Ντέιβιντ Γκάλλο: Από τον Τιτανικό στο Μέγαρο Μουσικής
Λίγα 24ωρα πριν την άφιξή του στην Αθήνα για το TEDxAcademy 2013,
ο κορυφαίος Αμερικανός ωκεανογράφος εξηγεί για ποιο λόγο έχει
αφιερώσει τη ζωή του στη μελέτη των θαλασσών του πλανήτη.
Είναι ένας από τους διασημότερους πρεσβευτές του θαυμαστού κόσμου
των ωεκανών στον πλανήτη, αλλά το γεγονός ότι η ομιλία του στο ΤΕD
με τίτλο «Υποθαλάσσιες Εκπλήξεις» είναι 3η σε views με σχεδόν 8,5
εκατομμύρια κλικ σε καμία περίπτωση δεν το αξιολογεί ως προσωπικό
του επίτευγμα. «Ποιος δε θέλει να δει κάτι, την ύπαρξη του οποίου
αγνοούσε μέχρι χτες; Ποιος δεν αγαπά τις ανακαλύψεις; Η τάση
εξερεύνησης είναι έμφυτη στον καθένα, η περιέργεια κινητήριος
δύναμη και εγώ απλώς ένας συνηθισμένος άνθρωπος που πιστεύει ότι τη
γνώση πρέπει να την μοιράζεται κανείς», λέει με ταπεινότητα από την
άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής ο Αμερικανός ωκεανογράφος
Ντέιβιντ Γκάλλο, ετοιμάζοντας τις αποσκευές του για το «δικό μας»
TEDxAcademy που θα πραγματοποιηθεί στο Μέγαρο Μουσικής Aθηνών στις
28 Σεπτεμβρίου.
Διευθυντής Ειδικών Επιχειρήσεων του Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου
Woods Hole, του μεγαλύτερου ανεξάρτητου κέντρου ερευνών για τις
θαλάσσιες επιστήμες στις ΗΠΑ, ο Γκάλλο μεταπήδησε από τις σπουδές
γεωλογίας στην ωκεανογραφία όταν συνειδητοποίησε ότι “ζούμε σε έναν
πλανήτη που ακόμη δεν γνωρίζουμε. Οι ωκεανοί είναι ο αέρας που
αναπνέουμε, η τροφή που τρώμε, το νερό που πίνουμε και όμως έχουμε
εξερευνήσει μόλις το 5% των ωκεανών της Γης”, λέει. “Παρόλο που μας
συνδέει μια τόσο στενή σχέση μαζί τους, δεν τους καταλαβαίνουμε
καθόλου. Και πρέπει να το κάνουμε, γιατί οφείλουμε να τους
προστατεύσουμε”.
Σε ερευνητικές αποστολές συμμετέχει συστηματικά εδώ και περίπου 3
δεκαετίες, αν και τα τελευταία χρόνια η παρουσία του σε αυτές έχει
γίνει πολύ πιο επιλεκτική. “Κάποτε ταξίδευα επί πολλούς μήνες, τώρα
πια το κάνω μια φορά το χρόνο”, εξηγεί. Εχει εξάλλου υπάρξει ένας
από τους πρώτους επιστήμονες που συνδύασαν τη χρήση ρομποτικής
τεχνολογίας και υποβρύχιων σκαφών για την εξερεύνηση των ωκεανών σε
μεγάλα βάθη. Η στενή του φιλία με τον σκηνοθέτη Τζέιμς Κάμερον τον
έφερε 2 φορές, το 2001 και το 2010, στη θαλάσσια περιοχή του
ναυαγίου του Τιτανικού, με στόχο τη δημιουργία του πρώτου πλήρους
και λεπτομερούς χάρτη του, ενώ το 2011 συμμετείχε στις υποθαλάσσιες
έρευνες για τον εντοπισμό της χαμένης πτήσης 447 της Air France
στον Ατλαντικό. “Στη δουλειά μας οι ήρωες δεν είναι αυτοί που
γίνονται γνωστοί από τα μέσα ενημέρωσης αλλά οι άνθρωποι που
εργάζονται νυχθημερόν για την κατασκευή των ρομπότ που θα
διευκολύνουν το έργο μας στο βυθό. Σε αυτά τα μοναδικά μυαλά
χρωστάμε την ανακάλυψη ενός άγνωστου μέχρι πρότινος κόσμου”,
σημειώνει ο Γκάλλο. “Προφανώς η εμπειρία του να βρίσκεσαι εκεί κάτω
δεν αντικαθίσταται με τη συλλογή του υλικού μέσω ρομπότ. Οπως
αντίστοιχα, η αίσθηση της συναυλίας, παρόλο που ο ήχος δεν είναι
εξίσου καλής ποιότητας, δεν συγκρίνεται με το να ακούς την
αγαπημένη σου μουσική με το καλύτερο ηχοσύστημα που υπάρχει. Ομως
στην πράξη η τεχνολογία μας εξυπηρετεί πολύ. Σε άλλες εποχές μέσα
στο υποβρύχιο βρισκόμασταν 3 άνθρωποι και δεν είχαμε καμία
επικοινωνία με τον έξω κόσμο. Τώρα πια η ομάδα μας αποτελείται από
20-30 άτομα στο πλοίο, που μέσω δορυφόρων λαμβάνουν και στέλνουν το
υλικό που συλλέγουν τα ρομπότ σε κάθε γωνιά της Γης”.
