«H φωτογραφία είναι η πρώτη μεγάλη μου αγάπη. Εσύ είσαι η δεύτερη». Με αυτά τα λόγια περιγράφει ο Χέλμουτ Νιούτον την 55χρονη σχέση του με τη γυναίκα του Τζουν Νιούτον. Για κείνη πάντως, σύμφωνα με μια συνέντευξη στο διαδικτυακό περιοδικό Oyster, το μεγαλύτερο επίτευγμα της ζωής της είναι ότι παντρεύτηκε τον Χέλμουτ. «Ποτέ δεν έπαψε να με εκπλήσσει».
Είναι η σειρά μας να εκπλαγούμε ως προς τη καταπληκτική γυναίκα που κρύβεται πίσω από τον Νιούτον. Εντεκα χρόνια μετά το θάνατό του σε αυτοκινητιστικό ατύχημα στο Xόλιγουντ (23 Ιανουαρίου 2004), η Τζουν Νιούτον εκτίθεται στο Ευρωπαϊκό Μουσείο Φωτογραφίας του Παρισιού. Η Alice Springs, το φωτογραφικό alter ego που δημιούργησε, γεννήθηκε για τον πολύ απλό λόγο ότι ο Χέλμουτ δεν πίστευε ότι χωρούν δύο Newton φωτογράφοι στην ίδια οικογένεια. Το όνομα Alice Springs διαλέχτηκε τυχαία όταν η Τζουν με κλειστά μάτια έβαλε το χέρι στον χάρτη της πατρίδας της, Αυστραλίας και ο δείκτης της έπεσε πάνω στη συγκεκριμένη τοποθεσία.
Η Τζουν Μπράουν γεννήθηκε το 1923 στη Μελβούρνη. Πριν γνωρίσει τον Νιούτον είχε μια επιτυχημένη καριέρα ηθοποιού. Για να βγάλει κάποια έξτρα χρήματα πόζαρε ως μοντέλο. Το 1947, και όταν εκείνος είχε φυγαδευτεί στην Αυστραλία για να γλιτώσει από τους Ναζί, τρύπωσε δειλά-δειλά στο στούντιό του για μια φωτογράφιση. Την επόμενη χρονιά ήταν παντρεμένοι. Τα πρώτα χρόνια της συμβίωσής τους ζούσαν στην Αυστραλία, κι έπειτα στο Παρίσι. Πριν φύγουν λόγω της αδυναμίας της Τζουν να μάθει τη γλώσσα, το 1970, ο Χέλμουτ είχε κανονίσει να φωτογραφίσει ένα μοντέλο για τη διαφήμιση των τσιγάρων Gitanes και αρρώστησε με γρίπη. Σ’ ένα γρήγορο μάθημα φωτογραφίας, εξήγησε στη γυναίκα του πώς να χρησιμοποιήσει το φως κι εκείνη τον αντικατέστησε. Η μάρκα τσιγάρων ενθουσιάστηκε με τη δουλειά της και κάπως έτσι ξεκίνησε μια φωτογραφική καριέρα 40 χρόνων, με συχνές δημοσιεύσεις σε Vogue, Elle, Vanity Fair, Marie Claire.
Στο Μουσείο Φωτογραφίας εκτίθενται παραπάνω από 100 φωτογραφίες της Αlice Springs, με έμφαση στα πορτρέτα. «Μπορώ να φωτογραφίσω μόνο παρατηρώντας το βλέμμα στο υποκείμενό μου. Το βλέμμα δεν μπορείς να το δεις στις φωτογραφίες του Χέλμουτ. Βλέπεις μόνο τα μάτια. Δεν ενδιαφερόταν για τους ανθρώπους ούτε για τις ψυχές τους. Eγώ όμως ενδιαφερόμουν και προσπάθησα να κλέψω τις ψυχές των ανθρώπων μέσα από τις φωτογραφίες μου. Και σε αρκετές περιπτώσεις το κατάφερα» θα πει σε συνέντευξή της το 2006 στον Guardian.
