«Είμαι υπερήφανος που κατάγομαι από την Παλαιστίνη. Αλλά έχω το ένα μου πόδι στη Γάζα και το άλλο στο Ισραήλ. Θα ήθελα να αποτελέσω το παράδειγμα του πώς θα μπορούσαμε να συνυπάρξουμε» λέει ο Ιζελντίν Αμπουελάις, γιατρός στο νοσοκομείο Τελ Χασόμερ, κοντά στο Τελ Αβίβ.
Είναι Ιανουάριος του 2009 και ο πρώτος Παλαιστίνιος γυναικολόγος-μαιευτήρας που εργάζεται σε νοσοκομείο του Ισραήλ μόλις έχει χάσει τρία από τα οκτώ παιδιά του, μετά από βομβαρδισμό που έπληξε το σπίτι του στον προσφυγικό καταυλισμό Τζαμπάλια, στα περίχωρα της πόλης της Γάζας. Παρά τον πόνο και τις αντιξοότητες που βίωσε όμως, ο δρ Αμπουελάις μιλάει για ειρήνη, μετατρέποντας την τραγωδία του σε μια παγκόσμια εκστρατεία για την εξάλειψη του μίσους.
Αυτή του τη στάση δεν την περίμενε κανείς από τους ανθρώπους που τον στηρίζουν σε μια από τις πιο δύσκολες στιγμές της ζωής του. Το ήθος της συγχώρεσης και της συμφιλίωσης τον ακολουθεί ακόμα και στο σκοτάδι. Ολα αυτά τα χρόνια, ο αγώνας του τρεις φορές υποψήφιου για το Νόμπελ Ειρήνης γιατρού και συγγραφέα, ώστε να επιτευχθεί η συνύπαρξη των λαών της Παλαιστίνης και του Ισραήλ, είναι συνεχής. Ωστόσο, τον δρα Αμπουελάις στοιχειώνει ακόμα ο χαμός των τριών κοριτσιών του και είναι πεπεισμένος ότι, για να τα τιμήσει, πρέπει να θεωρήσει την ισραηλινή κυβέρνηση υπεύθυνη για την απρόκλητη επίθεση που αποδεκάτισε την οικογένειά του. Και έτσι ξεκινά η δικαστική του μάχη.
Η βραβευμένη Γαλλοαμερικανίδα σκηνοθέτις, με καταγωγή από την Ιερουσαλήμ, επιθυμεί μέσα από την ταινία να παρουσιάσει όχι μόνο τη συγκλονιστική ιστορία του γιατρού, αλλά και τον αντίκτυπο των πολεμικών συγκρούσεων στους αμάχους.
Την αχαρτογράφητη πορεία του γιατρού από τη Γάζα μέχρι το Πανεπιστήμιο του Τορόντο όπου δίδαξε όταν εγκαταστάθηκε με τα παιδιά του μετά την τραγωδία του 2009 και το Ανώτατο Δικαστήριο του Ισραήλ καταγράφει το ντοκιμαντέρ «I shall not hate» σε σκηνοθεσία Ταλ Μπαρντά («Woman of Valor», «Family in Transition», «The Wonderful Kingdom of Papa Alaev»). Το φιλμ θα κάνει πρεμιέρα στη χώρα μας στο διαγωνιστικό τμήμα του 9ου Beyond Borders Διεθνούς Φεστιβάλ Ντοκιμαντέρ Καστελλόριζου, που θα διεξαχθεί από τις 25 Αυγούστου έως την 1η Σεπτεμβρίου του 2024.
«Οταν άκουσα την ιστορία του Ιζελντίν και τον είδα να μιλάει στην τηλεόραση, ένιωσα ένα πρωτόγνωρο συναίσθημα βαθιάς θλίψης, απόγνωσης, αλλά και έμπνευσης ταυτόχρονα. Και αισθάνομαι ότι το μήνυμά του “I shall not hate” είναι υπαρξιακό για όλους τους ανθρώπους σε αυτόν τον πλανήτη», λέει στην «Κ» η Μπαρντά. Η βραβευμένη Γαλλοαμερικανίδα σκηνοθέτις, με καταγωγή από την Ιερουσαλήμ, επιθυμεί μέσα από την ταινία να παρουσιάσει όχι μόνο τη συγκλονιστική ιστορία του γιατρού, αλλά και τον αντίκτυπο των πολεμικών συγκρούσεων στους αμάχους. «Μετά τα γεγονότα της 7ης Οκτωβρίου του 2023, σαν μια πικρή ειρωνεία, θεωρώ ότι ήταν η ευκαιρία να δουν και οι Ισραηλινοί τις συνέπειες αυτού του πολέμου σε αυτή τη μικροσκοπική βασανισμένη γη». Η ίδια τονίζει ότι καμία πολιτική κατάσταση δεν δικαιολογεί τις δολοφονίες και τους τραυματισμούς αμάχων σε καμία πλευρά. «Η αναζήτηση της ειρήνης είναι ένας επίπονος και δύσκολος δρόμος, στον οποίο δεν μπορεί να επικρατεί η αντίληψη ότι η επιβίωση της μιας πλευράς μπορεί να επιτευχθεί μόνο σε βάρος της άλλης», εξηγεί λέγοντας ότι το «I shall not hate» αφορά την τύφλωση που έφεραν την Παλαιστίνη και το Ισραήλ σε αυτή την κατάσταση.
