Η αμετανόητη Μπριγκίτε Ες και το τρομερό μυστικό της
Τι υποστηρίζει σήμερα η κόρη του εμπνευστή του στρατοπέδου
συγκέντρωσης Αουσβιτς.
REUTERS, A.P
Η Μπριγκίτε Ες στα νιάτα της, στην Ισπανία.
Η Μπριγκίτε Ες ζει σε έναν όμορφο δρόμο στη βόρεια Βιρτζίνια, στις
ΗΠΑ. Σήμερα είναι συνταξιούχος, μετά τριάντα χρόνια εργασίας σε
οίκο μόδας της Ουάσιγκτον, και προσπαθεί να αντιμετωπίσει το σοβαρό
πρόβλημα υγείας που την ταλαιπωρεί το τελευταίο διάστημα. Η ιστορία
της –σημειώνει σχετικό δημοσίευμα της «Ουάσιγκτον Ποστ»–
χαρακτηρίζεται συγκλονιστική όσο και άγνωστη. Εως τώρα, δεν τη
γνώριζε κανείς… Ούτε τα εγγόνια της.
Η Μπριγκίτε Ες κουβαλούσε ένα τρομερό μυστικό: Είναι κόρη του
Ρούντολφ Ες, του διοικητή του στρατοπέδου συγκέντρωσης Αουσβιτς.
Eίναι το παιδί του ανθρώπου που σχεδίασε και κατασκεύασε το
στρατόπεδο στην Πολωνία, μετατρέποντάς το σε μια βιομηχανική μονάδα
εξόντωσης, όπου δολοφονούνταν 2.000 άνθρωποι σχεδόν κάθε μία ώρα.
Εως το τέλος του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου, 1,1 εκατ. Εβραίοι, 20.000
Ρομά, δεκάδες χιλιάδες Πολωνοί και Ρώσοι κρατούμενοι βρήκαν τον
θάνατο στο κολαστήριο του Αουσβιτς. Ο πατέρας της έχει καταγραφεί
από την Ιστορία ως ένας από τους μεγαλύτερους δολοφόνους όλων των
εποχών.
Επί 40 χρόνια, αυτή η γυναίκα δεν είπε λέξη για το σκοτεινό
παρελθόν, σαν να μην υπήρχε. Σήμερα, εάν οποιοσδήποτε αναφερθεί στο
Ολοκαύτωμα, απλώς αλλάζει κουβέντα. «Οταν με ρωτούν για τον πατέρα
μου, απλώς λέω ότι σκοτώθηκε στον πόλεμο», απαντά. Ομως, η ίδια τον
θυμάται «ως τον καλύτερο άνθρωπο του κόσμου», που γυρνούσε στο
σπίτι τα βράδια και της διάβαζε το παραμύθι του Χάνσελ και της
Γκρέτελ…
Σε ηλικία 80 ετών πια, η Μπριγκίτε Ες διερωτάται κατά πόσο θα
πρέπει να αποκαλύψει αλήθειες από το παρελθόν στα εγγόνια της. Ο
πρώτος που έμαθε ποια είναι η συμπαθητική ηλικιωμένη είναι ο
Βρετανός συγγραφέας Τόμας Χάρντινγκ, ίσως επειδή η ιστορία της ζωής
τους τέμνεται σε ένα σημείο: Ο μεγάλος θείος του Χάρντινγκ, ο Χανς
Αλεξάντερ, συνέλαβε τον Ρούντολφ Ες κοντά στα σύνορα της Δανίας το
1946. Το επεισόδιο της σύλληψης το περιγράφει ο Χάρντινγκ στο
βιβλίο του «Χανς και Ρούντολφ».
