Ο Σαββόπουλος μας έδειξε τον Πλούτο μας
Η κωμωδία του Αριστοφάνη αφορμή για να ξετυλίξει την επικαιρότητα
με βολές, άλλες υπαινικτικές, άλλες ευθείες.
Της Όλγας Σελλά
Είχε πάει 9.15 το βράδυ η ώρα το περασμένο Σάββατο στο αρχαίο
θέατρο Επιδαύρου και η ροή εισόδου του κοινού δεν έλεγε να
σταματήσει. Ενα πολύχρωμο πλήθος κάλυπτε τις θέσεις του αρχαίου
θεάτρου. Ολοι περίμεναν να δουν τον «Πλούτο» του Αριστοφάνη, στην
εκδοχή του Διονύση Σαββόπουλου, τη δεύτερη παραγωγή του θεάτρου
«Ακροπόλ» στα φετινά Επιδαύρια.
Ολη αυτή την ώρα είχαμε την ευκαιρία να δούμε το λιτό σκηνικό που
έστησε ο Αγγελος Μέντης (υπογράφει και τα χαρούμενα, παιγνιώδη
κοστούμια της παράστασης) – ένα κόκκινο μπερντέ με χράμια
ανατολίτικα, που θύμιζε από Καραγκιόζη μέχρι πανηγύρι. Τα όργανα
των μουσικών ήταν στημένα σε μια γωνιά της ορχήστρας – ζωντανή η
μουσική της παράστασης, του Διον. Σαββόπουλου φυσικά.
Η παράσταση άρχισε. Ο χορός, πολύχρωμος και φασαριόζικος, μπήκε
πρώτα. Ανάμεσά τους, κινούμενη ορχήστρα με ένα σωρό όργανα
φορτωμένα στην πλάτη του, ο μουσικός Αλκιβιάδης Κωνσταντόπουλος.
Και μετά εμφανίζεται ο Χρεμύλος (Νίκος Κουρής) να ακολουθεί
(υπακούοντας στον χρησμό των Δελφών) έναν αόμματο (Μάκης
Παπαδημητρίου, απολαυστικός ακόμα κι όταν δεν έλεγε λέξη), τον
Πλούτο. Ο δούλος του, ο Καρίων (Χρήστος Λούλης, που τα έκανε όλα
στην παράσταση) εμφανίζεται μετά και η κωμωδία, η τελευταία
σωζόμενη του Αριστοφάνη, άρχισε να ξετυλίγεται. Με πολλή μουσική
και καλοκουρδισμένες πολυφωνίες του χορού (πώς θα μπορούσε να είναι
αλλιώς;). Οι νύξεις και οι βολές για την επικαιρότητα πολλές, άλλες
υπαινικτικές, άλλες ευθείες. Από τους νεοναζί, μέχρι την
πολυκατοικία του Ακη, αλλά και για τις τηλεπερσόνες και τον
λαϊκισμό που εκπέμπουν («εσείς δεν ξεχωρίζετε πατριώτη από
φασίστα») ακούγεται… Εξίσου έντονος και ο αυτοσαρκασμός του
Διονύση Σαββόπουλου, (για τον μουσικοσυνθέτη που θέλει να τα κάνει
όλα, τώρα και σκηνοθεσία, κ.ά.). Και το κοινό επιβράβευσε αρκετές
φορές τις ατάκες με χειροκροτήματα. Δεν υπήρχε μόνο η νέα μουσική
για τον «Πλούτο», υπήρχαν μελωδίες του Σαββόπουλου, παλιές κι
αγαπημένες, ενταγμένες στη διάρκεια της παράστασης. Ολες δεμένες με
την εξέλιξη και με αυτό που ήθελε να υπογραμμίσει ο Σαββόπουλος,
(π.χ. «Γουστάρω ελεύθερη και πλούσια ζωή»). Γιατί ο Σαββόπουλος
είδε τον «Πλούτο» σαν μια πολύ καλή ευκαιρία να επισημάνει την
κακομαθησιά που έφερε η εύκολη ευμάρεια και ο εύκολος πλουτισμός
στη μεταπολιτευτική Ελλάδα (π.χ. συσσίτια, από το σούσι). Και η
Πενία από την πλευρά της (η πάντα εξαιρετική Αμαλία Μουτούση) ήταν
η προσωποποίηση του μέτρου, της ταπεινότητας και κυρίως των
πραγμάτων που φτιάχνουμε με τα χέρια μας και οπωσδήποτε με αγάπη
και αφοσίωση: «Από το άγιο ζόρι σου παράγεις για να ζήσεις»,
λέει.
Ο Διονύσης Σαββόπουλος εμφανίζεται επί σκηνής μόνο ως
Αγγελος-Εξάγγελος, όταν όλοι οι Αθηναίοι έχουν πάει με τον Πλούτο
στο Ασκληπιείο προκειμένου ο τυφλός, που όλοι θέλουν να
προσεταιριστούν, να δει το φως του. «Εγώ θα είμαι εκεί να σας
θυμίσω/ τις μέρες τις παλιές…» τραγουδάει φεύγοντας από την
ορχήστρα και το κοινό χειροκροτεί θερμά.
Ο Πλούτος θα δει το φως του, η Πενία θα ηττηθεί. Ολοι είναι
ευτυχισμένοι, ιδίως οι παρίες που τώρα έχουν στον ήλιο μοίρα, αφού
ο Πλούτος μπορεί να τους ξεχωρίσει. Ολος ο θίασος, σαν σε
οικογενειακή φωτογραφία, με τον Σαββόπουλο μπροστά, τραγουδούν. Οι
ρυθμοί της μουσικής ανακατεύονται. Από την τρυφερή εκφορά της
μελωδίας του «Επέσατε θύματα…» στο νοσταλγικό «Μου φτάνει μόνο
ένα κύμα στ’ ακρογιάλι…». Το κοινό χειροκροτεί θερμά, τραγουδάει,
φωνάζει «μπράβο».
Ο κόσμος ξανακαλεί τον θίασο στην ορχήστρα. Και ο Διονύσης
Σαββόπουλος του χαρίζει το «Μέρες καλύτερες θα ’ρθουν/ το λέει το
ένστικτό μου…», που τραγουδούν όλοι μαζί, και οι θεατές.
Σίγουρα ήταν μια παράσταση που είχε ατέλειες, κάποιες φορές έχανε
λίγο τον ρυθμό της, οι στίχοι των χορικών μερικές φορές πάσχιζαν να
βρουν τη ρίμα τους. Αλλά τελικά δεν είχε καμία σημασία. Οπως δεν
έχει σημασία όταν σπάει ένα ποτήρι σε μια γιορτή. Ο Διονύσης
Σαββόπουλος με τους συνεργάτες του μας χάρισαν μια βραδιά τρυφερή,
συγκινητική, εντέλει αισιόδοξη. Και ήταν πολλοί εκείνοι που
αφήνοντας το αρχαίο θέατρο σιγοψιθύριζαν το «Μέρες καλύτερες θα ’ρ
θουν…». Κι ας μην ήταν και πολύ σίγουροι…