Για τον Ντέιβιντ Γκάλλο, η μεγαλύτερη απειλή που αντιμετωπίζουν
σήμερα οι ωκεανοί είναι ότι τους θεωρούμε δεδομένους και
ανεξάντλητους. “Δεν είναι τόσο οι πετρελαιοκηλίδες, όπως ίσως
νομίζουμε. Είναι η ρύπανση των θαλασσών από πλαστικά, χημικές
ουσίες κάθε λογής, επιβραδυντές καύσης, φάρμακα, είδη που μας
διευκολύνουν τη ζωή αλλά τελικά καταλήγουν στους ωκεανούς και τους
καταστρέφουν. Είναι το γεγονός ότι δεν αντιλαμβανόμαστε την
ευαλωτότητα και την αξία τους. Αυτή είναι ίσως και η βασικότερη
γνώση που μου έχουν προσφέρει οι ωκεανοί: ότι πρέπει να φροντίζουμε
ο ένας τον άλλο”.
Το ταξίδι στην Ελλάδα το περιμένει πώς και πώς για έναν ακόμη λόγο,
πλην της παρουσίας του στο TEDxAcademy: να ξαναδεί από κοντά τον
Παρθενώνα. “Εχω επισκεφθεί τη χώρα σας άλλες 2 φορές στο παρελθόν.
Ελπίζω ότι δεν αντιμετωπίζετε την Ακρόπολη των Αθηνών όπως ο
υπόλοιπος κόσμος τους ωκεανούς: ότι δεν τη θεωρείτε δεδομένη απλώς
και μόνο επειδή υπήρχε εκεί από τότε που θυμάστε τον εαυτό σας. Εχω
περάσει πολλά βράδια κοιτάζοντάς την εκστατικός. Και ανυπομονώ για
αυτά που έρχονται”.
Αν εξάλλου υπάρχει ένα μοντέλο ζωής που απεχθάνεται, είναι αυτό του
μονοδιάστατου επιστήμονα. “Οσο παράξενο ή τολμηρό και αν ακούγεται,
η επιστήμη δεν αποτελεί το άλφα και το ωμέγα στη ζωή μου. Υπάρχουν
πολύ πιο σημαντικά πράγματα για μένα, όπως η μουσική. Οποιος μπορεί
να εκτιμήσει την τέχνη σε οποιαδήποτε μορφή της, μπορεί αντίστοιχα
να κατανοήσει και να εκτιμήσει τον κόσμο γύρω του. Διαφορετικά
μετατρέπεται σε μηχανή που φτύνει εξισώσεις και φόρμουλες: κάποιοι
το βρίσκουν υπέροχο αλλά εμένα δεν με εντυπωσιάζει πια και τόσο…”.
Info
Το TEDxAcademy 2013 θα διεξαχθεί το Σάββατο 28 Σεπτεμβρίου στο
Μέγαρο Μουσικής Αθηνών. Για περισσότερες πληροφορίες
www.tedxacademy.com
