Το πώς και γιατί ένας Αμερικανός επιχειρηματίας χωρίς καμία σχέση με την Ελλάδα βρίσκεται ξαφνικά σε αμπέλια στο Αμύνταιο να φτιάχνει κρασί, ομολογώ ότι μου είχε κινήσει το ενδιαφέρον. Έτσι, μια ηλιόλουστη, ανοιξιάτικη μέρα βρεθήκαμε με τον David Wittig στις όχθες της Ζάζαρης –που με τη Χειμαδίτιδα και τη λίμνη Πετρών αποτελούν την περίφημη περιοχή των Λιμνών στο Αμύνταιο– να δοκιμάζουμε κρασιά και να περπατάμε στα μονοπάτια και στις λεωφόρους που έφεραν έναν άνθρωπο των επιχειρήσεων να παράγει μερικούς από τους πιο νόστιμους οίνους της περιοχής.
Αναζητώντας την αρχή του μίτου του Noema Winery, γυρίζουμε 12 χρόνια πίσω, στη Νέα Υόρκη και στον Father Alex, εμβληματική φυσιογνωμία της πέραν του Ατλαντικού Ορθοδοξίας και του ελληνισμού, ο οποίος θεωρείται από πολλούς ο σημαντικότερος Έλληνας διεθνώς! Ο κατά κόσμον Αλέξανδρος Καρλούτσος, καλός φίλος του David Wittig, τον ενθάρρυνε, σχεδόν τον παρότρυνε, να επισκεφθεί την Ελλάδα. Όπως και έκανε, οργανώνοντας διακοπές με την οικογένειά του, στη διάρκεια των οποίων δέχτηκε μια επενδυτική πρόταση από τον όμιλο Euroconsultants. «Το 2014 η Ελλάδα ήταν το “μαύρο πρόβατο” της διεθνούς οικονομίας. Όλοι τη θεωρούσαν το χειρότερο μέρος για επενδύσεις, αλλά εγώ δεν ακολούθησα ποτέ την αγέλη και σκέφτηκα: γιατί όχι;», μου λέει.
Βρέθηκε έτσι ο τολμηρός David με το ένα πόδι στη Αθήνα. Το κρασί ως δραστηριότητα δεν υπήρχε ούτε καν σαν σκέψη στο μυαλό του – ο ίδιος ήξερε μόνο το Ασύρτικο της Σαντορίνης. Τα εύσημα για το ξεκίνημα της οινοποιητικής του δραστηριότητας πηγαίνουν όλα στον γιο του, Davis, ο οποίος μετά από τρία χρόνια στην Ελλάδα τον μύησε στις γηγενείς ποικιλίες και τον έπεισε ότι υπήρχε μεγάλη ευκαιρία για τα ελληνικά κρασιά στις ΗΠΑ.
Έτσι, ξεκίνησαν το 2016 τη δική τους δραστηριότητα με βάση τους αμπελώνες του Αμυνταίου. «Στην αρχή ήμουν πολύ σκεπτικός», συνεχίζει ο David, «σήμερα όμως είμαι ο πιο ένθερμος υποστηρικτής. Ο γιος μου γύρισε μετά από έναν χρόνο στις ΗΠΑ για τις διακοπές των Χριστουγέννων, ερωτεύτηκε, παντρεύτηκε –είναι τώρα CEO στην Corporate Banking at Wells Fargo– και ξαφνικά διαπίστωσα ότι η οινοποιία ήταν πια δική μου. Εξακολουθώ να είμαι ο μεγαλύτερος εξωτερικός επενδυτής και σύμβουλος διοίκησης στους Euroconsultans, αλλά το κρασί με απορροφά όλο και περισσότερο. Έχω συμμετάσχει σε πολλές επιχειρήσεις στη διάρκεια της καριέρας μου, η οινοποιία όμως είναι μοναδική! Αυτό το πνεύμα συνεργασίας ανάμεσα στους παραγωγούς δεν υπάρχει σε καμιά άλλη επιχείρηση, και αυτό πιστεύω ότι συμβάλλει πολύ στην επιτυχία του ελληνικού κρασιού στη διεθνή αγορά».
Γιατί στο Αμύνταιο;
Αναρωτιέμαι τι τον ώθησε, από όλες τις περιοχές της Ελλάδας, να επιλέξει το Αμύνταιο. «Και σε αυτό ο Father Alex έχει παίξει τον ρόλο του», με ενημερώνει. «Μου σύστησε τον Περικλή Δράκο, τέως διευθυντή εξαγωγών της οινοποιητικής εταιρείας Τσάνταλης, τον οποίο έπεισα να έρθει μαζί μας από την πρώτη στιγμή. Ο Περικλής υποστηρίζει ότι το Αμύνταιο θα είναι η επόμενη πολυσυζητημένη αμπελουργική περιοχή της χώρας, και έχει δίκιο. Διαθέτουμε δροσερό ηπειρωτικό κλίμα, 1.600 GDD (Growing Degree Days – πολύπλοκος υπολογισμός με βάση τις θερμοκρασίες, που παρακολουθεί την εξέλιξη της καρποφορίας την εποχή της παραγωγής) και καλά υψόμετρα που φτάνουν τα 750 μ. Το αποτέλεσμα είναι ένα πιο ελαφρύ Ξινόμαυρο. Τα κρασιά που παράγονται σ’ αυτό το εξαιρετικό μικροκλίμα είναι το alter ego της Νάουσας. Τα Ξινόμαυρα Αμυνταίου ξεχωρίζουν, επειδή συνδυάζουν τη δυναμική της δομής της ποικιλίας με φινέτσα και αρωματική έκφραση».
