Τα πρωτοπόρα έθνη (έστω, κράτη) είναι πρωτοπόρα, ακριβώς επειδή δίνουν παραδείγματα, πρώτα στους δικούς τους πολίτες κι έπειτα στον υπόλοιπο κόσμο. Η είδηση ότι ο Μπαράκ Ομπάμα πήρε συνέντευξη από τη Μέριλιν Ρόμπινσον (δημοσιεύθηκε στο The New York Review of Books), σπουδαία και εν πολλοίς «δύσκολη» συγγραφέα (δύο βιβλία της στα ελληνικά από τις εκδ. Εν Πλω, το «Σπίτι» και το «Γκίλιαντ: τόπος της μαρτυρίας»), επιτείνει την εγχώρια μελαγχολία. Οι δικοί μας «ηγέτες» προτιμούν τον Γιάννη Πλούταρχο και τον Νίκο Νικολόπουλο, που έφτασε σε σημείο ν’ απασχολεί τα ΜΜΕ η απόφασή του εάν θα συνεχίσει να στηρίζει την κυβέρνηση ή όχι. Ο Μπαράκ Ομπάμα ξεκίνησε αναλύοντας χαρακτήρες του έργου της Ρόμπινσον, παίρνοντας θέση απέναντι στα βιβλία της, μιλώντας γι’ αυτά σαν να περιέγραφε το πρωινό που απόλαυσε σήμερα το πρωί.
Οι δικοί μας «ηγέτες» δεν μπορούν ούτε τη θλίψη τους να εκφράσουν δίχως «σκονάκι». Ο Αμερικανός πρόεδρος ελίσσεται ανάμεσα στη λογοτεχνία, την αμερικανική πολιτική και την παγκοσμιοποίηση, θαρρείς και συζητάει με τη Μισέλ Ομπάμα τι λείπει από το ψυγείο του Λευκού Οίκου. Οι δικοί μας «ηγέτες» μετατρέπουν τις ελλείψεις του ψυγείου σε σοσιαλιστικό ρεαλισμό του χειρίστου είδους. Τι πας και συγκρίνεις, θα πει κανείς. Με κάτι, όμως, θα πρέπει να συγκριθεί η χώρα μας για να «ξεκολλήσει». Της λείπει, όμως, το Παράδειγμα. Χρόνια τώρα, της λείπει αυτό το απλοϊκό «αυτό θέλω να κάνω κι εγώ», και να μη σημαίνει τον θάνατο της περίφημης κατσίκας του γείτονα. Στην Ελλάδα μεγαλώνουμε με τα «μεγάλα» διδάγματα, αλλά όχι με παραδείγματα. «Ο δρόμος διά των διδαγμάτων είναι φορτικός, διά των παραδειγμάτων σύντομος και αποτελεσματικός» έλεγε ο Σενέκας. Στη χώρα μας είμαστε δέσμιοι των δήθεν οραμάτων, αλλά δεν έχουμε το Παράδειγμα. Εχουμε απλώς αραδιασμένα δείγματα ― κακής, πολύ κακής ποιότητας.