«Νέλσον Μαντέλα της Μέσης Ανατολής»
Ο δρ Αμπουελάις χαρακτηρίζεται ως ο «Νέλσον Μαντέλα της Μέσης Ανατολής». Γεννήθηκε, μεγάλωσε και έζησε στον καταυλισμό της Τζαμπάλια μαζί με τους γονείς, τους έξι αδελφούς και τις τρεις αδελφές του. «Ημουν ένα παιδί χωρίς παιδική ηλικία», λέει στο ντοκιμαντέρ αναφερόμενος στη φτώχεια και τη στέρηση με τις οποίες μεγάλωσε. Σε ηλικία 11 ετών χρειάστηκε να νοσηλευτεί σε νοσοκομείο κι εκεί θαύμασε τη φροντίδα και το έργο των γιατρών. Στα 15 του χρόνια συνειδητοποίησε ότι, για να ξεφύγει από τις συνθήκες στις οποίες ζούσε και για να σώσει την οικογένειά του, θα έπρεπε να σπουδάσει. «Η εκπαίδευση ήταν ο μόνος δρόμος για να ξεφύγω. Ονειρευόμουν να σπουδάσω στο Χάρβαρντ».
Σπούδασε και στη συνέχεια παντρεύτηκε τη Νάντια, έκαναν οκτώ παιδιά και είχαν μια ήρεμη ζωή μέχρι τον θάνατο της συζύγου του από λευχαιμία. Ο γιατρός έμεινε μόνος να μεγαλώνει τις κόρες και τους γιους του, ενώ παράλληλα βοηθούσε τους ασθενείς της γειτονιάς χωρίς αμοιβή και εργαζόταν και στην ισραηλινή πόλη Μπερ Σεβά. «Οι γιατροί είναι σαν αγγελιαφόροι. Και όταν φροντίζουμε τους ασθενείς μέσα στο νοσοκομείο, δεν τους αντιμετωπίζουμε με βάση την εθνικότητα, τη θρησκεία, το όνομά τους», εξηγεί ο δρ Αμπουελάις στην κάμερα.
Το κουβάρι της τραγικής του ιστορίας ξετυλίγουν με μαρτυρίες τους πολιτικοί αναλυτές και δημοσιογράφοι, όπως η πολεμική ανταποκρίτρια Κριστιάν Αμανπούρ. «Ο γιατρός επιθυμεί να τον ακολουθήσουμε στο ταξίδι του ως πολίτη, γιατρού, πατέρα και δωρητή της ζωής. Ως έναν άνθρωπο που είναι πρόθυμος να δει πέρα από τη θλίψη του. Και αυτό ακριβώς χρειάζεται: να κοιτάξουμε ο ένας τον άλλον, να βλέπουμε ανθρώπους και όχι εχθρούς», λέει η Μπαρντά.
Πολιτικός κινηματογράφος
Η σκηνοθέτις ασχολείται με ταινίες που έχουν πολιτική χροιά, κι αυτό επειδή την εφηβεία της σημάδεψαν έντονα γεγονότα. «Ημουν 14 χρόνων όταν δολοφονήθηκε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Γιτζάκ Ράμπιν. Εκτοτε χάθηκε ο έλεγχος, η λέξη ειρήνη έγινε βρώμικη. Υπήρξαν 30 χρόνια διακυβέρνησης που εγκατέλειψε την ιδέα μιας πιθανής λύσης, και τώρα είναι η απόλυτη στιγμή, θέλουμε βοήθεια για να τερματίσουμε τη σύγκρουση», τονίζει.
Το «I shall not hate» χρειάστηκε πέντε χρόνια για να γυριστεί. «Είναι μια ανεξάρτητη ταινία χωρίς καμία κυβερνητική υποστήριξη από το Ισραήλ ή την Παλαιστίνη. Θέλαμε να λάβουμε διεθνή χρηματοδότηση, αφού πρόκειται μια γαλλική και καναδική συμπαραγωγή», λέει η σκηνοθέτις. Οσο για τον γιατρό, εκείνος κάνει τα πάντα για την ειρήνη και αναζητά την αναγνώριση από το Ισραήλ, την οποία όμως δεν βρίσκει. «Η ιστορία του είναι συναρπαστική, εκπληκτική και επίσης λυπηρή. Ξέρω ότι το μήνυμά του είναι πολύ σημαντικό και θα εμπνεύσει κι άλλους».
* Το «I shall not hate» θα προβληθεί στο Φεστιβάλ Beyond Borders στο Καστελλόριζο την Τρίτη 27 Αυγούστου, στις 8.30 μ.μ.