«Τα κρασιά που παράγονται σ’ αυτό το εξαιρετικό μικροκλίμα είναι το alter ego της Νάουσας. Τα Ξινόμαυρα Αμυνταίου ξεχωρίζουν, επειδή συνδυάζουν τη δυναμική της δομής της ποικιλίας με φινέτσα και αρωματική έκφραση».
Το μέλλον βρίσκεται στις συνεργασίες
Το Noema Winery επικεντρώνεται στο Ξινόμαυρο: κόκκινο, ροζέ, αλλά και το πιο νόστιμο blanc de noir Ξινόμαυρο που έχω δοκιμάσει. «Το ελληνικό κρασί είναι οι ελληνικές ποικιλίες», εκτιμά ο David. «Οι διεθνείς καταναλωτές αναζητούν την αυθεντικότητα. Δεν βλέπω τον λόγο να τους πείσεις να δοκιμάσουν ένα Chardonnay από την Ελλάδα. Όσοι έχουμε την τύχη να ζούμε εδώ ξέρουμε τι θησαυρός είναι οι γηγενείς ποικιλίες. Είναι όμως μεγάλη πρόκληση να πείσεις τον υπόλοιπο κόσμο γι’ αυτό. Παραμένω αισιόδοξος. Πιστεύω ότι θα βοηθήσει και η συνεχής αύξηση του τουρισμού, μέσω του οποίου όλο και περισσότεροι ανακαλύπτουν τη μαγεία του ελληνικού κρασιού».
«Οι διεθνείς καταναλωτές αναζητούν την αυθεντικότητα. Όσοι έχουμε την τύχη να ζούμε εδώ ξέρουμε τι θησαυρός είναι οι γηγενείς ποικιλίες. Είναι μεγάλη πρόκληση να πείσεις τον υπόλοιπο κόσμο γι’ αυτό».
Εκτός από τον τουρισμό υπάρχουν και οι εξαγωγές, και οι ιδέες της ομάδας του Noema είναι πολύ ενδιαφέρουσες. «Οι αγορές μας εκτός συνόρων ανθούν κυρίως όπου υπάρχει ελληνισμός. Όμως, πρέπει να κοιτάξουμε και πέρα από τη διασπορά. Πρέπει να πουλήσουμε σε όλους. Πρέπει να ισχυροποιηθεί η κατηγορία «Ελλάδα» στις κάβες του εξωτερικού με καλά κρασιά σε ανταγωνιστικές τιμές», τονίζει. «Εμείς έχουμε σκεφτεί μια επιχειρηματική συνέργεια που ονομάζουμε Wine Cellars. Επιλεγμένα μικρά οινοποιεία, με ποιοτικά κρασιά που θέλουν να βγουν εκτός Ελλάδας, θα αποτελέσουν σιγά σιγά το δελεαστικό μας ελληνικό πορτφόλιο εξαγωγών. Πιστεύω ότι η ποικιλία των σταφυλιών, τα ιδιαίτερα αμπελοτόπια, οι παθιασμένοι οινοποιοί και οι ιστορίες τους είναι το ανταγωνιστικό προτέρημα που συγκινεί το διεθνές καταναλωτικό κοινό».
Η συζήτησή μας άρχισε στη λίμνη και ολοκληρώθηκε στο εντυπωσιακό wine bar Αέρ-οινο στη Φλώρινα, του δραστήριου οινόφιλου Γιάννη Σουμπάση. Καθισμένοι στη δροσερή αυλή, αργοπίνοντας μαζί με τους στυλοβάτες-συνεργάτες του οινοποιείου Noema, Κυριακή Παναγιώτου και Περικλή Δράκο, ρωτάω τον David αν θα ξανάπαιρνε το μονοπάτι που οδηγεί στα αμπέλια σε περίπτωση που βρισκόταν στο σημείο μηδέν. «Χωρίς συζήτηση!», απαντά αμέσως. «Θα το έκανα ξανά. Φυσικά, έχω κάνει πολλά λάθη στη διαδρομή, αλλά για να πετύχεις πρέπει να είσαι πρόθυμος να μάθεις».
Το Nohema Winery παράγει από Ξινόμαυρο: Το ερυθρό Invicta, βελουδένιο, φρέσκο, αρωματικό, με μακρά επίγευση. Το ροζέ Eruption, εκρηκτικά αρωματικό, ισορροπημένο, πολύπλοκο και ελκυστικό. Το Blanc de noir Xinomavro, ένα λευκό κρασί από την ερυθρή ποικιλία, πλούσιο, με τα χαρακτηριστικά αρώματα του Ξινόμαυρου, γοητευτικό και νόστιμο.
Η Μερόπη Παπαδοπούλου με τον David Wittig. (Φωτογραφίες: Αλέξανδρος Αβραμίδης)
