Το Προσωπο: Ζαν-Λικ Μελανσόν
Ανατροπή των εκλογικών προγνωστικών
Προτού ακόμη ανοίξουν οι κάλπες για τον πρώτο γύρο των γαλλικών
εκλογών, στο πεδίο της επικοινωνίας ο νικητής έχει ήδη αναδειχθεί:
ο υποψήφιος του Αριστερού Μετώπου Ζαν-Λικ Μελανσόν είναι ο μόνος
που ξεσηκώνει πραγματικό κύμα λαϊκού ενθουσιασμού στο πέρασμά του.
Περί τους 120.000 άνθρωποι μαζεύτηκαν στη Βαστίλλη, όπου ο Μελανσόν
κήρυξε «εξέγερση των πολιτών», προτού αναφωνήσει: «Αν η Ευρώπη
είναι ηφαίστειο, η Γαλλία είναι ο κρατήρας όλων των ευρωπαϊκών
επαναστάσεων»! Παρόμοιες σκηνές εκτυλίχθησαν στην Τουλούζη, αλλά
και στο προπύργιο των Σοσιαλιστών, τη Λιλ.
Με τη φλογερή ρητορική και το πνευματώδες χιούμορ του, ο
Μελανσόν κατάφερε να δώσει ζωντάνια σε έναν πολιτικό χώρο που μέχρι
πρόσφατα έμοιαζε με πολιτικό κοιμητήριο. Το 80% των ενεργών
ακτιβιστών του Αριστερού Μετώπου είναι μέλη του Κ.Κ., το οποίο από
το 21% που αποσπούσε άλλοτε, κατρακύλησε στο… 1,9% στις
προηγούμενες προεδρικές εκλογές. Αίφνης, ο Μελανσόν καταφέρνει να
απογειώσει δημοσκοπικά το Αριστερό Μέτωπο στο 15% και εμπνέει
καινούργια αυτοπεποίθηση σε πλήθη που τραγουδούν τη «Διεθνή» πριν
από τη «Μασσαλιώτιδα».
Ο Μελανσόν πήρε το βάπτισμα του πυρός τον θυελλώδη Μάη του ’68,
οπότε αναδείχθηκε σε ηγέτη των μαθητικών κινητοποιήσεων στην όμορφη
πόλη Μπεζανσόν, προς τα ελβετικά σύνορα. Εντάσσεται στην
(τροτσκιστική) Οργάνωση Κομμουνιστικών Διεθνιστών και τα επόμενα
χρόνια παίζει ηγετικό ρόλο στο φοιτητικό κίνημα. Το 1977
εγκαταλείπει τον τροτσκισμό και εντάσσεται στο Σοσιαλιστικό Κόμμα,
έρχεται όμως σε σύγκρουση με τον Φρανσουά Μιτεράν λόγω της δεξιάς
στροφής στη δεύτερη προεδρική του θητεία. Συνιδρυτής της αριστερής
τάσης των Σοσιαλιστών, αντιτίθεται στη γαλλική συμμετοχή στον πρώτο
πόλεμο των ΗΠΑ κατά του Ιράκ.
Οι εσωτερικές ρωγμές στο γαλλικό Σοσιαλιστικό Κόμμα εξελίσσονται
σε ρήγμα το 2005, στο δημοψήφισμα για το Ευρωσύνταγμα. Σε μετωπική
αντίθεση με τη γραμμή του κόμματος υπέρ του «ναι», ο Μελανσόν
πρωτοστατεί στην καμπάνια υπέρ του «όχι», σε κοινό μέτωπο με το
Κομμουνιστικό Κόμμα, τους τροτσκιστές και ριζοσπάστες οικολόγους.
Το οριστικό διαζύγιο έρχεται το 2008, όταν ο Μελανσόν αποχωρεί από
το Σοσιαλιστικό Κόμμα για να ιδρύσει το «Κόμμα της Αριστεράς», το
οποίο αργότερα θα συμπράξει με το Κ.Κ.
Παρά την εξαιρετική προεκλογική του εκστρατεία, ο Μελανσόν δεν
θα είναι, πλην συγκλονιστικού απροόπτου, ένας από τους δύο
υποψηφίους που θα διεκδικήσουν τη γαλλική προεδρία στον δεύτερο
γύρο της 6ης Μαΐου. Σ’ αυτή την περίπτωση, θα καλέσει τους
ψηφοφόρους του, όπως έχει ήδη δηλώσει, να ψηφίσουν «εναντίον του
Σαρκοζί», δηλαδή υπέρ του Ολάντ, αν και δεν δείχνει ιδιαίτερο ζήλο
να συμμετάσχει σε κυβέρνηση συνεργασίας με τους Σοσιαλιστές.
Ο Μελανσόν, ρυθμιστής και έκπληξη των εκλογών
Tραγουδούσαν τη «Διεθνή», κρατούσαν κόκκινες σημαίες και φώναζαν
«Αντίσταση». Γιουχάιζαν στο άκουσμα της λέξης «πλούσιος» και
χειροκροτούσαν τον ηγέτη τους, τον Ζαν Λικ Μελανσόν. Το πλήθος των
20.000 ανθρώπων που συγκεντρώθηκε στη Λίλι, κοντά στα σύνορα της
Γαλλίας με το Βέλγιο, δεν νοσταλγεί τη Σοβιετική Ενωση. Θεωρεί όμως
ότι μάχεται για το Μέτωπο της Αριστεράς, τον ακροαριστερό
συνασπισμό που συγκροτήθηκε πάνω σε ό,τι απέμεινε από το άλλοτε
πανίσχυρο Γαλλικό Κομμουνιστικό Κόμμα.