O Eς ομολόγησε τα εγκλήματά του στη δίκη της Νυρεμβέργης και τελικά
εκτελέστηκε δι’ απαγχονισμού στο Αουσβιτς, εκεί όπου ήταν
διοικητής. Η Μπριγκίτε διέφυγε από τη Γερμανία τη δεκαετία του
1950, εργάστηκε ως μοντέλο στη Ισπανία, όπου γνώρισε τον σύζυγό
της, έναν Αμερικανοϊρλανδό μηχανικό. Παντρεύτηκαν τον 1961 και
απέκτησαν ένα γιο και μία κόρη. Η δουλειά του συζύγου της ανάγκασε
την οικογένεια να μετακομίσει στη Λιβερία, στην Ελλάδα, στο Βιετνάμ
και στο Ιράν, προτού καταλήξουν στις ΗΠΑ το 1972.
Εκεί η Μπριγκίτε βρήκε προσωρινή εργασία σε μια μπουτίκ. Μία ημέρα
την επισκέφθηκε μια γυναίκα και της ζήτησε να εργαστεί στον οίκο
μόδας που διατηρούσε στην Ουάσιγκτον. Η Μπριγκίτε υπό την επήρεια
αλκοόλ αποκάλυψε στον διευθυντή της το μυστικό της και αυτός με τη
σειρά του ενημέρωσε την ιδιοκτήτρια, η οποία ωστόσο επέτρεψε στην
Μπριγκίτε να εξακολουθήσει να εργάζεται – αφού «η ίδια δεν είχε
διαπράξει κανένα έγκλημα». Μια συγκλονιστική λεπτομέρεια: Η
ιδιοκτήτρια και ο σύζυγός της ήταν Εβραίοι που εγκατέλειψαν τη
Γερμανία μετά τη Νύχτα των Κρυστάλλων, το 1938.
Ο ανιψιός της, Ράινερ Ες, είναι ο μοναδικός που προσπάθησε να μάθει
για το παρελθόν και το 2009 οι δύο τους ταξίδεψαν στο Αουσβιτς. «Αν
γνώριζα πού ήταν θαμμένος, θα πήγαινα να ουρήσω στο τάφο του…»,
είχε πει τότε ο νεαρός. Η Μπριγκίτε δεν αποκάλυπτε το μυστικό της
στα εγγόνια της, προκειμένου να «μην τα ταράξει», αλλά κι επειδή
φοβόταν ότι θα μιλήσουν. Ο άνδρας της, ωστόσο, έδωσε στα δύο
μεγαλύτερα παιδιά να διαβάσουν για την «ιστορία» του παππού τους
.
Η κόρη του διοικητή του Αουσβιτς ουδέποτε επισκέφθηκε το Εθνικό
Μουσείο Ολοκαύτωματος στις ΗΠΑ. Αναγνωρίζει τη σημασία που έχει για
να θυμίζει τη φρίκη του παρελθόντος, αλλά πιστεύει ότι θα έπρεπε να
βρίσκεται στο Αουσβιτς ή στο Ισραήλ, όχι στην Ουάσιγκτον. «Πάντα
παρουσιάζουν τα πράγματα χειρότερα από ό,τι είναι», υποστηρίζει.
Δεν αρνείται ότι έγιναν θηριωδίες κατά των Εβραίων, αλλά αμφισβητεί
κατά πόσον δολοφονήθηκαν εκατομμύρια. «Πώς είναι δυνατόν να
υπάρχουν τόσοι επιζήσαντες, αν πέθαναν τόσο πολλοί;» διερωτάται…
Οταν κάποιος της υπενθυμίζει πως ο πατέρας ομολόγησε, η ηλικιωμένη
γυναίκα λέει ότι εξαναγκάστηκε να το κάνει από τα βασανιστήρια των
Βρετανών. Αλλωστε, είναι πεπεισμένη ότι ο πατέρας της ήταν ένας
ευαίσθητος άνθρωπος. «Πιστεύω ότι στενοχωριόταν πολύ. Γυρίζοντας
από τη δουλειά, πάντα έμοιαζε λυπημένος. Ο,τι έκανε έπρεπε να το
κάνει, επειδή η οικογένειά του απειλούνταν», είναι η άποψη της
Μπριγκίτε Ες.
