Διαφορετικό αντίκτυπο στην καταπολέμηση της πανδημίας φαίνεται να έχουν τα διάφορα εμβόλια που κυκλοφορούν ανά τον κόσμο, καθώς άλλες χώρες έχουν επιτύχει να ορθώσουν τείχος ανοσίας, χρησιμοποιώντας τα εγκεκριμένα και από την Ευρωπαϊκή Ένωση σκευάσματα, ενώ άλλες δεν το έχουν επιτύχει, ίσως διότι επέλεξαν και άλλα εμβόλια για τον πληθυσμό τους.
Με εκατοντάδες εκατομμύρια εμβολιασμών ανά τον κόσμο, έχει αρχίσει πια να αναδύεται ένα συγκεκριμένο μοτίβο αποτελεσματικότητας: Σε χώρες όπως το Ισραήλ τα νέα κρούσματα ελαττώνονται καθώς αυξάνονται οι εμβολιασμοί, ενώ σε χώρες όπως οι Σεϋχέλλες (όπου το ποσοστό εμβολιασμού είναι το υψηλότερο στον κόσμο) οι μολύνσεις δεν σταματούν να αυξάνονται.
Τα στοιχεία που προκύπτουν από την επεκτεινόμενη παγκόσμια ανοσοποίηση καταδεικνύουν ότι τα σκευάσματα με τεχνολογία mRNA, όπως αυτά των Moderna και Pfizer/BioNTech, είναι καλύτερα στην αποτροπή της μετάδοσης του κορωνοϊού από εμβολιασμένα άτομα. Αυτό αποτελεί πρόσθετο όφελος από τα εμβόλια αυτά, πέρα από εκείνο της αποτροπής της ασθένειας των εμβολιασμένων.
Άλλα εμβόλια, μολονότι αποτελεσματικά στην αποτροπή της σοβαρής ασθένειες ή του θανάτου από Covid-19, δεν φαίνεται να διαθέτουν αυτό το πρόσθετο πλεονέκτημα στον ίδιο βαθμό.
«Αυτό θα αποτελέσει αυξανόμενη τάση καθώς οι χώρες αρχίζουν να συνειδητοποιούν πως κάποια εμβόλια είναι καλύτερα από άλλα», δήλωσε στο πρακτορείο Bloomberg ο Νικολάι Πετρόφσκι, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Φλίντερς της Αυστραλίας. Παρότι η χρήση οιουδήποτε εμβολίου «είναι καλύτερη από το τίποτα», όπως είπε, κάποια σκευάσματα «μπορεί να έχουν μόνο μικρό όφελος στην αποτροπή της μετάδοσης, ακόμη κι αν ελαττώνουν τον κίνδυνο θανάτου ή σοβαρής ασθένειας».
Το κρίσιμο κριτήριο
Η μελέτη εκατομμυρίων ανθρώπων που εμβολιάστηκαν στο Ισραήλ με το σκεύασμα των Pfizer/BioNTech δείχνει ότι οι δόσεις mRNA αποτρέπουν κατά πλέον του 90% τις ασυμπτωματικές μολύνσεις. Αυτό είναι σημαντικό, σύμφωνα με την επιδημιολόγο Ράινα Μάκινταϊρ του Πανεπιστημίου της Νέας Νότιας Ουαλίας στο Σίδνεϊ, διότι η ικανότητα ενός εμβολίου στην ανάσχεση της ασυμπτωματικής πρώτα μόλυνσης «αποτελεί το κριτήριο για το εάν είναι εφικτή η ανοσία της αγέλης».
Με τον όρο ανοσία της αγέλης χαρακτηρίζεται η κατάσταση όπου ο ιός δεν μπορεί πια να βρει ευάλωτο άτομο ώστε να συνεχίσει να μεταδίδεται.
Οι διαφορές στην αποτελεσματικότητα των εμβολίων ήδη οδηγούν σε προτιμήσεις υπέρ κάποιων σκευασμάτων από χώρες όπου είναι περισσότερα από ένα εμβόλια διαθέσιμα. Στις Φιλιππίνες τα κέντρα εμβολιασμού έλαβαν οδηγία να μην ανακοινώνουν ποιο εμβόλιο χορηγούν, μετά την εμφάνιση ογκώδους πλήθους σε ένα κέντρο ελπίζοντας να λάβουν όλοι το εμβόλιο της Pfizer.
Ισραήλ, ΗΠΑ, Μάλτα και Κατάρ έχουν πλέον τεράστια πρόοδο στον έλεγχο της μετάδοσης του κορωνοϊού έχοντας εμβολιάσει τον πληθυσμό σε μεγάλο ποσοστό με τη χρήση σκευασμάτων mRNA, στην πρώτη ευρεία εφαρμογή της τεχνολογίας αυτής που στέλνει μήνυμα στον κώδικα RNA του οργανισμού για τη δημιουργία αντισωμάτων κατά της Covid-19 μέσω πρωτεϊνών.
Διαβάστε ακόμη:
- Εμβόλιο AstraZeneca, αποτελεσματικό ως τρίτη και ενισχυτική δόση
- Ποιο εμβόλιο παράγει τα περισσότερα αντισώματα
Ωστόσο τα εμβόλια της τεχνολογίας αυτής προς το παρόν χρειάζονται απλή έως βαθιά κατάψυξη, κάτι που καθιστά πολύ δυσκολότερη τη μεταφορά και αποθήκευση σε χώρες με προβληματικές υποδομές. Για τον λόγο αυτό οι χώρες που βασίζονται σε άλλες τεχνολογίες, όπως το σκεύασμα της AstraZeneca και τα κινεζικά Sinopharm και Sinovac δείχνουν χαμηλότερο ποσοστό ελέγχου της μετάδοσης του ιού.
Στις κλινικές μελέτες τα παραδοσιακού τύπου εμβόλια, που περικλείουν ανενεργή μορφή του κορωνοϊού, έχουν αποτελεσματικότητα από 50% έως 80% στην αποτροπή της συμπτωματικής νόσησης, ενώ τα mRNA σκευάσματα παρουσιάζουν επιτυχία άνω του 90%.
Τόσο στις Σεϋχέλλες (που επέλεξε τα σκευάσματα AstraZeneca και Sinopharm) όσο και στη Χιλή (που βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο Sinovac), οι μολύνσεις δεν έχουν ανασχεθεί αποτελεσματικά και οι περιορισμοί στην κυκλοφορία επανήλθαν. Βεβαίως δεν ευθύνεται για αυτό μόνο το σκεύασμα που χορηγείται αλλά και η τακτική κάθε κυβέρνησης, που ειδικά στη Χιλή απέτυχε παταγωδώς με το ανεξέλεγκτο άνοιγμα το καλοκαίρι (στο νότιο ημισφαίριο).
Πραγματική αισιοδοξία γεννά η τοποθέτηση της ελληνικής καταγωγής Ελένης Πετούση-Χάρις, ειδική στα εμβόλια στο Πανεπιστήμιο του Όκλαντ, στη Νέα Ζηλανδία: Εκτιμά ότι τελικά θα οδηγηθούμε σε τροποποιημένες εκδοχές των εμβολίων για την τελική νίκη επί του ιού, ενώ ήδη ορισμένες εταιρίες εργάζονται για την παραγωγή σκευάσματος σε ρινικό σπρέι που θα αποτρέπει την είσοδο του κορωνοϊού στο αναπνευστικό.
«Έχουμε κάποια σούπερ εμβόλια πέρα από κάθε προσδοκία. Έχουμε ήδη μάθει πολλά πράγματα, επομένως φανταστείτε πώς θα είναι τα επόμενα», τόνισε η κα Πετούση-Χάρις.
Πηγή: Bloomberg