Απογοητευμένοι από τους κύριους υποψήφιους των γαλλικών
προεδρικών εκλογών και γοητευμένοι από τον λόγο του Μελανσόν, οι
υποστηρικτές του Αριστερού Μετώπου έχουν αυξηθεί, καθώς προστέθηκαν
σε αυτούς, πολλοί οργισμένοι και άνεργοι, νέοι και ηλικιωμένοι, οι
οποίοι αισθάνονται απροστάτευτοι από την οικονομική κρίση. Ο
Μελανσόν έρχεται τρίτος στις δημοσκοπήσεις, για τον πρώτο γύρο των
προεδρικών εκλογών, της 22ας Απριλίου.
Επιπλέον, ο Μελανσόν προηγείται της Μαρίν Λε Πεν, της υποψηφίου
του ακροδεξιού Εθνικού Μετώπου. Ο Μελανσόν και η Λε Πεν, που
εκπροσωπούν τα δύο άκρα του πολιτικού φάσματος στη Γαλλία, και τα
οποία ασκούν οξεία κριτική στην παγκοσμιοποίηση και την Ευρωπαϊκή
Ενωση, ενδέχεται να αποσπάσουν 30% στον πρώτο γύρο των εκλογών,
ποσοστό μεγαλύτερο από αυτό που αναμένεται να λάβουν ο Γάλλος
πρόεδρος Νικολά Σαρκοζί και ο υποψήφιος των Γάλλων Σοσιαλιστών,
Φρανσουά Ολάντ. Και την εκλογή προέδρου στον δεύτερο γύρο των
γαλλικών εκλογών στις 6 Μαΐου, αναμένεται να κρίνει, το πώς θα
ψηφίσουν οι ψηφοφόροι αυτών των δύο υποψηφίων – των Μελανσόν και Λε
Πεν.
Μέχρι στιγμής πάντως, ο 60χρονος Μελανσόν, πρώην καθηγητής,
τροτσκιστής και πρώην υπουργός σε κυβέρνηση Σοσιαλιστών, με τη
χαρακτηριστική του κόκκινη γραβάτα, αποτελεί την έκπληξη της
προεκλογικής εκστρατείας και έχει συγκεντρώσει εντυπωσιακά και
γεμάτα πάθος πλήθη στις προεκλογικές του συγκεντρώσεις στη Λίλι, το
Παρίσι και την Τουλούζη.
Καθήκον η εξέγερση
Ο Μελανσόν μιλάει για «εξέγερση των πολιτών», και υποστηρίζει
ότι «όταν δεν υπάρχει πλέον ελευθερία, η εξέγερση των πολιτών
γίνεται ιερό καθήκον της Δημοκρατίας». «Αν η κρίση ήταν εντονότερη
στη Γαλλία, όπως είναι στην Ισπανία, ο Μελανσόν θα αποσπούσε το 25%
των ψήφων», λέει ο Στεφάν Κουρτουά, ιστορικός και ειδικός στο
κομμουνιστικό κίνημα και την ακροαριστερά.
Ο Μελανσόν, ίδρυσε το Μέτωπο της Αριστεράς το 2008, ως
συνασπισμό στον οποίο συμμετέχουν πρώην κομμουνιστές, τροτσκιστές,
αντικαπιταλιστές και διαφωνούντες με τους Σοσιαλιστές όπως ο ίδιος,
ο οποίος θεωρεί ότι ο Φρανσουά Ολάντ και το Σοσιαλιστικό Κόμμα
είναι πολύ κεντρώοι, πολύ συναινετικοί, πολύ ήπιοι.
Οι κομμουνιστές αποτελούν το 80% του Μετώπου της Αριστεράς όμως
η απήχηση του Μελανσόν εκτείνεται και πέραν των κομμουνιστών, και
στους οργισμένους και τους απογοητευμένους, μια ομάδα πολιτών από
την οποία τροφοδοτείται επίσης το ακροδεξιό Εθνικό Μέτωπο.
Ο Μελανσόν, που τού αρέσει η φιλοσοφία και τα βιβλία του Ουίλιαμ
Φόκνερ, είναι ένας ψυχωμένος, διασκεδαστικός ομιλητής, που
προσελκύει το ακροατήριό του με τις γνώσεις του και το καυστικό του
χιούμορ, το οποίο έχει στόχο τα αφεντικά και τους τραπεζίτες.
Αποκαλεί τον εαυτό του «Βουή και Πάθος», από το διάσημο μυθιστόρημα
του Φόκνερ, και σύμφωνα με τους επικριτές του, κινείται στα όρια
της δημαγωγίας. Ο Μελανσόν είναι απόγονος του φοιτητικού και του
εργατικού κινήματος του Μάη του 1968, ο οποίος βρέθηκε στο
Κομμουνιστικό και κατόπιν στο Σοσιαλιστικό Κόμμα, προτού
δημιουργήσει το δικό του. Διετέλεσε υπουργός του Σοσιαλιστή
πρωθυπουργού Λιονέλ Ζοσπέν και το 2005, ετάχθη εναντίον του
δημοψηφίσματος για το Ευρωσύνταγμα. Το 2008 αποχώρησε από το
Σοσιαλιστικό Κόμμα και από την έδρα του στη Γερουσία. Εξακολουθεί
ωστόσο να είναι μέλος του Ευρωκοινοβουλίου.
Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ
