους δημιουργούς, μεταξύ αυτών και τον Κουεντίν Ταραντίνο, ο οποίος μνημονεύει τον Κόρμαν με κάθε ευκαιρία, έως και σήμερα.
Καθοδηγητής των σπουδαίων
Κι αν ο Κόρμαν δεν κατάφερε να σκηνοθετήσει τη μία, αλησμόνητη και σπουδαία του ταινία, άνοιξε αναμφίβολα τον δρόμο σε άλλους να το κάνουν. Πίστεψε και στήριξε το αντισυμβατικό αριστούργημα «Targets» του Πίτερ Μπογκντανόβιτς. Εμπιστεύθηκε τον νέο και άγνωστο τότε Φράνσις Φορντ Κόπολα ως παραγωγός του «Dementia 13» (1963) που σκηνοθέτησε και έγραψε ο Κόπολα. Ο Κόρμαν μερικά χρόνια αργότερα θα συμβούλευε τον Κόπολα να μη γυρίσει το «Αποκάλυψη Τώρα» στις Φιλιππίνες, επειδή γνώριζε από πρώτο χέρι τις δυσμενείς συνθήκες που επικρατούν.
Επιπλέον, ξεχώρισε τον Μάρτιν Σκορσέζε και την παραγωγή του «Boxcar Bertha», την ταινία που ο Μάρτι γύρισε ένα χρόνο πριν από το «Mean Streets» που τον κατέστησε ευρέως γνωστό. Και η λίστα με τους θρύλους του σινεμά στους οποίους πίστεψε δεν έχει τελειωμό: Ρόμπερτ ντε Νίρο, Τζακ Νίκολσον, Ντένις Χόπερ, Τζέιμς Κάμερον, Τζόναθαν Ντέμι είναι μερικοί από αυτούς.
Ο Ρότζερ Κόρμαν αυτοπροσδιοριζόταν ως απλός «τεχνίτης» του σινεμά, όμως ήταν αυτός ο οποίος «προσγείωσε» το σινεμά του Ινγκμαρ Μπέργκμαν στα αμερικανικά drive-in. Εκτός από σκηνοθέτης και παραγωγός, άλλωστε, υπήρξε και διανομέας ταινιών με τη θρυλική εταιρεία New World Pictures που ίδρυσε. Κάπως έτσι ο Κουροσάβα, ο Τριφό και ο Φελίνι βρήκαν το «διαβατήριό» τους για να ταξιδέψουν στις ΗΠΑ. Ο «βασιλιάς των b – movies» αγαπούσε έτσι κι αλλιώς πάντα το σινεμά των «μεγάλων» δημιουργών και τη λογοτεχνία, παρότι μοιραία ταυτίστηκε με το «δευτέρας διαλογής» σινεμά.
Η παρακαταθήκη του Κόρμαν ίσως να αποκρυσταλλώνεται σε ένα στιγμιότυπο από το ντοκιμαντέρ «Corman’s World: Exploits of a Hollywood Rebel» της Αλεξ Στέιπλτον. Εκεί όπου ο Τζακ Νίκολσον, συγκινημένος και με δάκρυα στα μάτια, τον ευχαριστεί για τη συνεισφορά του στη μετέπειτα σπουδαία καριέρα που ακολούθησε. Ενας θρύλος του σινεμά ευχαριστεί έναν άλλο θρύλο. Με τη διαφορά ότι ο δεύτερος πορευόταν πάντα παράλληλα και στο περιθώριο της βιομηχανίας. Από εκείνο το περιθώριο οραματίστηκε ραδιενεργά τέρατα που σκοτώνουν, αιμοβόρα ψάρια που διψάνε για σάρκα και μηχανόβιους επαναστάτες χωρίς αιτία. B-movies, με χαμηλούς προϋπολογισμούς, γυρισμένες συχνά στο πόδι, ακόμη και μέσα σε λίγες ώρες. Πάντα, όμως, με ακόρεστη αγάπη και πίστη στη δύναμη του σελιλόιντ να συγκινεί τους σινεφίλ, τους μελετητές του σινεμά, αλλά κυρίως το απλό αγόρι και κορίτσι που θέλουν να περάσουν μια βραδιά σε ένα drive-in.