Tα πορτρέτα της Alice Springs, σε αντίθεση με του συζύγου της, είναι ζεστά, ανθρώπινα, τα υποκείμενά της είναι ευάλωτα, απογυμνωμένα από κοινωνικές συμβάσεις. Μπορεί ο Νιούτον να φωτογράφιζε γυμνές, ερωτικές, δυνατές γυναίκες σαν αμαζόνες αλλά εκείνη κατάφερε να απελευθερώσει τα υποκείμενά της με τρόπο μοναδικό. «Μπορώ να δω την αλήθεια και την απλότητα στα πορτρέτα της Alice Springs. Οσον αφορά εμένα, αναγνωρίζω τη χειραγώγηση και χρησιμοποίηση των υποκειμένων μου», θα πει ο σπουδαίος φωτογράφος στον πρόλογο του φωτογραφικού βιβλίου για το ζευγάρι Us and Them (1999).
Oλα τα πορτρέτα που εκτίθενται στο Μουσείο είναι ασπρόμαυρα. Aπό τον φακό της παρελαύνουν δεκάδες διάσημες προσωπικότητας, όπως ο φωτογράφος Σεμπαστιάο Σαλγκάδο και ο Μαν Ρέι, η ηθοποιός Οντρεϊ Χέμπορν σε μια σπάνια αποκαλυπτική πόζα ώριμης ηλικίας όπου παραμένει πανέμορφη και αριστοκρατική, ο πολιτικός Ζακ Λανγκ και η σύζυγος του Φρανσουά Μιτεράν, Ντανιέλ, η ηθοποιός Νικόλ Κίντμαν νέα και μιας αδίστακτης φυσικής ομορφιάς και δεκάδες άλλοι. Αλλά αυτό που εντυπωσιάζει ακόμη περισσότερο στην έκθεση είναι τα ανέκδοτα φωτογραφικά αρχεία του δρόμου. Η Alice Springs παίρνει την κάμερά της και φωτογραφίζει περιθωριοποιημένους νέους στο Λος Αντζελες, με το καταπληκτικό στυλ του 1980, της γενιάς του πανκ, με σκισμένα ρούχα και αμέτρητα τατουάζ, που πότε γυρνούν στο φακό και μας χαμογελούν, πότε την αγνοούν. Πρόκειται για την κατώτερη τάξη, τα γκέτο της Καλιφόρνιας. Η φωτογραφία δρόμου της Alice Springs δείχνει και κάτι ακόμη: Δεν ζούσε κλεισμένη σε μια φούσκα όπου παρέλαυναν διασημότητες, σ’ ένα χολιγουντιανό τζετ σετ όπου ο κόσμος έχει πάψει να γυρίζει.
Επειτα από 27 χρόνια ζωής στο Παρίσι, ο Χέλμουτ και η Τζουν έζησαν μεταξύ Μόντε Κάρλο το καλοκαίρι και Λος Αντζελες τον χειμώνα. Στις αρχές του 2000, ο φωτογράφος αναγνωρίζεται από τη χώρα του, όταν στήνεται το Helmut Newton Foundation στο Βερολίνο. Τα εγκαίνια του χώρου έγιναν λίγους μόνο μήνες μετά τον άδικο χαμό του Χέλμουτ. «Μια μέρα μετά το θάνατό του, με πήρε τηλέφωνο ο διευθυντής παραγωγής σχετικά με μια φωτογράφιση που είχε κανονίσει να κάνει ο Χέλμουτ δύο μέρες μετά. Αποφάσισα να την κάνω εγώ. Είχα τον βοηθό μου, είχα την κάμερα, τι άλλο να έκανα;» λέει η ίδια και συνεχίζει: «Δούλευε. Σκληρά. Αυτό μόνο. Η δουλειά με βοήθησε να ξεπεράσω τον θάνατό του».
